Nepal is misschien niet een land dat het eerste in je opkomt als je denkt aan een kindvriendelijke bestemming. Onterecht vindt Esther ten Have, die met haar man en kinderen van toen 6 en 4 jaar drie weken rondtrok door dit land in de Himalaya. “Nepal is een topbestemming, juist met kinderen”. In dit gastblog verteld ze je meer over hun reis.
In 2006 hebben mijn man en ik een half jaar vrijwilligerswerk gedaan in Kathmandu en in 2008 zijn we nog eens teruggeweest. We hebben er de nodige trekkings gedaan en al veel van het land gezien. Toch wilden we graag terug, met onze kinderen.
Even wennen in Kathmandu
Onze dochter vond de Nepalese hoofdstad meteen geweldig, onze zoon moest in het begin erg wennen. De geluiden, de geuren, de viezigheid op straat, de mensen die maar wat graag aan zijn hoogblonde haar wilden voelen… Tot overmaat van ramp hadden we ook nog eens zijn favoriete knuffel in de auto, die op Schiphol stond, laten liggen.
Zoonlief wilde naar huis en ik dacht: “Waar zijn we aan begonnen?!”. Maar op dag twee hadden we de beste ingeving ever. We gaven hem onze kleine camera, zodat hij alles dat hem opviel kon fotograferen. En toen ging de knop om. Enthousiast ging hij van vuilnishoop naar volbepakte brommertjes naar slapende straathonden. De camera werkte voor hem als een soort filter, waardoor het niet zo heftig binnenkwam allemaal.
En zo beklommen we op dag twee vrolijk de 365 treden tellende trap (hebben we gelezen, niet nageteld) naar de Monkeytemple. Onderweg bewonderden de kinderen de apen en de sadhus (heilige mannen). Eenmaal op de top maakten we de fout om de kinderen op een rustig plekje iets lekkers te geven. Meteen stond er een opgewonden aap naast ze om het snoepje af te pakken.
Het liep goed af, maar we hebben de les geleerd: niet eten bij de apentempel. Mocht je de trap, die behoorlijk steil is, te uitdagend vinden: je kunt ook met de taxi tot iets onder de top komen. Je komt dan aan de achterkant van de tempel aan. Maar mijn ervaring is dat kinderen het klimmen enorm leuk vinden en sneller zijn dan hun ouders ☺.
Op de bonnefooi of georganiseerd?
Terwijl we vroeger altijd op de bonnefooi reisden, bereid ik sinds we kinderen hebben onze reizen beter voor. Een aantal overnachtingen, op mooie plekken of in hotels waar ik per se wilde verblijven, heb ik van te voren vastgelegd.
Toch bleef er ook ruimte voor aanpassingen. De eerste dagen verbleven we in een appartement van een kennis in Kathmandu. Hier zou ik met de kinderen blijven terwijl mijn man foto’s zou gaan maken voor een ontwikkelingsorganisatie in Sindupalchowk, een afgelegen gebied richting de grens met Tibet. Maar nu het zo goed ging met de kinderen, besloot ik gewoon mee te gaan.
Een goede keuze, zo bleek. Kathmandu is mooi, kleurrijk en levendig, maar ook druk, vies en intens. In Sindupalchowk genoten we van het leven op het ‘platteland’ (tussen aanhalingstekens, want gelegen in de uitlopers van de Himalaya). We hebben ons daar een hele dag vermaakt bij een rivier. Pootje baden, dammetjes bouwen en steentjes gooien.
Op de terugweg besloten we spontaan om te stoppen en overnachten in Bhaktapur, 1 van de 3 koningssteden in de Kathmanduvallei. Ondanks dat veel mooie tempels verwoest zijn tijdens de aardbeving in 2015, blijft er genoeg mooist te zien in deze oude stad. Een aantal oude tempels zijn nog redelijk intact. Durbar Square in Kathmandu was erger verwoest en kende ik niet terug. Maar ook daar wordt hard gewerkt aan de wederopbouw en restauratie.
Bhaktapur staat bekend om het pottenbakken en het leek mij leuk om de kinderen zelf een potje te laten maken. Na wat rondvragen bleek dat te kunnen! Een gouden tip is daarom ook om naar Pottery Square te gaan, en als je vanaf het centrale plein (durbar square) komt naar de hoek links achterin te lopen. Daar is de kleine winkel en werkplaats van Pottery Trainings Centre. Een hele enthousiaste Nepalees bracht de kinderen de fijne kneepjes van het pottenbakken op een draaischijf bij. Hij nam alle tijd voor ze en eindigde met een lesje ‘Hoe maak je een olifant van klei’. Nog een tip: ga meteen aan het begin van je verblijf in Bkaktapur naar de workshop. De gemaakte potjes moeten drogen in de zon, en daar is tijd voor nodig. Drie van de zes gemaakte potjes sneuvelden tijdens de vlucht naar huis, maar het was een superleuke ervaring.
Na ons verblijf in Kathmandu, Sindupalchowk en Bhaktapur wilden we een kleine ‘tour de Nepal’ doen: van Kathmandu, via Kurintar naar Phokara, Astam, Bandipur en Chitwan. Een aantal hotels had ik al vastgelegd. Het vervoer regelden we via onze kennis Nilam Bastola die een eigen reisbureau heeft (Asian Heritage Treks). We hebben even getwijfeld of we niet met het openbaar vervoer zouden reizen, maar de herinnering aan een tocht in 2006, waarbij de bus halverwege de rit strandde en we de nacht op het dak van de bus doorbrachten, deed ons ertoe besluiten om toch eigen vervoer te regelen (auto met chauffeur). Het zou ons sowieso veel tijd schelen en bovendien konden we zo stoppen waar we wilden. Heel fijn als je dochter nodig moet plassen, of je samosa’s wilt kopen bij een stalletje langs de weg.
De hoogtepunten van deze roadtrip:
Chandranagiri Cable Car
Net buiten de Kathmaduvallei, op de weg naar Pokhara, ligt Chadranagiri. Een 2,5 kilometerlange kabelbaan brengt je (bijna) naar de top van een heuvel (2551 meter), de laatste 31 hoogtemeters moet je lopend afleggen. Boven op de heuvel zijn restaurantjes, een tempel en, hoera!, een speeltuin. Deze speeltuin is voor Nepalese begrippen heel westers en mijn kinderen konden er zich prima vermaken.
Summit River Lodge
De afstand van Kathmandu naar Pokhara is maar 200 kilometer, maar door de slechte conditie van de weg doe je er zo zeven uur over. Omdat we ook wilden stoppen bij Chandranagiri (zie hierboven), besloten we halverwege de weg naar Pokhara te overnachten bij Summit River Lodge. Een goede beslissing! De lodge is niet bereikbaar per auto. Vanaf de parkeerplaats moet je via een mooie hangbrug (een beleving op zich) de rivier over en vanaf daar is het een klein half uur lopen naar de prachtig gelegen lodge. Aan de overkant van de brug stond een soort golfkarretje klaar voor de bagage. De kinderen mochten ook meerijden. Omdat het donker was toen we aankwamen, zagen we pas de volgende dag hoe mooi deze plek is. De lodge kijkt uit over de Trishulirivier, waar we ’s ochtends naartoe zijn gewandeld. Daarna hebben de kinderen nog een poging gewaagd om te zwemmen in het mooi gelegen zwembad. Maar helaas, alhoewel de temperatuur overdag best hoog opliep, was het water van het bad veel te koud (we waren hier eind december). ’s Middags zijn we met zijn vieren terug gelopen naar de auto, een mooie wandeling door de natuur en langs traditionele Nepalese boerderijen. Onderweg kwamen we een grote schommel tegen, die speciaal gebouwd is voor Dashain, het grootste festival van Nepal in oktober. Die moest uiteraard even getest worden!
Annapurna Eco-village Resort
We hebben even getwijfeld, maar besloten dat we het maken van een trekking overlaten aan een volgend bezoek aan Nepal (want ja, dat komt er zeker). Om toch het ‘berggevoel’ te krijgen, zijn we naar Annapurna Eco Village in Astam gegaan. Ik zeg het niet snel maar deze plek is echt een paradijsje. De kamers liggen rondom een prachtige tuin, met uitzicht op bergreuzen als de beroemde Machapuchre, oftewel Fish Tail. Van hieruit kun je mooie wandelingen maken, of, zoals ik gedaan heb, even helemaal niets doen. De kinderen vermaakten zich hier wel. Ze mochten meehelpen met koeien melken en ’s avonds werd er een kampvuurtje gemaakt. Meer heb je soms niet nodig!
Phokara
Ik denk niet dat er iemand is die Nepal verlaat zonder een bezoek te hebben gebracht aan Phokara. Deze aan een meer gelegen stad is een belangrijke toeristenbestemming, omdat het de uitvalbasis is voor de trekkings in het Annapurnagebied. Aanraders hier zijn: een boottochtje maken op het Phewa lake, bezoek brengen aan de peacestupa, waarvandaan je een mooi overzicht hebt over Phokara, een lunch (overnachting kan ook) bij de Fishtaillodge, waar je met een trekpontje naartoe moet en waar een mooi terras is met uitzicht over het meer en een bezoek aan het International Mountain Museum. De kinderen vroegen bij dit museum meteen: wat kunnen wij hier doen? Want het zijn vooral rijen vitrines met attributen en informatie. Maar er zijn genoeg interessante verhalen om de kinderen even te vermaken (vooral de yeti maakte veel indruk). En buiten is een replica van de berg Manaslu, die je kunt beklimmen.
Sapana Village Lodge
Een bezoek naar Nepal is bijna niet compleet zonder een bezoek aan Chitwan. Dit Nationale Park in de laaggelegen terrai, in het zuiden, is het leefgebied van o.a. wilde neushoorns, krokodillen en olifanten. Sapana Village Lodge is daar een hele fijne plek om te verblijven. De lodge bestaat uit o.a. allemaal huisjes, gelegen in de grote tuin, een prima restaurant, met uitzicht op de Rapti rivier. Er is een kleine speeltuin en er liggen badmintonrackets. Wat ook fijn is: een deel van de winst gaat naar projecten in het dorp, zoals een basisschooltje en een vrouwenproject. Bij dit laatste project dat zich naast de lodge bevindt, hebben we een kijkje genomen. Vrouwen maken hier handwerkproducten en souvenirs. Op het moment dat wij aankwamen waren ze bezig met het maken van knuffelolifantjes. De kinderen waren meteen geïnteresseerd en al snel mochten ze helpen. Natuurlijk gingen we niet naar huis zonder die olifantjes, die ze zelf gevuld hadden, gekocht te hebben.
Een van de redenen dat ik deze lodge heb uitgekozen, is dat ik de kinderen wilde laten kennismaken met de gedomesticeerde olifanten in Nepal. Maar niet op de manier zoals ik dat jaren daarvoor deed. Tijdens een eerder bezoek aan Nepal heb ik een tochtje gemaakt op een olifant, iets wat geen positieve ervaring was en wat ik nu nooit meer zou doen. Bij Sapana Eco Village is echter een Franse dierenactiviste werkzaam die opkomst voor de gedomesticeerde olifant in Nepal. Zo zet ze zich in voor een betere leef omgeving (niet vastketenen maar vrij laten lopen in een groot afgezet gebied), beter voedsel en een betere behandeling (zoals geen toeristenritjes door de jungle). De vier olifanten van Sapana Lodge (waarvan er een met pensioen is) worden op deze manier behandeld. Terwijl wij met de Franse activiste stonden te praten zagen de kinderen hoe de olifantenverzorgers bezig waren met het maken van voedsel voor de olifanten. En al snel mochten ze ook nu weer helpen. Het feest was compleet toen ze het zelfgemaakt voer ook mochten geven (lees gooien) aan de olifanten. Wat je ook vindt van het houden van olifanten in gevangenschap, ik zag dat ze hier wel op een bewuste manier omgingen met de dieren.
Via de lodge kun je verschillende activiteiten boeken. Wij kozen voor het meehelpen met wassen van de olifanten en een boottochtje in een smalle kano, om zo op zoek te gaan naar krokodillen. Het olifanten wassen werd een groot waterfestijn. De kinderen en de olifant genoten zichtbaar. De boottocht was spannender dan verwacht. Op dat moment had geen van de kinderen een zwemdiploma en het bootje was heel wiebelig. Maar gelukkig bleven de kids muisstil zitten, ze waren veel te druk met het spotten van krokodillen. De teller bleef hangen op dertien. Het was wel even opletten geblazen. Mijn dochter zat heerlijk met haar handen in het water, terwijl er een meter verderop een krokodil zwom…
Tot slot
De kinderen hebben het nog regelmatig over deze reis. Zoals ik al schreef gaan we zeker terug naar Nepal, waar we dan sowieso een trekking gaan doen. De plannen worden al gesmeed!
Nepal algemeen:
Vaccinaties: van tevoren hebben de kinderen twee vaccinaties gehad: tegen Hepatitis A en buiktyfus.
Eten: de traditionele maaltijd in Nepal is Dahl Bat: rijst met linzen. Dat wordt doorgaans met de handen (of beter gezegd alleen de rechterhand) gegeten en dat vond vooral mijn zoon enorm interessant. Nu nog moeten we hem geregeld terechtwijzen als hij weer eens met zijn handen eet: “We zijn niet in Nepal!”. Alhoewel de kinderen geen probleem hadden met dit gerecht, vonden ze het wel fijn om in Kathmandu en Pokhara af en toe bij een goede pizzeria te eten. Tips hiervoor: Fire & Ice in Kathmandu en Roadhouse in Kathmandu en Pokhara.
Hygiëne: de hygiëne in Nepal laat nogal eens te wensen over. Wij volgden de standaard voorzorgsmaatregelen: alleen gefilterd water of water uit flessen drinken, vaak handen wassen met desinfecterende zeep, fruit altijd schillen en geen rauwe groente of salade eten. In Kathmandu heb ik de kinderen niet laten douchen, en heb ik ze vooral gewassen met van die wegwerpwashandjes die we bij de drogisterij in Nederland hadden gekocht. Verder achtervolgde ik de kinderen overal met mijn desinfecterende handgel. Het is vast ergens goed voor geweest. Geen van vieren is ziek geweest!
En verder … Ook als je vooral in relatief luxe hotels verblijft, ontkom je er bijna niet aan om onderweg kennis te maken met een primitieve sta-wc (hokje in de tuin, met gat in de grond en een emmer met water ernaast) . Het was verbazingwekkend hoe snel de kinderen zich aanpasten. Ik denk dat hierbij (zoals bij zoveel dingen) geldt: als je er zelf niet moeilijk over doet, doen de kinderen dat ook niet.
Alle foto’s in dit blog zijn eigendom van Ruben Meijerink
Lees ook onze andere blogs over Nepal met kinderen.
Erg interessante blog! In december gaan wij naar Nepal voor een bezoek aan vrienden maar ook om het land te bekijken. We hebben een zoontje die dan bijna twee is, dus ik vond het een interessante blog over Nepal icm kids. Veel inspiratie op gedaan, bedankt!
Het lezen van al deze blogs geeft mij echt zin om weer op vakantie met mijn kinderen te gaan. Ik ben nog nooit naar Nepal geweest, maar heb een heleboel foto’s gezien. Het ziet er allemaal gezellig uit. De foto’s op dit artikel zien er ook mooi uit.