Home / Nederland / Friesland / Dagje Dokkum

Dagje Dokkum

Iedereen kent Dokkum. Dokkum is qua naamsbekendheid net zo beroemd als Utrecht, Nijmegen of Maastricht. Maar heb jij wel eens een dagje Dokkum gedaan? Wat is er te doen in Dokkum? En bezoek je Dokkum met kinderen? Ontdek het hier.

Zonder Bonifatius was Dokkum er niet geweest. En zonder de ruzie tussen de admiraliteiten van Noord-Holland was er geen zeehandel geweest. Zonder zeehandel was Dokkum nooit rijk geweest. Maar toen veranderde er wat: er werd besloten om de zeearm naar Dokkum af te sluiten om de waterstand beter te kunnen controleren.

Dit zorgde ervoor dat Dokkum niet langer een havenstad was, dus werd er besloten om een trekvaart aan te leggen richting Groningen. Dokkum ging failliet vanwege de hoge kosten en Dokkum stopte met het aanleggen van protserige gebouwen zoals het gemeentehuis. Daarom is Dokkum nu zo’n charmante stad gebleven.

Dokkum gemeentehuis

Dokkum, één van de Friese Elf Steden

Dokkum is één van de Friese Elf Steden. Het is het keerpunt van de Elfstedentocht, daar waar bij een stevige zuidwester de lange, zware tocht naar Leeuwarden begint. Vlakbij de Zijl (de Sluis) kun je de Unox-bankjes in de vorm van een Friese doorloper zien. Interessanter in dit gedeelte van de stad is misschien wel de Wortelhaven. Dit kleine kanaaltje loopt door het zuidelijke bastion de binnenstad in. De bierbrouwerijen aan dit kanaaltje gebruikte het kanaaltje om de tonnen met bier te vervoeren naar de Dokkumer Ee, voor verdere distributie.

Dokkum molen
Dokkum molen

Dokkum als havenstad is sowieso bezaaid met straten met daarin beroepen en handelswaren. Zo is er een Zoutsteegje, een Bargemerk en een Koornmarkt. Als je met kinderen in Dokkum bent, moet je ze zeker eens alles op laten schrijven waarvan ze denken dat het een beroep of handelswaar is. Let ook op de gevelstenen.

Boven de Halvemaanspoort 15-17 vind je namelijk de zoutzieders, oftewel zoutkokers. Ziedend betekent ook gewoon kokend (weer wat geleerd vandaag). Zout was belangrijk voor Dokkum om vis te conserveren. En ook al lag de zee toen nog voor de deur, het bruine water en dus ook bruin zout in het Grootdiep zorgde nou niet echt voor appetijtelijke vis. De Waddenzee was dus de bron van het zoute water.

Terug naar de reden waarom Dokkum nou zo groot werd: Bonifatius en de Admiraliteit. De Admiraliteit gaf bescherming voor havensteden en hun achterland. Dit werd voor Noord-Nederland geregeld door Enkhuizen, Hoorn en Amsterdam, maar die lagen geregeld in de clinch met elkaar. Vandaar dat Dokkum voorstelde om een Admiraliteit op te richten voor Friesland. Dokkum was ideaal omdat de vloot moeilijk te bereiken was via de nauwe zee-arm. Toen er grotere schepen nodig waren, vertrok de Admiraliteit naar Harlingen. Door de Admiraliteit bloeide Dokkum op tot een welvarende stad.

Hoe ik dit allemaal geleerd heb? Via de uitstekende stadswandelingen, te boeken bij het Admiraliteitshuis.

Dokkum

Bonifatius

Maar voor de tijd van de Admiraliteit was er Bonifatius. Dit was de reden dat er überhaupt een stad was.

Slag bij Nieuwpoort, 1600. Slag bij Waterloo, 1815. Unie van Utrecht, Unie van Atrecht. Bonifatius bij Dokkum vermoord, 754. Waarom zouden kinderen het vroeger leren? Wat is er zo bijzonder aan Bonifatius.

Over de belangrijkheid van Bonifatius is nog niet iedereen unaniem. Bonifatius was een Engelsman, die via allerlei omzwervingen in de 8e eeuw aankwam bij de terpen van Friesland. Als fervent christen begon hij met het evangeliseren van de heidense Friezen. Die barbaren, die met hun poten in de klei stonden en allerlei Germaanse goden vereerden.

Het werd allemaal wel oké bevonden door de toenmalige heersers over het gebied. Er zijn twee theorieën hoe de bron van Bonifatius werd gevormd. Water was een groot goed, aangezien Dokkum gelegen is op oude zeebodem. Hij zou met zijn staf in de grond geslagen hebben (net als Mozes), of een paard zou bij het aanleggen van een terp weggezakt zijn en bij het lostrekken van zijn been een vacuüm hebben aangemaakt waardoor water opgezogen werd. Be the judge yourself….

In 754 werd Bonifatius dan toch door een zwaard om het leven gebracht. Bonifatius probeerde zich nog te verweren met een boek, maar uiteindelijk legde hij toch het loodje. In 755, maar een jaar later na zijn overleden, werd hij heilig verklaard. Het wonder dat geschiedde was voornamelijk goed voor Dokkum: er werden bedevaarten georganiseerd naar de bron van Bonifatius. De commercie bloeide en Dokkum werd een belangrijke plaats. Sterker nog, rond het jaar 900 stonden er maar twee namen op kaarten van het gebied wat nu Nederland is: Utrecht en Dokkum.

Bonifatiuskape in dokkum

Titus Brandsma vond het in de jaren 1920/1930 tijd om de verering van Bonifatius weer te starten. Er werd een prachtige kapel gebouwd in middeleeuwse stijl. Het open atrium, de ronde bankjes en de goede akoestiek zorgen nog steeds voor een prachtige serene ervaring. De echte opleving kwam in 1990: een man kwam met zijn kind met kinkhoest naar Dokkum, haalde de baby even door het water en de kinkhoest was weg. Een wonder! De Bonifatiuskapel trok weer allerlei bedevaartgangers en toeristen.

Dit is een plek die je niet mag missen. De Bonifatiuskapel is open van juni tot september, maar er worden ook voorstellingen gegeven in de rest van het jaar.

BonifatiuskapeBezienswaardigheden Dokkum

Dokkum met kinderen is een prima idee voor een dagje uit als je niet op zoek bent naar specifieke kinderactiviteiten. Of doe zoals wij en maak er een weekendje Lauwersmeer van. De ene dag natuur in het Lauwersmeer National park de andere dag een leuke binnenstad met allerlei schattige winkeltjes, je kunt gaan kajakken of zoeken naar leuke kleurige gevelstenen. Ook erg interessant zijn de vele molens op de bastions.

Om te lunchen, kun je prima terecht bij Artisante op de Diepswal. Op de Diepswal zijn nog meer restaurantjes, maar de lunch die wij hier kregen was subliem!

Artisante op de Diepswal

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll to Top