Op vakantie buiten de schoolvakanties, wij vinden het ideaal. Gewoon omdat het veel goedkoper is, het klimaat op dat moment beter is of omdat je niet voldoende tijd hebt aan die ene week voorjaarsvakantie.
Gelukkig is onze dochter nog niet leerplichtig, dus op dit moment kunnen we doen wat we willen (update 2018 inmiddels wel). Helaas gaat de tijd sneller dan wel willen. Toen we zwanger werden, kregen we vaak opmerking dat we met een kindje vast niet meer zoveel kunnen reizen. Nu we bewijzen dat dit toch kan krijgen we opmerkingen “Wacht maar tot je kindje leerplichtig en je vastzit aan de schoolvakantie”. Ik denk altijd maar: waar een wil is, is een weg. Wij komen tijdens onze reizen regelmatig Nederlands gezinnen tegen die buiten de schoolvakantie op vakantie zijn. Sommige doen zelfs een wereldreis met schoolgaande kinderen. Reden genoeg om dus uit te zoeken wat de mogelijkheden zijn.
Wat is de leerplicht nou eigenlijk?
In Nederland geld een leerplicht voor kinderen vanaf 5 jaar tot 16 jaar. In deze leeftijd ben je verplicht om alle schooluren bij te wonen. De leerplichtambtenaar ziet hier op toe en kan een leerplichtboete opleggen als je je niet aan de regels hebt gehouden. Wil je buiten de schoolvakanties op vakantie dan is dit dus het makkelijkst met kinderen tot en met 4 jaar.
Op vakantie buiten de schoolvakanties
Kies een school met flexibele schooltijden
Niet veel ouders weten het maar er zijn in Nederland een aantal pilotscholen waar een proef loopt met flexibele schooltijden. Als ouders kan je door de flexibele schooltijden de tijden aanpassen aan je werk. Bovendien kan je het hele jaar door op vakantie en hierdoor het dure hoogseizoen vermijden. Zo is de Sterreschool in Apeldoorn bijvoorbeeld 50 weken per jaar open van 7:00 tot 19:00, alleen de kerstvakantie zijn je kinderen verplicht vrij.
Jammer genoeg zit er geen pilotschool in onze woonplaats want de flexibele schooltijden zouden voor ons echt wel een doorslaggevende reden zijn om een school te kiezen. Hoewel in de praktijk die flexibiliteit ook nog wel tegen valt. Je moet aan het begin van het schooljaar doorgeven wanneer je kind er wel/niet zou zijn zodat die school hier met personeelsplanning rekening mee kan houden. Zomaar even spontaan weg omdat je een toffe last-minute ziet is er ook hier dus niet bij.
Er deden op een gegeven moment 10 scholen mee aan de proef, en eerlijk is eerlijk: de resultaten zijn niet geweldig. Waar ouders heel tevreden zijn, lijkt de onderwijskwaliteit op enkele scholen terug te lopen. In 2016 is wel besloten deze proef opnieuw met 5 jaar te verlengen.
In plaats van daarna een beslissing te maken is er in 2020 weer een nieuwe pilot gestart. Het Experiment Ruimte in Onderwijstijd met ongeveer twintig scholen. Ook deze scholen zijn weer 50 weken per jaar open en je kunt zelf de vakantieweken bepalen.
Ontheffing van de leerplicht
Je kunt in bepaalde situaties ontheffing van de leerplicht krijgen. Voor de meeste gezinnen is het merendeel niet van toepassing of je kind moet in Duitsland naar school gaan of jullie moeten in een rondreizend circus werken.
Waar iedereen wel wat aan heeft is de ontheffing voor kinderen van 5 jaar. Je mag deze kinderen zonder specifieke toestemming maximaal 5 uur per week thuis houden. Je hebt hiervoor geen toestemming nodig maar moet het natuurlijk wel even op school melden. Hoewel de regeling eigenlijk bedoeld is om kinderen meer rust te gunnen kan je deze natuurlijk ook prima gebruiken om nog een jaar extra aan lange weekenden mee te winnen. Op vrijdagochtend weg rijden is toch veel fijner dan pas om 14:00 weg kunnen.
Andere reden voor ontheffing zijn ziekte, een begrafenis of een huwelijk.
Vrijstelling leerplicht vragen voor een vakantie
Je kunt proberen om vrijstelling te krijgen van de leerplicht voor een (lange) vakantie. Ondanks ons oproepje op Facebook en het afstruinen van diverse fora hebben we weinig ouders gesproken die dit daadwerkelijk gelukt is. Een gezin dat het voor elkaar kreeg in 2008 schreef erover op hun blog SRSC. Samen met 5 andere gezinnen hadden ze ongeveer tegelijk een aanvraag ingediend, maar ze ware de enige die toestemming kregen, mogelijk mede doordat ze zelf een uitgebreid plan van aanpak hadden opgesteld met de wereldschool.
Dit is echter geen garantie voor goedkeuring: we spraken ook ouders die hun kinderen naar de wereldschool wilden sturen en toch geen goedkeuring kregen. Lees hierover meer op de pagina van de wereldschool.
Wetsvoorstel 6 maanden ontheffing
Er was sprake van een nieuwe wet waarbij je als ouder eenmalig tijdens de basisschool en tijdens de middelbare school (dus 2x in totaal) 6 maanden ontheffing kreeg om te reizen. Enkele ouders, voornamelijk in Amsterdam hebben vooruitlopende op deze nieuwe wet al bijzondere toestemming gekregen voor hun wereldreis met kinderen. Maar sinds het nieuwe kabinet staat dit voorstel weer in de ijskast en zijn leerplichtambtenaren zelf aangesproken om extra streng te controleren.
Uitschrijven bij de GBA
Je kunt dus toestemming vragen bij de leerplicht ambtenaar, maar de kans dat je dit krijgt, is heel klein. Veel ouders die een lange reis met leerplichtige kinderen maken kiezen er daarom voor om de kinderen uit te schrijven bij de GBA.
Dit is een grijs gebied (de leerplicht is er niet voor niets) en je moet jezelf afvragen of dit goed is voor jouw kind. Een kind dat voorloopt op klasgenootjes kan makkelijker reken- of taalonderwijs missen en andere ervaringen opdoen die ook bijdragen aan de ontwikkeling, dan een kind dat al loopt te worstelen om bij te blijven. Ook de leeftijd zal meespelen: de relatief belangrijke groep 7 en groep 8 met Cito toetsen zijn volgens ons minder geschikt dan de kleuterschool.
Op het forum van verrereizenmetkinderen.nl delen diverse ouders hun ervaringen met uitschrijven bij de GBA. In de meeste gevallen was de school erg positief en hielpen ze met het meegeven van huiswerk. Soms was het zelfs de leerplichtambtenaar die de ouders adviseerde zich uit te schrijven. We spraken echter ook ouders waarbij de school en de leerplichtambtenaar dusdanig lastig deden dat de hele reis onmogelijk werd gemaakt. Zoals een school die de uitschrijving niet wou accepteren tot er een nieuwe school bekend was. De tip lijkt dan ook te zijn vooral niet direct het achterste van je tong laten zien maar eerste de stemming van de school te polsen of gewoon de leerplichtambtenaar helemaal niet te informeren.
Je bent verplicht om één van de ouders samen met het kind uit te schrijven als je de leerplicht wilt omzeilen. Het beste schrijf je niet beide ouders uit en zorg je dat de reisverzekering, zorgverzekering, kinderbijslag en alle andere dingen op naam staan van de persoon die ingeschreven blijft. Uitschrijven kan je schriftelijk doen vlak voor vertrek. Doe dit vooral niet persoonlijk om lastige vragen te voorkomen.
Als alleenstaande ouder ben je hier ook echt in het nadeel want heb je een koophuis of een eigen bedrijf dan kan je jezelf misschien ook wel helemaal niet uitschrijven en je kind dus ook niet. Aan uitschrijven zitten ook nog wel wat haken en ogen. In 2007 bij het plannen van onze wereldreis liepen we bijvoorbeeld al tegen het probleem aan dat je van de gemeente moet uitschrijven als je langer dan 8 maanden niet in die plaats woont maar dat je van de belastingdienst niet mag uitschrijven als je korter dan 12 maanden weg gaat uit Nederland. Hier is nog steeds geen oplossing voor. Hoe je persoonlijke situatie ook is je zult dat altijd een beetje creatief moeten zijn met de regels. Met logisch nadenken kom je een heel eind. Vooral met je hypotheekaanbieder en met de belastingdienst wil je echt geen gedoe terwijl de gemeente echt niet komt controleren of je wel in je huis woont.
Zo’n uitschrijving bij de GBA mag dan misschien de oplossing zijn voor wie lang op reis gaat; voor een paar weken is het wel veel gedoe. Dan kan je toch beter kiezen om de zes weken zomervakantie te gebruiken om op reis te gaan. Misschien wel wat duurder maar ook een stuk minder stressvol.
Dit blog verscheen voor het eerst in 2016 en is ge-update met recente info in 2018
Vreselijke streng dit nederland…ik kom uit griekenland en zomer vakanties beginen 12-15 juni en beginnen 10 sep, als je ziek bent of wil je gewoon een dag thuis bkijven hoef je niet dat aanmelden. Maar hoe ziet als nu wij hebben een seasonal baan in griekenland…??
wij hebben een groote zeil boot gekocht en wij moeten werken beetje in te zomer en dan wel paar maanden in december om te boat te opknapen weer voor het seizon. Ons dorecteur is best wel aardig maar ik wil niet hem altijd op de risk te zetten met vrij dagen. Ik vond het geweldig toen met corona wij konden 8 maanden in grikenland blijven!
Mijn man heeft een eenmanszaak en kon aantoonbaar geen vakantie opnemen. Ik deed een HBO studie in deeltijd (naast mijn fulltime baan) in een andere regio dan waar mijn kinderen naar school gaan. Én ik had een werkgeversverklaring dat ik niet in de krokusvakantie op vakantie kon. Drie redenen om te vragen voor 4 dagen verlof voor een skivakantie (4 dagen na de 2e paasdag). School ging niet akkoord, maar wij zijn toch gegaan. Omdat wij geen leugen willen projecteren op onze kinderen, hebben wij de kinderen ook niet ziek gemeld. Bij thuiskomst mocht ik verschijnen voor de leerplichtambtenaar en had ik opeens een strafzaak aan mijn broek. Liegen en bedriegen loont, want ouders die hun kind ziek melden worden niet opgeroepen.
Leerplicht in Nederland is inflexibel en niet meer van deze tijd. Nederlanders zijn geen wereldburgers meer!
Whahaha! Een docent die klaagt dat ze te weinig vakantie heeft!??? Nog nooit een ondernemersgezin gesproken waarschijnlijk!?
Toen wij zochten naar de oplossing om onze kinderen mee te nemen waren er zelfs al rechtzaken geweest waarbij de kinderen met 1 ouder uitgeschreven waren en uiteindelijk een boete betaald kon worden. had iets te maken met die ene ouder die nog in nederland stond ingeschreven. wij zijn dus beiden uitgeschreven en worden nu ooit 2% gekort op onze AOW (als dat nog bestaat als ik daar recht op heb)
Oh die ben ik nog niet tegen gekomen. Helaas is beide uitschrijven wel kostbaar ivm kinderbijslag en als je een koophuis hebt sowieso lastig.
Beste Hanneke,
Hoe hebben jullie dat gedaan qua werk en een koopwoning. Beide ouders uitschrijven wordt dat geaccepteerd door de werkgever.
2% elk jaar dat je staat uitgeschreven.
Je kunt je daarvoor ook vrijwillig verzekeren, is goed te doen en de premie is afhankelijk van je inkomen. Als je niet gaat werken is dat inkomen nul en betaal je ongeveer 500 Euro per jaar.
Ik vind jullie echt geweldig! Binnenkort ga ik een maand op vakantie met 2 koters. Kom echt verder met jullie blog 🙂
Dank je voor dit artikel! Wij gaan binnenkort ruim drie maanden reizen met onze zoon. Hij wordt op reis 4 jaar dus het kan nog net. We overwegen al een 2e lange reis aan het eind van zijn eerste schooljaar omdat hij dan nog geen 5 is. Goed om te weten wat de overige opties zijn!
Ik heb de afgelopen 3 jaar telkens circa 7-9 dagen extra verlof aangevraagd voor mijn zoontje. Nu dit jaar voor het eerst met mijn dochter (zoontje is naar middelbare school). Ik ga dan alleen met ze weg. De andere blijft thuis bij mijn vrouw (die heeft minder vakantiedagen). Kortom, het kan gewoon hoor! En dit waren nu bij elkaar al 3 verschillende scholen!! Het ligt eraan hoe je het verkoopt ook natuurlijk!!!
wij en heel veel andere ouders zijn dan heel benieuwd hoe je het goed verkoopt ?.
Daarnaast is er nog een mogelijkheid voor ouders die seizoenswerk doen en tijdens de zomervakantie niet weg kunnen. Voor deze ouders is er een speciale regeling dat kinderen extra verlof buiten het seizoen op kunnen nemen en zo kunnen ouders bv. 4 weken weg rond kerst.
Dit geldt bijvoorbeeld als ouders werkzaam zijn op een camping of een duikschool in Zeeland hebben.
Voor kinderen zijn er initiatieven als uitwisselingen of buitenlandse zeilreizen als School at Sea. Maar daar heb je als ouder weinig aan 😉
Dat staat ook al in het artikel he dat er een uitzondering is maar dat dit voor de meeste ouders niet van toepassing is.
Als je het goed verkoopt kan dat al snel op vele van toepassing zijn.
Wat een nuttig artikel! Bedankt.
Het wordt gewoon eens tijd dat ze de zomer- of meivakantie met 1 week inkorten en ouders de mogelijkheid geven om 5 dagen per schooljaar zelf in te vullen, natuurlijk met black-out dates voor belangrijke dagen.
En dat betekent dat ik als docent 5 vakantiedagen per jaar moet inleveren zodat anderen op reis kunnen? En dat ik de kinderen individueel bijles kan gaan geven plus aparte repetities en overhoringen kan gaan maken?
Klinkt misschien raar, maar ik vind dat ik wekelijks genoeg onbetaalde overuren maak.
@jenny ja, je levert 5 dagen per jaar In en dan kunnen 20 tot 30 ouders goedkoper en op een voor hen beter passende periode op vakantie. Dat is 20 Mensen veel plezier tegenover een offer voor 1 iemand, die dan ook nog een een ver bovengemiddelde hoeveelheid vakantiedagen overhoudt. Lijkt me een inkoppertje.