Ben je benieuwd naar de vierdaagse boottocht van Lombok naar Flores? Waar je onderweg stopt op prachtige plekken, zoals Pink Beach, Long Beach, Padar eiland en natuurlijk ook op Komodo eiland om de komodovaraan in het wild te zien?
Toen ik voor de eerste keer in Indonesië was, leek mij dit supergaaf om te doen. Alleen het paste tijdtechnisch echt niet in de route. De volgende keer doe ik dit, beloofde ik mijzelf. De volgende keer zou pas zijn toen mijn dochter negen jaar was. Nog steeds leek het mij supergaaf, maar kun je de boot van Lombok naar Flores met kinderen nemen? Ik kon online maar één ervaringsverhaal van een gezin vinden.
Sowieso waren de verhalen online wisselend van aard. Van mensen die het geweldig vonden tot veel klachten over hoe simpel de boten waren, problemen onderweg en ja, er zijn zelfs boten gezonken. Als ik dit wilde doen, ging ik in ieder geval met een maatschappij die wat beter bekend staat, al is ook dat relatief.
Ik nam dus contact op met Wanua adventures, wat moeizaam verliep. Ik kreeg wel altijd antwoord, maar dan nooit exact op mijn vragen. Ja, volgens hen kon ik de boottocht van Lombok naar Flores, of andersom van Flores naar Lombok, zeker maken met een kind. Hoeveel gezinnen zitten er gemiddeld op een boot? Waar slaap je beter, op het dek of in een hut? Daar kreeg ik dan weer geen antwoord op.
Ik kon wel vast een reservering maken en daarvoor hoefde ik geen aanbetaling te doen. Dus ik dacht, ik ga er gewoon voor. Uiteindelijk bleek dat de boot wel zou gaan, maar nog niet drie keer per week, dus ik moest op een andere dag gaan dan gepland. Toen kwam het nieuws dat de Indonesische overheid de entreeprijs voor Komodo en het omliggende gebied halsoverkop ging verhogen van ongeveer €10 euro per persoon naar €250 euro per persoon. Dat zorgde voor veel boosheid en wilde stakingen op Flores.
Ik had er al niet meer op gerekend, maar een paar dagen voor vertrek kwam het bericht dat de stakingen effect hadden gehad en dat de verhoogde prijs niet per 1 augustus 2022 in zou gaan, maar werd uitgesteld tot 1 januari 2023. Onze boot van Wanua Adventures is de eerste van de boten die weer vertrekt op de route Lombok naar Flores.
Van Lombok naar Flores met kinderen, doen of niet?
Nu achteraf kan ik zeggen: zeker doen zo’n boottocht van Lombok naar Flores met kinderen. Voor mijn negen jarige dochter was deze boottocht het hoogtepunt van 5 weken in Indonesië. Ze vond de plekken waar we kwamen heel erg leuk, maar het was vooral de gezelligheid en de andere mensen aan boord die het zo gaaf maakten. Laat dat nou helaas iets zijn wat je niet kunt plannen.
Dat het allemaal wat primitief was, zoals doorspoelen met een emmer, een koude douche en slapen in een hok met alleen een ventilator, maakte haar niks uit.
Zijn er andere kinderen aan boord?
Een grote vraag die ik vooraf had: gaan er ook andere gezinnen zijn? We waren op reis in de zomervakantie en daardoor hoopte ik dat de kans groter zou zijn. Op de dag dat wij vetrokken, gingen er in totaal 4 boten. Dit had er mee te maken dat veel mensen hun trip hadden doorgeschoven vanwege de stakingen. We vertrokken dus met drie boten van Wanua en één boot van een andere maatschappij.
Alle mensen van Wanua moesten verzamelen in de haven en daar werden we op boot ingedeeld. En we hadden geluk! Er was een ander gezin, wel met tieners, maar die zat op onze boot. Vervolgens gingen we met de bus naar de haven en toen we op onze boot stapten, was er nog een verassing. Er was al een gezin aanwezig op de boot met een Frans/Nederlands sprekend meisje van dezelfde leeftijd als mijn dochter en haar oudere broertje. Ze waren natuurlijk direct dikke vriendinnen.
Ik had verwacht dat het een bewuste keuze van Wanua was om alle gezinnen bij elkaar te doen, dat bleek niet het geval. Elke boot heeft een gids die Engels spreekt en die van ons vertelde dat hij had gezegd: “Ik houd van kinderen, geef me ze maar allemaal”. De rest van de indeling was ook behoorlijk onlogisch. Zo hadden we enkele jonge gasten op de boot die het jammer vonden dat ze niet op de party boot zaten vol jonge (vrouwelijke) backpackers, terwijl er andersom vast mensen op die boot het jammer vonden dat ze niet op onze boot met gezinnen en vooral stelletjes zaten.
Hut of slapen op het dek?
Een van de dingen waar ik vooraf ook erg over twijfelde, was of we op het dek zouden slapen of een hut zouden nemen. Een hut is wat duurder, maar dat maakte mij niet zoveel uit. Het was meer dat ik online las dat mensen in de hut niet konden slapen door de hitte en het lawaai van de motor.
Uiteindelijk koos ik toch voor een hut, omdat ik het wel een fijn idee dat mijn dochter kon gaan slapen wanneer het haar bedtijd was, zonder dat er misschien nog mensen zaten te kletsen. Ik ben blij dat we daarvoor gekozen hebben. Een hut heeft ook nog als voordeel dat je je rugzakken bij je kunt houden in plaats van alleen een klein tasje. We konden ons ook op ons gemak omkleden, zonder moeilijk te doen onder een deken. Ook heel belangrijk: we waren zo bij de wc, anders moet je ’s nachts nog een hele ladder afklimmen, wat toch best eng is.
We betaalden 3.300.000 per persoon inclusief alle maaltijden en entree voor de stops onderweg. Slapen op het dek kost 2.800.000 per persoon, oftwel €220 euro p.p. of €187 euro p.p. Kinderen krijgen geen korting.
De hut had een lampje en twee stopcontacten die werkten wanneer ’s avonds de motor aanging. Daarmee kon ik mooi de powerbank, tablet en telefoon opgeladen houden. Verrassend genoeg hadden we op veel plekken 4G internet met mijn Indonesische simkaart.
De motor maakt inderdaad veel lawaai, maar met oordoppen in had ik er niet zoveel last van. Nu hadden we op advies van de gids wel de voorste hut gekozen die het verst weg lag van de motor. Ook van dieseldampen was dan ook geen sprake. Heet was het wel, maar een kleine ventilator gaf enige verkoeling.
Wat ik alleen graag van tevoren had geweten, is dat je bij verblijf in de hut geen deken krijgt. Voor de warmte is het ook niet echt nodig, hoewel het één nacht wel fris was. Ik vind het alleen gewoon toch prettig om onder iets te liggen, nu hadden we alleen een kaal matras. Ik had een sarong bij me, maar had er liever twee gehad.
Niet elke hut is hetzelfde. Ik had een stapelbed verwacht op basis van foto’s online, maar onze boot had alleen tweepersoonsbedden met een matras op een houten verhoging. Daaronder kon je dan je tas kwijt. Bij de moeder met twee tieners was er onder de verhoging nog een extra matras neergelegd zodat daar ook een kind kon slapen. Dat is alleen wel echt laag en lijkt mij behoorlijk warm. Misschien kun je met kinderen beter twee hutten nemen of als je met zijn drieën bent, voor één ouder een plek op het dek reserveren.
Het andere gezin met twee kids sliep wel op het dek en die hadden volgens henzelf ook prima geslapen. Dus op het dek kan zeker ook, maar ik was blij met onze keuze voor een hut.
Hoe is het eten?
Het eten op onze boot van Wanua Adventures was echt prima. Van tevoren was ik bang dat het te pittig zou zijn en mijn dochter niks zou lusten. De Indonesische maaltijden zijn helemaal aangepast aan westerlingen. Ook was er elke dag witte rijst en veel fruit. De meeste dagen aten we vegetarisch, zoals Gado Gado, en een enkele keer zat er wat kip of vis door de maaltijd.
Ook het ontbijt was echt prima en elke ochtend weer net wat anders, zoals bananenpannenkoeken en brood met een omelet.
We kregen allemaal een metalen fles en er waren altijd grote waterflessen met veilig drinkwater waarmee je deze kon bijvullen. Thee en koffie werd soms ook gezet.
Word je zeeziek?
Ik had reisziekte pilletjes gekocht in Indonesië (sommige supermarkten hebben die. Bij de apotheek kan ook, maar die zijn veel duurder). Deze pilletjes werken perfect ook tegen zeeziekte. Op de meest heftige dagen hebben we een half pilletje genomen en nergens last van gehad. Verschillende mensen die niet preventief geslikt hadden, werden wel zeeziek. Vooral na het avondeten op dag twee.
Hoe ziet je boot eruit?
We vertrokken met drie boten van Wanua Adventures van Lombok naar Flores en konden dus goed zien dat elke boot anders is. Omdat je van tevoren niet weet welke boot je krijgt, is dat natuurlijk wel wat lastiger. Wij hadden de grootste boot met daarom ook de meeste mensen aan boord. We hadden zeven hutten, waarvan eentje dus met het gezinnetje van drie en de rest met twee mensen. De rest van de 33 toeristen sliep op het dek. Dan nog een gids, kapitein en alleen Indonesisch sprekende crew van een man of zes.
Onze boot had naast de grote overdekte ruimte beneden, waar het eten geserveerd werd, een voordek, een bovendek en zelfs nog een derde dek helemaal bovenin. Op de laatste twee werd een zonnescherm opgehangen zodat je daar ook kon chillen.
We hadden drie toiletten met een normale zit wc die je doorspoelde met een emmertje water. Twee van die toiletten hadden ook een douche. Hier kon je kort koud douchen met zoet water. Of als je geluk had en als je als eerste kon, dan was het water in de pijpen warm geworden door de zon en had je heel even warm water.
De twee andere boten waren kleiner, maar hadden ook minder mensen aan boord. Los van dat ze daardoor geen top zonnedek hadden, begreep ik van een van de boten dat er alleen een douche op het dek was. Geen douche in het toilet. Ook hadden ze minder toiletten.
De boot die niet van Wanua adventures was, zag er het simpelste van allemaal uit. Deze had ook geen zonnedek. Dan zit je dus allemaal vooraan op het puntje of in het slaapgedeelte. Op onze boot was het wel fijn dat we ons konden verspreiden.
Wat moet je meenemen?
Neem je eigen snorkelset mee, als je die hebt. Op de boot zijn ook snorkelsets, maar die zijn behoorlijk oud, reken ook zeker niet op kindermaten. Als je op het dek slaapt, mag je maar een kleine tas bij je houden. De rest gaat in het ruim.
Kies dan voor makkelijk zittende kleding en voor ’s avonds een trui of een vestje. Voor enkele van de wandelingen die je maakt, zijn sandalen of wandelschoenen echt veel beter dan slippers. Alle schoenen gaan in een krat en op de boot draag je blote voeten. Het dek wordt schoongehouden, maar is echt mega glad. Zowel ikzelf als een aantal andere mensen zijn de eerste dag naar gevallen. Daarna gingen we allemaal kruipend of hielden we ons supergoed vast aan de reling.
Badkleding en een sneldrogende handdoek is ook een must. Slaap je in hut, denk dan aan een sarong of iets anders om onder te slapen. Tenslotte zonnebrand, deo en oordopjes.
Verder kan je bier, cola of andere drankjes meenemen en die leggen ze in een grote bak met ijs. Wij stopten onderweg naar de haven bij een supermarkt. Ik zou je zeker aanraden genoeg mee te nemen. Onderweg kan je soms wat kopen, maar dan betaal je zeker het dubbele.
Algemene tips
Wat verder belangrijk is om rekening mee te houden als je de boot neemt van Lombok naar Flores is dat het allemaal waarschijnlijk nogal onduidelijk gaat zijn. Dit zijn geen strak uitgezette trips. Zo had bij ons een boot motorproblemen en moesten we allemaal bij die boot blijven. Hierdoor kwamen we vele uren later aan bij Komodo. De communicatie hieromheen ging erg vaag. Eigenlijk net als de communicatie vooraf. Stel je gewoon in op een basic avontuur en go with the flow.
Onze ervaring met de boottocht van Lombok naar Flores met Wanua Adventures
Dag 1: Vertrek en stop bij Kenawa eiland
De eerste dag is een beetje een vreemde dag. We moeten verzamelen in Bangsal en hier cash betalen voor de boottocht. Iedereen kreeg een sticker en zo konden we zien met wie we op de boot zouden komen. Het is vooral lang wachten zonder duidelijke uitleg waarop.
Daarna gingen we met de bus helemaal naar de andere kant van Lombok. Dit is echt nog een lange busrit. Ben je snel wagenziek? Neem dan zeker een pilletje. We stoppen een keertje onderweg voor de toilet en om te shoppen bij de supermarkt.
We zijn blij als we eindelijk in de haven zijn. Dan is het tijd om onze boot te ontdekken. ‘Choose a cabin’ wordt gezegd, dus we leggen onze tassen neer. Even later zegt de gids, je kunt er beter eentje vooraan nemen en aangezien de tweede bus met mensen voor onze boot er nog niet is, wisselen we nog snel.
Als iedereen aan boord is, vertrekken we. Het is een beetje onwennig nog. Mijn dochter heeft de tijd al goed benut door met het andere meisje te kletsen. Met de twee dametjes voor op de boeg gaan we ervandoor.
Er volgt nog een hele korte briefing…. Hier kun je water pakken, hier zijn de zwemvesten voor noodgevallen.
Net als de zon ondergaat (wat een terugkerend thema blijkt te zijn op deze trip) komen we aan op Kenawa eiland. Een paar mensen proberen nog naar de top van de heuvel op het eiland te racen, maar zijn toch net te laat om de zon onder te zien gaan. Op dit eiland zijn wat kraampjes om wat te kopen. Snorkelen kan hier niet, de stroming is extreem sterk als wij er zijn. Zo erg dat mensen in het water gaan en met keihard zwemmen alleen op hun plek blijven.
Het kleine bij-bootje brengt ons weer terug aan boord. Tijd voor onze eerste avondmaaltijd. Het is altijd even aftasten zo met allemaal mensen die je niet kent, maar het lijkt een leuke mix. Diverse Nederlanders ook, wat mijn dochter dan weer fijn vindt, want dan kan ze lekker kletsen.
Dag 2: Veel varen en stop bij Moyo
De eerste nacht viel niks tegen, net als het eerste ontbijt. Vandaag stoppen we in de ochtend bij Moyo eiland. Eigenlijk niet zo’n heel bijzonder eiland met zwart zand en veel bomen. We wandelen naar een waterval.
Ik merk direct dat het handig is om zelf je schoenen uit de bak te halen. Het bootje moet namelijk meerdere keren op en neer. De bak met schoenen komt als laatste, dus veel mensen staan te wachten. De waterval is wel aardig, vooral lekker om even een frisse duik te nemen in het zoete water.
Er is genoeg tijd om te snorkelen. Dat kan hier prima. Hoewel wel we niks mega bijzonders zien, is het koraal wel aardig en zijn er veel gekleurde vissen.
Dan is het tijd om terug op de boot te gaan voor een hele lange vaardag. Het is een dag van spelletjes doen, kletsen, een beetje hangen en soms een dutje. Soms varen we redelijk dicht langs de kust en zien we een vissersdorpje of een strandje.
We stoppen nog een keer, gewoon midden in de zee. Wie wil, mag zwemmen. Eerst hebben weinig mensen er zin in, maar al snel ligt bijna iedereen toch in het water. Even wat anders doen. We gaan weer varen en we gaan eten. Ondertussen begint het donker te worden. Wellicht komt het door het verdwijnen van het licht, maar opeens zijn er heel veel mensen zeeziek. Ik heb nog wel wat extra pilletjes en deel ze uit. Ik twijfel zelf ook, zal ik nog een halve extra nemen? Uiteindelijk besluit ik om, nadat ik mijn dochter naar bed heb gebracht, ook maar gewoon om 20:00 uur te gaan slapen.
Het kan zijn dat je deze dag niet naar Moyo eiland gaat, maar dat er op zoek wordt gegaan naar walvishaaien. Voor de kust van Sumbawa heb je vooral van augustus tot november kans om deze te zien.
Dag 3: Komodo, Pink Beach en Padar
Yeah, we gaan naar de Komodo varanen. Ik ben vroeg wakker en bekijk de zonsopkomst, maar waar is Komodo eiland? We zouden er al moeten zijn. Een van de andere boten van Wanua had vannacht motorpech en we moeten bij elkaar blijven.
Uiteindelijk komen we vele uren te laat aan bij Komodo, de boot met motorpech die maar op halve kracht kan varen hebben we met het daglicht wel achtergelaten. Je zou denken dat we door de vertraging ergens vandaag een stuk minder tijd hebben, maar een echt antwoord krijgen we hier niet op.
Extra doorlopen dus op Komodo en duimen dat we wat zien. Eerst een varaan achter het bezoekerscentrum, die ligt daar wel heel toevallig. Online lees ik het gerucht dat er hier altijd een (gedrogeerde of met voedsel gelokte) varaan ligt om bezoekers tevreden te houden. Daarna hebben we twee route opties. De verplichte gids die mee is, roept alleen maar “no guarantees, no guarantees” als we vragen welke route beter is.
We hebben goed gekozen. Al vrij snel komen we een slapende varaan tegen onder een boom en even later een kleintje in een boom. Die verstopt zich daar, zodat de volwassen exemplaren hem niet op kunnen eten. Dan loopt er opeens een varaan tussen de bosjes. Hij is nog ver weg. Zelfs de gids wordt opgewonden. “Stay here, stay here”, we mogen zijn pad absoluut niet blokkeren. De varaan loopt uit de bosjes zo langs onze groep in de richting van een plas met water. Inmiddels hadden meer groepen de varaan gespot dus opeens stonden we met meer dan vijftig mensen rondom een varaan. Een beetje bizar wel. Desondanks is het wel heel bijzonder om deze beesten in het echt te zien.
Onze volgende stop is Pink Beach, waar het zand gewoon echt een beetje roze is. Hier is ook weer een restaurantje dat drankjes verkoopt. Mijn dochter bouwt een enorm zandkasteel. Ik besteed de meeste tijd aan snorkelen. Dat kan hier uitstekend, alleen moet je wel een eindje zwemmen. Ik zie zelfs een haai en heel veel mooie vissen. Anderen uit de groep zijn nog verder gegaan en hebben hier een manta gezien, ik ben jaloers.
We hadden hier echt wel de hele dag kunnen blijven. Volgens de gids moeten we gaan, maar bijna iedereen heeft net een biertje gehaald. Even opdrinken en dan gaan we naar Padar eiland. Hier komen we.. alweer… aan net als de zon ondergaat. Het is echt rennen, puffen en zweten naar de best wel hoge top om nog net het allerlaatste moment te zien.
We hebben weinig tijd om bij te komen, want we worden naar beneden gestuurd. Blijkbaar leven hier giftige slangen en zodra het echt donker wordt, is dat gevaarlijk.
Vanavond is de laatste avond op de boot, dus we maken er een feestje van. Onze dochter wil een dansfeestje. Dat kan want de boot heeft een enorme jukebox. Die slepen we naar boven. Ook op andere boten die de nacht bij Padar eiland liggen, zien we dat het feest is.
Dag 4: Long Beach en Kelor eiland
De laatste dag alweer. Aan de ene kant hebben we allemaal zin in een warme douche, aan de andere kant ga ik de gezelligheid op de boot zeker missen. Mijn dochter ook, die gaat helemaal haar eigen gangetje.
Eerst nog een stop bij Long Beach, misschien wel mijn favoriete eiland stop. Ook hier is het strand roze. Het strand is alleen veel langer dan bij Pink Beach. We zoeken een paar bomen op, want schaduw is er bijna niet. Dan is het tijd om te snorkelen. Dat kan hier echt supergoed. We zien zelfs drie schildpadden. Het enige waar je op moet letten, is dat het koraal soms heel ondiep is en dat, zodra je buiten de baai komt, er een enorme stroming is. Je moet dus alert blijven waar je zwemt.
Onze laatste stop is op Kelor eiland, redelijk dichtbij het eindpunt. Eigenlijk had dat van mij niet meer gehoeven. Het is een aardig strandje, matig koraal, maar vooral heel druk met dagjes mensen. Ik neem nog maar een drankje en er wordt nog een zandkasteel gebouwd.
Rond een uur of vijf komen we aan in de haven van Labuan Bajo. Tijd om iedereen dag te zeggen en ons hotel op te zoeken.
Zoals je ziet, zitten alle tofste activiteiten op dag drie en vier. Doe je de route andersom, dan heb je net weer wat andere stops. Zo ga je dan ook naar Rinca, maar niet naar Long Beach. Je hebt dan alleen aan het einde nog de hele lange vaardag en als je dan eindelijk op Lombok bent, moet je nog de twee uur met de bus. Dat lijkt mij persoonlijk wat minder relaxed dan aankomen en in een paar minuten naar je hotel lopen.
Mocht je nog een hotel zoeken in Labuan Bajo op Flores, wij sliepen bij Harbour Komodo hotel. Op loopafstand van de haven, met nette en rustige kamers en een goede douche. Ze hebben ook een dakterras met een mini zwembadje. Bekijk hier de prijs en beschikbaarheid.
Lees ook onze andere blogs over Indonesië met kinderen.
Hoi Tivka,
Komende zomer reis ik als alleenstaande moeder met mijn 2 jongens naar Indonesië. De jongens zijn dan bijna 9 jaar en net 7. Heel graag wil ik op mijn route Komodo NP doen, waarbij ik ook Pink Beach zie en evt snorkel/zwem met Manta roggen (die ik volgens mij in jouw blog niet terugzie, maar waarover ik wel bij veel boottochten heb gelezen). Ik werd erg enthousiast over jouw verhaal van de 4-daagse boottocht van Lombok naar Flores, echter kreeg ik wisselende adviezen om dit wel of juist niet te doen, toen ik hierover eens een vraag stelde op FB. Wat zou jouw advies zijn, kijkende naar de leeftijd van mijn kinderen? Om een beetje een beeld te krijgen: mijn kids zijn redelijk gewend aan een druk dag-schema, het zijn makkelijke slapers, het zijn echte waterratten en hebben beiden hun C-diploma, het zijn geen moeilijke kids en passen zich in mijn beleving best makkelijk aan. Ze hebben nog nooit last van reisziekte gehad. Ikzelf dan wel weer, hoewel ik afgelopen jaar op mijn boottocht op de Filipijnen die ik solo deed hier nauwelijks last van heb gehad (geen reispilletjes gehad).
Denk jij dat ik deze boottocht met mijn 2 jongens zou kunnen doen?
Indien ja, zou je dan adviseren voor slapen op het dek of in een hutje. Meerderen adviseerden mij over slapen op het dek, zodat je het geluid vd motor minder goed hoort en een fris windje hebt. En kan ik beter de reispillen in Indonesie kopen of zijn die vanuit NL dan net zo handig en evt beter of juist dezelfde kwaliteit?
Daarnaast geef je aan dat je maar kort op Flores gebleven bent. Hoelang is kort dan en welke plekken (kan ik ergens jouw volledige route, incl. aantal dagen per plek terugvinden?) ben je geweest op Flores. Ik heb nl ook maar heel kort tijd om Flores te bezoeken.
En vanuit welke plek op Lombok ben je je boottocht gestart?
Ik hoor graag van je.
Dankjewel alweer!
Gr. Renate
Heel veel vragen, het is niet zo dat ik buiten dit blog nog ‘geheime’ informatie heb. Alle informatie en onze route kan je vinden bij de indonesie blogs (check de reisverslagen voor de route van dag tot dag) Wij hebben gekozen voor slapen in de cabine en ik deel mijn afweging onder het kopje “Hut of slapen op het dek?”. Manta Roggen zijn dacht ik alleen op de omgekeerde route, bij ond werd het in ieder geval niet aangeboden.
Hoi!
Hoe heb jij contact opgenomen met wanua?
Heb jij eventueel het telefoonnummer?
`ik hoor het graag!
Groetjes,
Melissa
Je kan ze emailen, of via instagram contacten
Hoi,
Wij willen ook graag een boottrip doen naar Flores met onze kinderen van 8 en 11 jaar. Flores is wel malariagebied. Hoe hebben jullie dat gedaan?
Groetjes Monique
We hadden malariapillen maar omdat onze bagage nooit is aangekomen hadden we dit niet. Toch uiteindelijk op gegokt en gegaan. Op de boot geen mug gezien. Op flores zelf zijn we maar kort geweest.