Bosnië en Herzegovina is niet ontdekt door de grote massa toeristen. Ga je op vakantie naar Bosnië-Herzegovina met kinderen dan ben je als Nederlands gezin dus echt nog een uitzondering.
Toch heeft Bosnië en Herzegovina veel te bieden. Je vindt er ruige natuur die je in Europa niet vaak meer tegenkomt en steden met een bijzonder verhaal. Sarajevo is daarvan misschien wel het bekendst en ook prima geschikt voor en stedentrip.
Een vakantie in Bosnië en Herzegovina met kinderen betekent veel kasteelruïnes, watervallen en fotogenieke stadjes. Het is een groen en bergachtig land, met veel sporen van de Ottomaanse tijd, maar ook diverse andere culturen hebben hun stempel op het land gedrukt. Door het vele hoogteverschil en de vaak ongelijke straatjes vinden we dit land minder geschikt voor jonge kinderen, tenzij ze nog jong genoeg zijn om in de kinderdrager te gaan. Tijdens een reis door Bosnië en Herzegovina klim je namelijk naar heel wat forten en uitkijkpunten.
Daarnaast is er natuurlijk ook veel aandacht voor de Balkan oorlog. Deze musea zijn natuurlijk niet geschikt voor jonge kinderen, maar kunnen wel boeiend zijn voor oudere kinderen en tieners.
Wil je naar Bosnië en Herzegovina kijk dan niet alleen naar vluchten vanaf Schiphol, maar zeker ook vanaf Eindhoven, Duitsland of België. Niet alleen naar Sarajevo maar ook naar Banja Luka, Tuzla en Mostar. Blogger Elke combineerde Bosnië en Herzegovina met andere Balkan landen, blogger Tikva deed hetzelfde maar dan met het openbaar vervoer. En ze ging nog een keer terug naar het land, maar dan om een week met een huurauto rond te reizen.
Wil op vakantie naar Bosnië en Herzegovina met kinderen en heb je twee of drie weken vakantie, dan kan je ook prima zelf rijden. Vanuit Nederland of maak een combinatie met het veel populairdere buurland Kroatië. Dit deed blogger Elke. Het viel haar op hoe aardig de mensen in Bosnië en Herzegovina zijn voor kinderen; zij maken contact en doen hun best je kind te laten lachen.
Er is nog weinig qua aanbod voor kinderen. Al heeft Sarajevo een waterpark en zijn er verspreid door het land diverse plekken om te ziplijnen. Het verschil tussen Mostar en Sarajevo en de rest van het land is groot. Zo tref je in kleinere plaatsen nauwelijks kinderstoelen in een restaurant. Er zijn her en der wel wat speeltuintjes. Voor de kinderen zijn er onderweg genoeg dieren te zien, zoals koeien en geiten langs de weg, vissen en eendjes in de rivier (die het ook heel leuk vinden om gevoerd te worden) en we hebben ook kikkers en schildpadden in het wild gezien.
Naar Bosnië en Herzegovina met een baby of peuter? Kleine supermarkten hebben vaak een beperkt aanbod luiers en potjes babyvoeding. Verschoningstafels kom je zelden tegen. Poedermelk kan je het beste zelf meenemen of zoek in een grotere supermarkt of apotheek.
De keuken in Bosnië en Herzegovina lijkt op de Kroatische keuken met invloeden van Turkije, Griekenland en Italië. Als je geen vlees eet ga je het lastig hebben in Bosnië en Herzegovina. Alleen in Sarajevo is er echt een goed aanbod van vegetarische restaurants. Elders in het land zijn er vaak alleen lokale restaurants en dat is toch vaak vlees met brood en friet. Of vlees met rijst. Alle prijzen en ook de prijzen in restaurants liggen (veel) lager dan de Nederlandse prijzen.
Ook hierin zijn Mostar en Sarajevo weer de uitzondering. Dit zijn duidelijk de toeristische highlight van het land is. Je komt hier veel Aziatische Midden-Oosterse en Turkse toeristen tegen. Daardoor liggen de entreegelden voor bijvoorbeeld musea twee à drie keer hoger dan in de rest van het land. Ook accommodatie en eten en drinken is duurder.
Rondreizen in Bosnië-Herzegovina
Er is een goede treinverbinding tussen Sarajevo en Mostar. Deze route loopt verder naar Čapljina, dicht bij de Kroatische grens. Deze rit gaat dwars door de bergen, langs rivieren en door talloze tunnels en bruggen. Vanuit Sarajevo kun je ook met de trein naar Banja Luka, de tweede stad van het land, al rijdt die verbinding minder frequent. Verder zijn er nog lijnen naar Zenica, Doboj en Tuzla maar die zijn ook niet erg snel. Ook met de bus loop je tegen dit soort problemen aan. Tussen de grotere steden zijn er nog wel busverbindingen, daarna houdt het snel op.
Dat maakt dat je voor een langere vakantie in Bosnië en Herzegovina met kinderen al snel bent aangewezen op een (huur) auto. De wegen in Bosnië en Herzegovina zijn redelijk tot goed om zelf auto te rijden en het is dikwijls rustig op de weg. Echter zijn de wegen wel vaak smal en de markeringen op het wegdek zijn veelal onleesbaar en soms zelfs afwezig.
Google Maps geeft vaak een te optimistisch beeld van je reistijd; met name als je ook te maken hebt met een grensovergang. Houd je goed aan de verkeersregels, want wij zijn een aantal keer staande gehouden door de politie vanwege een snelheidscontrole. De snelheid staat niet altijd duidelijk aangegeven. In dorpjes is de toegestane snelheid bijvoorbeeld 50 kilometer per uur, terwijl dit niet staat aangegeven.
Zorg dus dat je papieren zoals rijbewijs, autopapieren, eventuele toestemming om in een ander land te rijden (zelf reden wij met een Kroatische huurauto) en je paspoort paraat hebt in de auto. Wij zijn er alle keren gelukkig zonder boete vanaf gekomen!
Nog even een algemene tip. Bosnië en Herzegovina is geen euroland en geen EU land. Je hebt dus een paspoort nodig, betaald met een lokale munteenheid en de meeste telefoon aanbieders bieden geen roaming aan.
Bosnië en Herzegovina met kinderen
Sarajevo en Mostar
Sarajevo en Mostar zijn de bekendste en meest toeristische plekken van Bosnië en Herzegovina. Beide steden zijn goed verbonden met trein en bus. Ook de autorit is de moeite waard. Onderweg kun je stoppen in Konjic, een stadje aan een stuwmeer waar je langs de oude Ottomaanse brug kunt wandelen of een boottocht maken.
In Sarajevo wandel je door het oude centrum met de smalle straatjes van de bazaar, zie je nog sporen van de recente oorlog en kun je met een kabelbaan de berg op voor uitzicht over de stad. Mostar staat vooral bekend om de Stari Most, de historische brug waar lokale springers nog steeds van af duiken. In de omgeving kun je een uitstap maken naar Blagaj, waar een klooster tegen de rotsen is gebouwd aan de bron van de Buna-rivier.
De Bosnische kust
Bosnië en Herzegovina heeft maar een klein stukje kust bij Neum. Verwacht geen grote stranden of resorts, maar wel een smalle strook aan de Adriatische Zee waar je kunt zwemmen en waar de prijzen lager liggen dan in Kroatië. Je kan vanuit hier ook makkelijk een dagtrip maken naar Kroatische bestemmingen zoals Dubrovnik en Ston.
Trebinje, Sutjeska National Park en Tara kLoof
Helemaal in het zuiden ligt Trebinje, een sfeervol stadje met een oud centrum en wijngaarden in de omgeving. Vanuit hier rij je zo naar Sutjeska National Park, een ruig natuurgebied waar je goed kunt wandelen. Ook de Tara kloof ligt in het oosten van Bosnië en Herzegovina op de grens met Montenegro. Hier kan je erg mooi raften.
Tuzla en omgeving
Tuzla staat bekend om zijn zoutmeren midden in de stad waar je kunt zwemmen. In de omgeving vind je natuurgebieden en kleine dorpen waar je nog weinig toeristen tegenkomt.
Banja Luka en omgeving
Banja Luka is de tweede stad van het land en heeft een ontspannen sfeer. Je kunt er langs de rivier wandelen, een markt bezoeken en in de buurt zijn mogelijkheden om te raften of de natuur in te trekken.