Reisverslag Panama, drie weken van dag tot dag

We zijn in Panama! Lees mee van dag tot dag met onze vakantie in Panama

Vliegen naar Panama

11 uur in het vliegtuig: we keken er niet bepaald naar uit. Het ging uitendelijk perfect en als twee nog trotsere ouders dan we al waren, stapten we uit het vliegtuig.

Een nachtje in Panama stad

Shoppen in Panama City, ze hebben hier alles wat je nodig hebt. Van Pampers tot Nutrilon (wel met een iets andere samenstelling) tot zelfs Nederlands bier (Oranjeboom, dat dan weer wel).

El Valle

We gingen ‘ontjetlaggen’ in El Valle en werden verrast door onze eerste ervaring met AirBnB. Onverwacht een zwembad in de tuin en een overdekte buitenkeuken. Wat een relaxed plekje! ’s Nachts stormde het alleen enorm (windkracht 5-6) en dat is alleen in een vreemd huis toch wel een beetje eng. Ondanks, of dankzij, de twee waakhonden die er voor de veiligheid waren.

Verder deden we rustig aan, nou ja onze kleine en ik dan. Marcel moest terug rijden naar Panama-Stad omdat we de tablet in het hostel waren vergeten. Het was maar een tablet van 49 Euro, maar omdat er afleveringen van Sesamstraat en het Zandkasteel op staan, was het voor ons erg waardevol. Oeps…

Ter verdediging voor deze slordigheid willen we aanmerken dat ons meisje die nacht al om 2:00 wakker was (dat is 8 uur Nederlandse tijd) dus we hadden een heel kort nachtje. Marcel vond het niet heel erg om de prachtige weg van Las Uvas naar El Valle nog twee keer te rijden; frustrerend was echter dat er veel wielrenners met goede Europese merkfietsen ook die weg aan het rijden waren.

Wat had hij daar graag tussen gereden. We bezochten ’s middags een waterval, maakten onze eerste jungle-wandeling en zwommen in twee riviertjes.

Santa Catalina

Daarna vertrokken we naar Santa Catalina. Met het openbaar vervoer zou dit zeker op zondag een enorm lange dag zijn met meerdere buswissels. Wij maakten goed gebruik van onze huurauto door nog een uitstapje van de Interamericana te maken.

Het Azuero schiereiland werd aan mij omschreven door een reisaanbieder als het Nicaragua van Panama: mannen met cowboyhoeden, veel landbouwgebied en traditionale dorpjes. Aangekomen bij één volgens de Lonely Planet mooiste traditionele dorpjes in Panama, Parita, vroeg Marcel aan mij: “waar moeten we nu naar toe?”. “We zijn er al,” was mijn antwoord. Ondanks dat is het gewoon heerlijk om lekker onderweg te zijn en een echte roadtrip te maken.

Santa Catalina

In Santa Catalina was het even zoeken naar een geschikt hotel en we eindigden in Hibiscus Garden. Het ligt 10 km buiten uit het dorp aan een strand dat bij laag water in een 500 meter breed waddengebied verandert. Leuk voor onze dame denken we, maar mevrouwtje is niet gecharmeerd van zwart zand dan worden haar voeten “bah”.

Wel vindt ze het heerlijk om gewoon lekker door de grote tuin te hollen, met een bal te spelen en te kleuren. Wij maken een prachtige zonsopkomst mee, Marcel neemt een proeflesje surfen en we eten elke avond heerlijk maaltijden. De Duitse kok heeft de koksopleiding in Duitsland gedaan, en vervolgens gekookt in onder andere Vietnam en Ghana. Hij heeft een reportoire van verse lokale vis, oosterse gerechten zoals chow mein en de ouderwetse versgemaakte hamburger.

Santa Catalina is echt een surfersdorpje maar wij komen hier voor het duiken.

Het duiken rond Santa Catalina is anders dan we gewend zijn. Bij al onze duiken was eigenlijk altijd wel koraal te vinden, maar deze plek heeft dat niet. Het zijn veel rotsen, maar wel met veel scholen vis en tientallen whitetip reefsharks. Samen met de frogfishes, de kreeften, de vele murenes en zelfs een walvishaai bij het begin van zijn duik heeft Marcel een hele mooie duik.

Tikva wint echter de loterij. Bij de eerste duik nog bezig met de afdaling zeilt een enorme Mantaray voorbij. Dan komt er een walvishaai, en nog een, en nog een!. Waar moet je kijken, de enorme beesten die tientallen meters lang zijn doen een dans samen. Uiteindelijk zijn er tijdens deze duik zelfs 5 walvishaaien. Sommige zo dichtbij dat je ze aan zou kunnen raken. Wat mooi, wat gaaf! Echt de ultieme duikervaring waar je alleen maar van kan dromen. Nog steeds geen woorden voor maar die proberen we nog te vinden voor een uitgebreid artikel.

Tussen de duiken is de lunch op het eiland Coiba, het hoofdeiland van het Coiba National Park, een UNESCO Natural Heritage Site. Ook doen we ervaring op met de GoPro en kiezen wanneer je het roodfilter monteert, is nog lastiger dan gedacht. Veel filmpjes en foto’s op minder diepe gedeelten van de duik zijn dan ook hopeloos mislukt. Gelukkig hebben we nog duiken te gaan in de Caribische Zee bij Bocas del Toro. O ja, en duikers zijn volgens onze dochter (23 maanden oud) ‘aapjes’, waarschijnlijk vanwege de grote ogen.

Boca Chica

We bleven maar een nachtje in Boca Chica en de volgende ochtend maakten we een boottocht door het Chirique National Park. Dit park bestaat uit enorm veel kleinere en grotere onbewoonde eilanden. Omdat er geen andere gasten waren met dezelfde plannen hadden we een hele boot met zijn drieen.

Onze meid vond het zo leuk op de boot dat ze zo in papa’s armen in slaap viel. Bijzonder, want dat doet ze echt nooit. Ondertussen bleven wij de mooiste zwarte zandstranden op de foto zetten, voeren we langs rotsen die bovenop wit zagen van de stront van de vogels die hier hun huis hebben gemaakt en zien diverse doorkijkjes in de rotsen. We stoppen op een van de eilanden met een wit zandstrand. We krijgen mevrouwtje zowaar slapend uit de boot en Marcel speelt Expeditie Robinson door een hutje voor haar te bouwen tegen de krachtige zon. Ze slaapt zo heerlijk en er zijn hier geen apen dat we het wel aandurven om samen te gaan snorkelen.

In eerste instantie een een teleurstelling, het koraal is echt stuk en dat voor een nationaal park. Er hangen alleen wat  kleine visjes rond. We zwemmen verder en opeens is daar een enorme papagaaivis, echt een joekel van een beest. Deze achtervolgend komen we uiteindelijk een hele vlakte van intact koraal. Nog meer kleurijke vissen dartelen om ons heen, en dan duikt die op! Een schildpad, yeah!

We zien hem tegelijk en gaan er snel achteraan en moeten tot 6 meter diep duiken om hem te volgen met de GoPro (en ja, dan doen je oren pijn). Mooier dan dit wordt het niet, het is zeker 10 minuten terug zwemmen naar de kust en we zitten om een bocht en zien het strand niet eens meer dus ik ga terug. Ik zou er wel aan kunnen wennen voor een paar dagen zo’n eiland waar de enige voetstappen die van jezelf en je man zijn, palmen vol trossen kokosnoten en de geur van zee en bloemen.

Ik ben blijkbaar niet de enige want op onze volgende strandstop staan een aantal tentjes waar lokale families aan het kamperen geslagen zijn. Wat een mooie streek en dan te bedenken dat dit de Pacifische kust is: het doet je toch meer denken aan de Carrabean.

Boquete

Volgende stop: Boquete, waar het een stuk koeler is. Het is er zelfs lange-broekenweer. Helaas voor ons blijkt er een jazzfestival aan de gang en is echt bijna alle accommodatie vol. We vinden een kamer met een deur waarmee je direct op de weg zit voor de eerste nacht en later nog een hotel voor de nachten erna.

De volgende dag maken we er wederom een ontspannen dagje van met veel tijd voor onze kleine dame om te spelen. Overdag gaan we naar diverse (speel)tuinen en ’s avonds maakt ze vriendjes op het centrale plein. Misschien is het de manier van reizen die we gekozen hebben (huurauto en veel midrange hotels) of wellicht het land maar tot nu toe is Panama echt ontspannen vakantie. We zijn gewend dat reizen regelmatig hard werken is maar daardoor voelt de beloning van het beleven van mooie dingen extra vediend.

Het klinkt misschien raar maar we missen het ook wel een beetje. De sfeer van een lange busrit in de chicken bus, eten langs de kant van de weg en gedropt worden in een dorpje en dan wat zoeken. Het avontuur, zeg maar.

Onze kleine kan ook haar eerste woordjes Spaans (ola en adios) en lijkt het heerlijk te vinden, zoveel aandacht van ons samen. We worden nooit zo vaak spontaan geknuffeld en gekust. Ze is wel een eigenwijs baasje die heel duidelijk aangeeft wat ze wil “nee papa, ik daar”. Ze geeft ook zo een duw als we door moeten lopen. Eten doet ze ook niet geweldig: het liefst vooral frietjes, rijst, brood en vlees. Na de vakantie zal ze wel weer aan het strakkere regime moeten wennen.

We willen nog een mooie wandeling maken in echt ruige natuur dus we rijden vanaf Boquete in anderhalf uur naar La Amistad, het grootste National Park van het land om er daar achter te komen dat als sinds augustus gesloten is. We zien ook direct waarom: huizen die half verwoest zijn, noodbruggen en enorme keien. Hier heeft de rivier enorm huisgehouden. We belanden in Guadalupe een dorpje op 1850 meter waar we alsnog twee uur wandelen. Echte jungle, helaas geen apen maar wel enorm veel vogels. De kolibries zijn zeer geïnteresseerd als we blijven staan komen ze echt naast je hoofd zoemen. Pzzz, psst, zoef en weg, je voelt gewoon de wind wat een enorm krachtige diertjes.

Na Boquete is het alweer tijd voor zon: we gaan naar Bocas del Toro, een eiland archipel in de Caribische zee. Hier kiezen we voor het rustigere eiland Bastimentos. Geen verkeer: alleen een looppad, big momma’s die over het balkon hangen van hun gekleurde huizen en muziek luisteren. Veel inwoners zijn hier donker, afstammelingen van de slaven die hier gedropt werden en ze spreken een eigen taal.

Het voelt vertrouwd en een beetje als Belize of de kust van Guatemala. We gaan beiden nog een dagje duiken, helaas zonder film- of fotobeelden wat onze net nieuwe GoPro is er na 3 weken al mee gekapt. Geen happy reisblogger dus. Verder bezoeken we diverse stranden en zien we hoe het dorp zich klaarmaakt voor carnaval. Met zwepen worden voorbijgangers door diablos  belaagd. De lokale jeugd, die later ook een diablo wil worden, verdedigt zich met stokken.

Uiteindelijk worden na carnaval de diablos door de priester gevangen en vastgebonden en mogen de dorpelingen die door de diablos geslagen zijn, wraak nemen en de duivel uit de persoon onder het masker slaan. Deze traditie komt alleen hier en in Portobelo voor. Het voornaamste dat wij bij deze vreemde traditie in de gaten houden, is om niet in het gebied van de diablos te komen ;-).

Las Lajas

Nadat we de Bocas del Toro eilanden verlaten, rijden we naar Las Lajas. Het is een bestemming die we pas op het laatste moment in onze reis hebben opgenomen omdat de afstand naar Sante Fe toch wat te lang leek. In de eerste week maakten we die beslissing al en we gingen op weg naar Bocas del Mar even langs Las Lajas om een hotel uit te zoeken.

We verblijven in een kleine Bed & Breakfast waar een echte Italiaanse oma een fijne Valentijnsmaaltijd voor ons kookt. Helaas besluit onze kleine dame dat ze ’s nachts geen zin heeft om te slapen en boort ze Marcel zijn ochtendhardloop over het 20 kilometer lange en verlaten strand door de neus (opmerking Marcel: het was een prachtig breed strand met stevig zand, eilanden voor de kust, een heerlijk windje en een opkomende zon).

Sante Fe

Het is zo’n fijn plekje dat we moeite hebben verder te reizen maar ik wil graag naar Sante Fe voor de watervallen en natuur dus we stappen enthousiast in de auto. Inmiddels is de carnavalsvakantie begonnen en zijn de Panamezen zelf ook op reis. Je moet dus vooraf boeken. Alle bekende hotels waren al vol maar via booking.com vinden we nog een nieuw hotel. Aangekomen in Sante Fe hebben is het hotel niet op de plek waar het zou moeten zijn. We vragen een aantal mensen en bellen het nummer dat erbij staat. Hier krijgen we iemand die alleen niet van het hotel is maar het wel kent. Uiteindelijk na heel veel heen en weer rijden en aanwijzingen komen we bij een hotel waar ik van denk dat het er echt zo uitziet als ik me herinner van de foto’s. Het hotel zelf zegt echter niet die naam te hebben.. huh.

Dan maar wat anders zoeken maar zoals verwacht zit echt alles vol. We beginnen wanhopig te worden, een hostel belt nog een keer voor ons naar het nummer en ze sturen iemand die dan op de weg staat om ons naar het hotel te brengen. Uiteindelijk na ruim 2 uur blijkt het toch de plek te zijn waar we al eerder waren maar ze hebben gewoon dubbel geboekt en het hele hotel is verhuurd aan een Panamese familie. Als klap op de vuurpijl kotst onze dame ook nog alles onder, berg op berg af, ons meisje krijgt snel wagenziekte. Ze moet ook echt wat eten, we gaan weer terug naar het hostel dat ons eerder hielp. Als ze horen dat we geen andere optie hebben dan maar naar Panama stad te rijden, waar we in het donker ook zonder hotelreservering aankomen, biedt ze ons de emergency room aan. Enorm blij mee, het is niet meer dan een bed op een half open zolder maar wij zijn geholpen. Zeker als we ’s avonds nog diverse andere reizigers zien langs komen die ook geen slaapplek hebben. Om eerlijk te zijn: het voelde weer even als backpacken in een kamer die we normaal als luxe zouden ervaren (bed met klamboe, sferische geluiden zoals wind en Panamese rockmuziek).

Door al het gedoe hebben we uiteindelijk weinig van Sante Fe gezien en de volgende ochtend is er alleen maar regen. Op naar Panama-Stad dus voor de laatste zes dagen vakantie. We zitten in een klein hostel (5 kamers) waar toevallig net een meisje is van onze dochter haar leeftijd. Ah zo schattig, ze zijn direct dikke vriendinnen.

Panama stad

Wat we verder doen is wandelen in het nabijgelegen Sobernia National Park (kwartiertje rijden) en in het stadspark. Hier zien we wilde apen en veel vogels.

We maken het Carnaval in Panama mee, wat een feestje! Overdag zijn er veel kleine optredens. Wil je luisteren dan moet je wel op de koop toenemen dat je vanaf een tankauto wordt natgespoten. Kleine en grote kinderen lopen rond met een supersoaker en onze arme dochter wordt als “gringa” helemaal nat gegooid, van de schrik staat het huilen haar nader dan het lachen.

In de hitte ben je snel weer droog en we kijken onze ogen uit naar de outifts (of het gebrek hieraan) van de locals. Later op de dag gaan we weer terug en nu is het echt een feest voor iedereen. De optocht begint om 17:00 en twee uur later hebben we alle groepen gezien. Verderop treden bekende Amerikaanse en Latin artiesten op. Wat zo leuk is aan de optocht is dat Carnaval in Panama naast schaars geklede dames ook groepen heeft met bejaarde dames. We waren een beetje bang voor de drukte maar er is ruimte genoeg, hele gezinnen staan langs de weg en opa’s en oma’s hebben zelf een stoeltje meegenomen.

Panama is een enorm moderne stad vol wolkenkrabbers. Mooi om te zien vanaf de causeway waar we een stukje fietsen en het nieuwe Biomuseo bezoeken. Er zijn ook twee oudere delen Panama Viejo (ruines van de stad uit ongeveer 16^e eeuw) en Casco Viejo, het gerestaureerde koloniale deel zoals je verwacht van een Latijns-Amerikaanse stad.

We kunnen Panama natuurlijk niet verlaten zonder het kanaal gezien te hebben, dus ook daar gaan we heen. We combineren dit met een bezoekje aan Portobelo, eens de meest belangrijke Spaanse stad in de Nieuwe Wereld, waarvandaan een groot deel van de rijkdommen vanuit de Americas verscheept werden naar Spanje. Nu is het een slaperig stadje met forten en kanonnen. Nog een laatste keer zwemmen in de Caribische zee en dan is het tijd de tassen te pakken.

Panama heeft ons aangenaam verrast! We hebben echt veel gezien en gedaan en toch was het een hele ontspannen vakantie.

Als je met ons mee hebt gelezen zijn we benieuwd: Panama, lijkt het je wat?

Ook naar Latijns-Amerika op vakantie? Zo regel je het!

Mijn Handboek Verre Reizen met Kinderen geeft heel veel praktische tips en inspiratie voor je reis. Wil je de reis zelf organiseren? Ik gebruik altijd Skyscanner om vluchten te vergelijken. Een auto huren doen we graag via Sunny Cars, want dan scheelt gedoe met verzekeren. Voor accommodaties kijken we vaak op booking.com.