Luxor met kinderen, tempels en graven bezoeken

Enorme tempels en spannende graven. Een bezoek aan Luxor met kinderen is zeker een hoogtepunt van jullie rondreis door Egypte. Mits je kinderen oud genoeg zijn om de cultuur te kunnen waarderen. Deze levendige stad aan de Nijl heeft, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Caïro, namelijk vrijwel geen bezienswaardigheden die niet historisch van aard zijn. Aan de andere kant is het wel een stuk compacter en voelt het door minder verkeer en de laagbouw relaxter aan.

Er is een kleine souq waar je wat souvenirs kunt kopen. De prijzen hier zijn een stuk beter dan die van de winkels bij de verschillende attracties. Daar komen ook veel dagjes mensen die geen tijd hebben om de stad zelf in te gaan. Natuurlijk proberen mensen je iets te verkopen, maar dat gaat allemaal redelijk speels en zonder het aandringen wat je op sommige andere plekken wel hebt.

Langs de rivier de Nijl is er een boulevard. Hier zijn ook winkeltjes, cafeetjes en enkele restaurantjes te vinden.

Hoeveel dagen heb je nodig voor Luxor? Je kunt Luxor in twee lange dagen zien of voor een wat relaxter tempo drie dagen verblijven. Met vier dagen kun je naast alle topattracties ook alle kleinere bezienswaardigheden bezoeken. Zeker wanneer je in de zomervakantie, herfstvakantie of meivakantie naar Luxor gaat met kinderen is het lekker om een hotel met zwembad te kiezen. Veel attracties gaan al om 6:00 uur open en in de middag is het dan heet genoeg om te zwemmen.

Kindvriendelijke hotels in Luxor

De attracties van Luxor zijn verspreid over de west- en de oostoever, dus over beide kanten van de Nijl. Historisch gezien liggen de meeste hotels aan de oostkant, waar ook het trein- en busstation, de souq, de musea, de tempel van Luxor en de tempel van Karnak zich bevinden. Wij kozen voor deze kant, omdat we graag in het levendige deel van de stad wilden zitten.

Wij verbleven hier in het Nefertiti hotel. Een prima budgetvriendelijk hotel met schone kamer, prima bedden en vriendelijk personeel. Zo werd onze dochter elke dag verrast met een nieuw handdoek dier. Het grote pluspunt van dit hotel is het dakterras met uitzicht op de Nijl en Luxor tempel. Een heerlijke plek om te eten of gewoon te chillen en een spelletje te doen. Bekijk hier de prijs en beschikbaarheid van Nefertiti hotel.

Liever een kindvriendelijk hotel met zwembad in Luxor en iets meer luxe? Kies dan voor Iberotel Luxor met een verwarmd zwembad dat drijft op de Nijl. Hierdoor kun je hier het hele jaar door lekker zwemmen. Bekijk hier de prijs en beschikbaarheid van Iberotel Luxor.

Inmiddels ligger er ook een handjevol hotels aan de overkant van de rivier. Ik zou vooral daarvoor kiezen met jonge kinderen of wanneer je met een auto op reis bent door Egypte. Je vindt hier meer rust en je zit natuurlijk ook dichterbij de graven en attracties van de westoever. Dat kan best wat tijd schelen, omdat de brug over de Nijl een stukje buiten de stad ligt. Met de auto ben je dus wel 50 minuten onderweg van het centrum van Luxor naar de Vallei van de Koningen. Een populair guesthouse hier is Casa Loko, waar ze appartementen en een kleinschalig zwembad hebben. Bekijk hier de prijs en beschikbaarheid.

Voor voetgangers gaan er ook boten. Je kunt de goedkope publieke boot nemen, welke vertrekt voor het Luxor museum. Deze kost 7,50 pond per persoon (actueel 2024). Of neem een van de vele commerciële boten die direct vanaf de kade bij de Luxor Tempel vertrekken. Wat het kost, hangt van je onderhandel skills af.

Wat te doen in Luxor met kinderen?

Wil je Luxor met kinderen ontdekken, maar weet je niet hoe je je dagen moet indelen? Huur in ieder geval een taxi met chauffeur voor een dag om de Vallei van de Koningen, de tempel van Hatsjepsoet en een aantal verder gelegen attracties op de westoever te bezoeken.

Het zal niet mogelijk zijn om alles op de westoever in een dag te zien. Deir el Medina (de huizen van de werkers), de tombes van de notabelen en het Ramasseum zijn niet al te ver van de oversteekplek van het pont tussen de west- en oostoever van Luxor. Tussen sommige attracties kun je lopen en er staan hier ook altijd veel taxi’s die je voor losse ritjes kunt inhuren. Wanneer je dit in de ochtend doet, heb je in de middag tijd voor Karnak. Andere attracties aan de oostkant, zoals de musea en de tempel van Luxor, zijn tot laat in de avond geopend.

Voor de logica heb ik de attracties geclusterd op basis van kant van de Nijl, niet op basis van hoe leuk het is.

Er is ook een Luxor kaart (in 2 versies) welke entree geeft tot heel veel van de hier genoemde attracties. Voordeel van de Luxor pas is dat je niet telkens losse tickets hoeft te kopen. Bovendien is deze vijf dagen geldig. Om de Luxor pas te kopen, heb je twee pasfoto’s nodig. De prijs van de Luxor pas is een vast bedrag in dollars/euro. Door de gedaalde waarde van de Egyptische pond was het tijdens ons bezoek goedkoper om losse kaartjes te kopen die in ponden zijn geprijsd. Ik raad je aan het zeker even zelf na te rekenen wanneer je veel wil zien in Luxor.

Tempel van Luxor

De Tempel van Luxor, gebouwd in de veertiende eeuw voor Christus, was oorspronkelijk gewijd aan de goden Amun-Ra, Mut en Khonsu. Gelegen in het oude Thebe (nu Luxor, Egypte), onderging het verschillende uitbreidingen en aanpassingen door heersers zoals Toetanchamon, Ramses II en latere farao’s. De indrukwekkende zuilenhal, bekend als de “Hypostyle Hall”, werd toegevoegd door Ramses II.

De tempel van Luxor is in de avond verlicht en te bezoeken. De eerste keer dat we in Luxor waren, kozen we ervoor in de avond te gaan. De tempel is dan wel extra sfeervol, en bij weinig tijd kun je zo alles uit je dag halen.

Een kaartje geeft eenmalig toegang. Het is dus helaas niet mogelijk de tempel zowel overdag als in de avond te bezoeken. Tenzij je pas eind van de middag naar binnen gaat. Bij de ingang van de tempel zijn toiletten en een klein restaurantje.

Avenue of the Sphinxes

Een 2,7km lang wandelroute gaat van de tempel van Luxor naar de tempel van Karnak. Dit is een historische wandeling die ook in de oudheid al bestond. Een aantal Sfinxen staan nog langs de route.

Deze route werd met veel bombarie geopend in 2021. Ik moet alleen helaas zeggen dat er nu alweer veel afval rondzwerft en dan een aantal van de bezienswaardigheden langs het pad, zoals een nilometer, overgroeid zijn. Als het niet te warm is, blijft de wandeling de moeite waard, vooral omdat je hier gewoon rustig (zonder mensen die je wat willen verkopen) kan lopen en bij de achteringang van Karnak aankomt.

Nog een voordeel, halverwege de route is een ticket office waar je zonder rijen een kaartje koopt voor Luxor of Karnak. Dit is afhankelijk vanaf waar je de wandeling bent gestart. Om de hele wandeling in één keer te doen, heb je dus een entreekaartje voor beide attracties nodig.

Tempel van Mut

Voordat je bij de tempel van Karnak komt, is er een nog een zijstraat langs de Avenue of the Sphinxes. Die brengt je naar de tempel van Mut. Ook hiervoor koop je een kaartje bij het ticket office halverwege de route.

De tempel was oorspronkelijk gewijd aan de godin Mut. Er zijn enkele goed bewaarde beelden, maar verder is het vooral een plek die nog gerestaureerd moet worden, met fundaties van enkele tempels. Met zoveel moois om te zien in Luxor met kinderen zou ik het achteraf gezien over hebben geslagen, omdat je hier wel heel veel fantasie nodig hebt om er echt wat moois in te zien.

Tempel van Karnak

De tempel van Karnak is de grootste tempel in Luxor. Het kan hier ook echt ontzettend druk zijn, vooral bij het centrale gedeelte na de hoofdingang. Veel dagjestoeristen die Karnak tijdens een tour bezoeken, hebben maar een uur voor de tempel en blijven dus allemaal aan het begin hangen.

Het is een groot complex waar heel veel verschillende farao’s aan hebben meegebouwd. Binnen het complex bevinden zich indrukwekkende zuilenhallen, obelisken en heiligdommen, elk met een eigen geschiedenis. Het is hier dan ook zeker handig om een goede reisgids bij je te hebben die wat meer kan vertellen over wat je allemaal ziet. Het is ook perfect om een potje verstoppertje te spelen.

Ik raad je vooral aan om juist de delen langs de randen te verkennen. Hier is het een heel stuk rustiger. Vaak hangen hier ook mannetjes rond die je tegen een fooi een ruimte laten zien die eigenlijk niet open zijn, met vaak hele mooie muurschilderingen. Tja, dat is nou eenmaal hoe het werkt in Egypte.

Goed om te weten, bij de Karnak is geen restaurant. Wel is er aan het meer een klein cafeetje waar ze drinken en dure snacks, zoals Pringles en ijsjes, verkopen. Zeker met kinderen is het fijn om even ergens in de schaduw pauze te kunnen nemen, maar verwacht dus niet dat je hier echt kunt eten.

Mummificatiemuseum

Het Mummificatiemuseum in Luxor is een kleinschalig museum dat ook interessant is voor kinderen. Feitelijk is het maar één grote kamer. Je kunt meer informatie lezen over het mummificatieproces en zien welke gereedschappen bijvoorbeeld werden gebruikt om de hersenen door de neus naar buiten te halen. “Ieww”, aldus onze dochter. Natuurlijk is er ook een mummie te zien.

Ze hebben er niet alleen een menselijke mummie, maar ook diverse gemummificeerde dieren, zoals een kat, een krokodil en een aap.

Het museum is in de ochtend en avond open. Check vooraf de openingstijden en entreeprijs. Mocht je nog naar andere plekken in Egypte gaan, dan is het wellicht beter om hier de vrij hoge entree te besparen.

Luxor museum

Ook het Luxor museum is in de ochtend en avond open. Bekijk de website voor openingstijden en entreeprijzen. Het Luxor museum is een modern museum met verschillende beelden en muurtekeningen uit onder andere Karnak. Als je de hele dag al tussen de tempels loopt, is dit voor de meeste kinderen niet meer zo interessant. Al zijn er ook enkel voorwerpen te zien uit het graf van Toetanchamon. De meeste vondsten liggen echter in het museum in Caïro.

Boottocht met een felucca

Wil je een boottocht maken op de Nijl, dan kan dat in Luxor. Je kunt kiezen voor een langere boottocht met vrije tijd op Banana eiland (Gezira el-Mozh) of voor een boottocht van een uurtje bij zonsondergang. Wij kozen voor de korte felucca boottocht, mede ook omdat ik gelezen had dat er dieren in veel te kleine kooien worden gehouden op Banana eiland, erg zielig.

Bovendien is onze dochter nooit zo’n fan van boottochten, maar een uur is ook voor haar nog leuk. Wij hebben zelf wel echt genoten van het zeilen op de Nijl en de zonsondergang. Neem antimuggenspray mee en een vestje.

Ballonvaart boven Luxor

Elke ochtend stijgen de ballonen op boven Luxor, aan de westkant van de Nijl. Je hebt uitzicht over de Vallei van de Koningen en de tempel van Hatsepsut. Hoe vroeg je op moet staan, hangt ook af van de periode van het jaar, in de winter moet je bijvoorbeeld om 5:00 uur klaar staan. Wij hadden zelf eerder dat jaar al elders een ballonvaart gedaan, dus hebben het hier overgeslagen. Maar wil je dit een keer meemaken, dan is dit natuurlijk een prima plek om dit te doen. Bovendien zijn de prijzen ook heel redelijk.

Vanaf welke leeftijd mag je een kind een ballonvaart maken in Luxor? Leeftijdseisen verschillen per aanbieder, in de meeste gevallen vanaf 6 tot 8 jaar. Kinderen van 5 of jonger of die kleiner zijn dan 120cm zijn om veiligheidsredenen sowieso niet toegestaan. Wij hadden zelf niet zo heel veel zin om vroeg op te staan. Bekijk hier de actuele prijs en vertrektijden van een ballonvaart.

Vallei van de Koningen

Wanneer je met kinderen naar Luxor gaat, dan bezoek je natuurlijk de Vallei van de Koningen. Dit is waar je de prachtig versierde koningsgraven kunt bekijken, waarbij soms nog een sarcofaag aanwezig is.

Er zijn meer dan zestig tombes, een deel daarvan is roulerend geopend. Een ticket geeft je toegang tot drie tombes naar keuze van de 8 à 10 die meestal geopend zijn. Daarnaast zijn er nog een viertal tombes die alleen met een los (duurder) ticket te bezoeken zijn.

Het maakt absoluut uit welke tombe je kiest. Sommige zijn van binnen ernstig beschadigd, andere zijn echt nog prachtig. In populaire tombes loop je hutje mutje rond, wat voor kinderen echt niet zo fijn is. In andere tombes kun je op je gemak rondkijken en je nog echt een avonturier voelen. Ik adviseer je dan ook om vooraf mijn gids voor de Vallei van de Koningen te lezen, met tips voor welke tombes je het beste kunt kiezen.

Deze attractie heeft een eigen entree waar je kaartjes koopt.

Vallei van de Koninginnen

Naast de Vallei van de Koningen is er ook de Vallei van de Koninginnen. Hoewel de naam eigenlijk niet goed gekozen is, aangezien diverse graven die je hier kunt bezoeken ook van prinsen zijn. Daarbij liggen er ook koninginnen in de Vallei van de Koningen. Het belangrijkst graf hier is dat van koningin Nefertiti. Dit is een los te bezoeken graf met een aardig prijskaartje. Deze tombe schijnt dan wel uitzonderlijk goed bewaard gebleven te zijn.

Tijdens een eerder bezoek aan Luxor bezochten we drie van de andere graven in de Vallei van de Koninginnen. Die zijn best aardig, maar het nadeel is dat de muren achter glasplaten zitten en lastig te fotograferen zijn. Als je krap in de tijd zit en niet naar Nefertiti gaat, zou ik dit dus overslaan. Andere graven hier zijn die van koning Sit-Re, prins Seth-Hir-Khopshef, prins Khaemweset, koningin Titi en prins Amun-Hir-Khopshef.

Deze attractie heeft een eigen entree waar je kaartjes koopt.

Vallei van de Notabelen

Niet alleen farao’s en hun familieleden hadden graven. Ook rijke notabelen waren in staat om een eigen graftombe te laten bouwen. Kaartjes voor verschillende graven en alle kleine attracties op de westoever (alles behalve Vallei van de Koningen, Vallei van de Koninginnen en tempel van Hatsjepsoet) koop je bij het Antiquities Inspectorate Ticket Office. Dit betekent dat je van tevoren moet bedenken welke graven je wil zien. Sommige hebben een eigen entree ticket, andere zitten op een combinatie van entree tickets.

Aangezien de meeste kinderen, en ook veel volwassenen, wel een maximum hebben van het aantal tombes dat leuk is, zou ik je aanraden om voor één of twee clusters te kiezen met meerdere graven van de notabelen.

De graven van de notabelen hebben wel echt meerwaarde om te bezoeken, ook als je al bij die van de koningen bent geweest. Ze zijn kleiner, maar vaak erg mooi beschilderd. Bovendien ben je hier zelden met meer meer mensen dan je eigen gezin in een tombe. Neem wel genoeg kleingeld mee, want vermoeiend genoeg willen veel tombe bewaarders een fooitje voor het open doen of voor het aanwijzen van allerlei dingen. Het helpt wel als je direct “no guide” aangeeft.

De plek waar je de meest graven bij elkaar kunt vinden, staat bekend als de ‘Valley of the Nobles’. Er zijn hier zeven graven geopend en entree is te koop in de volgende vier ticketcombinaties. Tombs of Menna & Nakht, Tombs of Rekhmire & Sennefer, Tombs of Userhat & Khonsu (ook geschreven als Khaemhet) en je kunt een los ticket kopen voor de Tomb of Ramose. Deze laatste is bijzonder, omdat er versierde pilaren zijn en schilderingen van Akhenatan en Nefertiti die Ramosa een ketting cadeau geven.

De beste ticketcombi vonden wij die van Rekhmire en Sennefer. Die zijn even een klimmetje omhoog, maar dan krijg je wel twee bijzondere tombes. Die van Sennefer is heel diep gelegen en heeft hele mooie muurschilderingen. Je kunt hier ook goed zijn beroep zien op het plafond met beschilderde duiventrossen.

Rekhmire was verantwoordelijk voor de belastingen en hield zich ook bezig met buitenlandse expedities. Niet alleen is het graf bijzonder groot, je hebt er ook voor kinderen leuke muurschilderingen, zoals van giraffen en andere Afrikaanse dieren.

Wil je nog een tweede combi bezoeken, dan raad ik je de tombes van Menna en Nakht aan. Het graf van Menna heeft bijvoorbeeld mooie tekeningen van krokodillen en is gerestaureerd. De tombes van Userhat en Khonsu vonden we echt een stuk minder interessant dan de andere graven die we hier hebben bezocht. Dus wil je tijd en/of geld besparen, dan zijn dat degene die ik zou overslaan.

Deir Al-Medina en tombes van Roy en Shuroy

Deir Al-Medina is waar de arbeiders werkten die de graftombes bouwden. Het is toch leuk om je kinderen een oorspronkelijk Egyptisch dorpje te laten zien. Hoewel je echt wel wat fantasie nodig hebt om er nog iets in te zien.

Deir Al-Medina laat zich goed combineren met enkele graven van de notabelen. De graven van Sennedjem, Inherkau en Peshedu bevinden zich hier. Momenteel kun je een ticket kopen voor de tombe van Peshedu. Je koopt dit ticket, net als die voor Deir Al-Medina, bij het Antiquities Inspectorate Ticket Office. Tijdens een eerder bezoek aan Luxor waren ze alle drie open en vooral die van Sennedjem vonden we erg mooi, maar ze zijn allemaal goed bewaard gebleven.

Tombes van al-Khokha, de tombes van Roy & Shuroy bij Abul Naga en Quernet Murai

Andere tombes waar je tickets voor kunt kopen, zijn de Tombs of al-Khokha en de Tombs of Roy & Shuroy en de tombe van Huy.

De eerste is een cluster van tombes: de tombe van Kheruef, de tombe van Anch-hor, de tombe van Nefersekhru, de tombe van Nefermenu en de tombe van Neferrompet. De eerste en de laatste zijn het meest interessant en hebben de beste versieringen. Dus het is slim om even te vragen wat open is voordat je een kaartje koopt.

De tombes van Roy en Shuroy bevinden zich bij Dra’a Abul Naga. Vooral die laatste is in echt goede staat.

In Quernet Murai vind je de tombe van Huy (ook bekend als Amenhophep).

Tempel van Hatsepsut

Een van de top bezienswaardigheden in Luxor is de tempel van Hatsepsut. De ligging van de tempel met daarachter de enorme rotsen is op zichzelf al fantastisch. Echt een wauw-factor. Hoewel de muurschilderingen op de tempel zelf wat minder interessant zijn, vooral ook omdat veel kapot gemaakt is. Dit gebeurde al in de oudheid.

Om het ook voor kinderen boeiend te maken, raad ik je aan je even in te lezen in het verhaal van deze vrouwelijke farao. Door daar meer over te vertellen, kwam deze tempel ook voor onze dochter tot leven.

Deze attractie heeft een eigen entree waar je kaartjes koopt, hier zijn ook toiletten aanwezig. Op het terrein is ook een restaurant.

Medinet Habu

Op de Westbank zijn naast de tempel van Hatsepsut meerdere onbekendere tempels. Heb je maar tijd voor eentje, kies dan voor het door Ramses II gebouwde Medinet Habu. Tijdens ons eerste bezoek aan Luxor was dat nog vooral een ruïne, maar inmiddels dusdanig gerestaureerd dat het echt niet onderdoet voor de Luxor en Karnak tempel. Wat mij betreft daarom een plek die je niet wil missen.

Wat het bovendien extra bijzonder maakt, is dat hier heel veel van de kleur bewaard is gebleven. Zo heb je echt een idee hoe het er ooit uit gezien moet hebben. Het is een plek waar je maar blijft fotograferen. Het zal de komende jaren ook alleen nog maar mooier worden, want er wordt nog steeds gewerkt.

Ramasseum

Ooit was het Ramasseum de indrukwekkendste tempel die Ramses II bouwde. Helaas overstroomde de Nijl meer dan verwacht en stortten grote delen van de tempel in, inclusief een enorm 18 meter hoog standbeeld van Ramses. Nu zie je de voeten met enorme tenen, terwijl andere brokstukken zoals het hoofd verderop liggen.

Een deel van de tempel met enorme pilaren en muurschilderingen is echt nog wel interessant om te zien. Er komen hier weinig toeristen, wat het een fijne afwisseling maakt van de vele drukke plekken in Luxor. Bovendien ligt het Rammaseum heel centraal, op loopafstand van de Vallei van de Notabelen, de tempel van merenpath en Deir Al-Medina. Naast de ingang zit een restaurant met een kleine kaart.

Temple of Merenpath

De tempel van Merenpath is een kleine tempel in verval naast het Rammaseum. Voor de echte liefhebbers.

Kolossen van Memnon

Grote kans dat je langs de kolossen van Memnon rijdt tijdens je bezoek aan de westoever. Maak een korte fotostop om de grote beelden op de foto te zetten.

Tempel van Isis in Deit Shelwit

De tempel van Isis in Deit Shelwit is een kleine, zelden bezochte tempel. We gingen er naartoe omdat onze dochter deze graag wilde zien. De tempel werd speciaal voor ons open gedaan. Dat hier weinig toeristen kwamen, bleek wel door de buurtkinderen die kwamen kijken en waarvan sommige heel verlegen waren, terwijl de ouderen ‘Hello Hello’ riepen.

Het is eigenlijk een vierkant blok met een versierde binnenruimte en daaromheen een gang met kamers. Je kunt met de trap naar boven, maar er is weinig uitzicht anders dan op de woestijn.

Carters House en replica graf Toetanchamon

Het voormalig huis van Howard Carter die in 1922 het graf van Toetanchamon vond, is nu een kleinschalig museum. Een van de dingen die je hier kunt bekijken, is een replica van het beroemde graf.

Meer tips nodig? Lees ook ons andere blogs over Egypte met kinderen.