Dit is een reisverslag van onze vakantie in Brazilië, drie weken in de zomervakantie van 2024. We maakten deze reis samen met onze toen 11-jarige dochter. Voor de activiteiten, accommodatie en het vervoer in de Pantanal en Bonito maakten we gebruik van een lokale reisaanbieder. De rest van de reis hebben we volledig zelf georganiseerd.
In dit reisverslag lees je vooral wat we beleefden en hoe we ons voelden. Blogs met praktische tips over diverse bestemmingen volgen op een later moment.
Dag 1 aankomst in São Paulo
We vliegen met KLM naar São Paulo. Voor een klein bedrag extra konden we upgraden naar Premium Comfort. Voor een dagvlucht leek mij dat wat onzin, maar Marcel stond erop. Geloof me, die paar tientjes extra ga je echt blij mee zijn. Hij had helemaal gelijk; we zijn nu voorgoed verpest. Het is een soort businessclass light (wat ik ook maar één keer in mijn leven heb gevlogen, toen de maatschappij ons een upgrade gaf). Met hele ruime stoelen, je kan niet helemaal liggen, maar wel een heel eind. Twee stoelen naast elkaar, op de plek van drie stoelen. Een groot scherm. Veel maaltijdopties en echt glaswerk en bestek. Ik ben verpest.
Wanneer we aankomen in São Paulo, is het daar avond en voor ons, met 5 uur tijdsverschil, al na middernacht. Snel ons bed in.
Dag 2 São Paulo – Campo Grande
De jetlag slaat toe; na 4:00 valt er echt niet meer te slapen. Niet heel erg, want ik had er eigenlijk wel op gerekend en daarom hebben we een redelijk vroege vlucht van São Paulo naar Campo Grande. Om 6:00 uit bed, om 8:50 vliegen we, en we krijgen er nog een extra uurtje tijdsverschil bij.
Campo Grande is een grote stad, maar vooral de uitvalsbasis om naar Bonito of de zuidelijke Pantanal te gaan. Om direct door te reizen leek me alleen wat te heftig. We vermaken ons hier een middag prima, maar dan heb je ook echt vrijwel alles gedaan wat enigszins de moeite waard is. Eerst lunchen we; met wat hulp van Google Maps komen we terecht bij een meer dan uitstekend vleesrestaurant aan het Parque das Nações Indígenas.
Daarna het park in. Marcel is meteen blij met alle vogels die hij ziet. Verder is hij niet zo blij, want zoals wel vaker krijgt hij het voor elkaar om de vakantie ziek te beginnen. De stress en druk van de laatste weken vallen weg, zijn lichaam ontspant en knalt op de rem, met hoofdpijn en koorts tot gevolg. Hopelijk helpt een rustig dagje.
In het park zie ik dikke keutels liggen. “Welk dier zou dat zijn?” En dan opeens zien we een hele groep capibara’s. Wow, wat gaaf. Het zijn wilde dieren, maar duidelijk gewend aan mensen. We kunnen best dichtbij komen voordat ze het welletjes vinden. Nu bekijken we dit park met heel andere ogen. Het park steekt uit in de stad, maar is aan één kant verbonden met de omliggende natuur, waardoor ook wilde dieren hier kunnen komen. We zien nog twee gordeldieren en een rode neusbeer. Superleuk, en we zijn nog niet eens in de Pantanal!
In het park zijn twee kleinschalige musea: een museum voor moderne kunst en een cultuurhistorisch museum. Aardig om even een kijkje te nemen, maar niet heel groot. Enthousiaster worden we van het aquarium, ook gelegen in het park. Het is pas in 2022 geopend, heel modern en ruim opgezet, en bovendien gratis. Hier zien we veel vissen die in de Pantanal leven en een aantal dieren zoals kaaimannen. Alles bij elkaar is het een prima eerste echte dag in Brazilië.
Dag 3 – 6 Pantanal
Het Pantanal en ook het Bonito-gedeelte van onze reis heb ik vooraf online laten organiseren door een lokaal reisbureau. Als je geen Portugees spreekt en geen eigen vervoer hebt, is het lastig dit zelf te doen, vooral omdat een deel van de excursies een maximum aantal personen per dag heeft en je die vooraf moet boeken.
We hebben gekozen voor de goedkopere transferopties van Campo Grande naar de Pantanal. De reisorganisatie kwam langs voor de laatste betaling en zette ons in een taxi, die ons naar een busje bracht waar ook andere toeristen instapten die richting de Pantanal gingen. Met het busje was het nog vier uur rijden, onderweg maakten we een lunchstop. Het was een buffetrestaurant, en we betaalden op basis van het gewicht van ons bord—handig! Aan het einde van de weg, waar er alleen nog maar onverharde wegen zijn, kwamen de jeeps van de verschillende guesthouses en lodges om hun toeristen op te halen.
Wij hebben gekozen voor Pousada Santa Clara, een boerderij die wat verder in de zuidelijke Pantanal ligt. We moesten nog 26 km over een onverharde weg, wat normaal gesproken een uur duurt. Deze keer duurde het langer omdat de auto ermee ophield. Gelukkig kwam er uiteindelijk een andere auto voorbij die ons een lift gaf. Tot grote vreugde van onze dochter bleek er eerder op de dag een Djoser familiereis te zijn aangekomen, met een meisje van haar leeftijd dat in de groep, met vooral tienerjongens, wat minder aansluiting had. Gelijk een Nederlands sprekend vriendinnetje, dat is natuurlijk geweldig.
Onderweg naar de pousada en ook op het terrein zagen we al heel veel dieren: plasjes water vol kaaimannen, heel veel vogels van ara’s tot toekans, en ’s avonds vossen, maar helaas ook erg veel muggen. Maar ja, wat wil je, de Pantanal is een drassig gebied. We hadden de eerste avond nog net tijd voor een korte wandeling met onze gids voor de komende dagen over het terrein. We zagen nog veel meer vogels. In de avond koelt het trouwens flink af, daar hadden we niet echt op gerekend. We reizen deze vakantie met alleen handbagage, en een lekkere warme trui heb ik voor mezelf niet meegenomen, voor onze dochter gelukkig wel.
Na een frisse nacht is het alweer vroeg opstaan. Om 7:30 hebben we onze eerste excursie: we gaan vissen op piranha’s. Het is nu het droge seizoen en wat normaal een rivier is, is nu nog maar een aaneenschakeling van plassen. Met onze bamboehengels vangen we een piranha en wat andere vissen. De lunch is binnen!
Zodra de zon doorkomt is het trouwens heerlijk warm en chillen we bij het zwembad van de lodge. Dit is echt gedwongen relaxen, totdat het tijd is voor de middagexcursie die tussen 15:00 en 16:00 start. Op het heetst van de dag verstoppen de meeste dieren zich toch. We gaan met de boot op zoek naar de jaguar. We komen terug als ijsklontjes, helaas zonder succes. Wel hebben we apen gezien, capibara’s en natuurlijk weer heel veel vogels.
De excursie waar onze dochter het meest naar uitkeek was paardrijden. We kregen hele vriendelijke, makke paarden, en het was dan ook helemaal geen probleem dat ze in haar eentje op een paard zat. De laatste keer dat we gingen paardrijden was ze 3 jaar en kon ze nog bij papa voorop. Ze heeft tussendoor nog wel eens een ritje gemaakt op een pony met iemand die ernaast liep, maar dat is toch echt wel iets anders. Ze vond het geweldig, zo leuk zelfs dat ze vroeg of ze deze excursie nog een keer mocht doen. Dat mocht! Ze mocht mee om de wilde paarden en koeien naar de stal te drijven. Ze kwam terug en vertelde dat haar paard bij het zien van het hek naar de stal opeens in galop ging. “Ik probeerde hem te stoppen, maar hij was te sterk, dus ik heb me maar gewoon goed vastgehouden.”
In de middag hadden we een wandelsafari, weer een hele andere manier om de Pantanal te zien. Er zijn tussen de graslanden hoger gelegen stukjes vol bomen. Ook onze laatste ochtend hadden we een wandelsafari in combinatie met een jeepsafari. We gingen nu een andere kant op en zagen een hert, een vosje, verschillende agoeti’s en een gordeldier. Ook pootafdrukken van de poema en de miereneter. Ik had gehoopt op iets meer zoogdieren tijdens onze tijd in de Pantanal, maar Marcel, onze vogelliefhebber, was blij in de Pantanal: hij heeft meer dan 50 verschillende soorten vogels gezien, van kleine gekleurde beestjes tot de toekan en de jabiru.
We vertrokken na de lunch naar Bonito. Na een jeep-, busje- en autotransfer kwamen we in Bonito aan, nog net op tijd om wat te eten en onze bedden in te duiken.
Dag 7 – 10 Bonito
Ook vandaag begint vroeg; om 7:30 moeten we klaarstaan. We gaan de Boca da Onça-watervallen bezoeken. Het weer is inmiddels verbeterd en de komende dagen in Bonito loopt de temperatuur op tot 35 graden. De tours die we hebben gekozen, zijn daar perfect voor. We beginnen met een afdaling van meer dan 800 traptreden, waarna we uitkomen bij de grootste waterval van de staat, met een hoogte van 156 meter. Wow! Tijdens de wandeling komen we nog langs veel meer prachtige watervallen, waarvan we in een aantal kunnen zwemmen. Even zweten en zwemmen, zweten en zwemmen, enzovoort… Een perfecte dag, en wat een prachtige natuur hier weer.
Na een wat latere, uitgebreide lunch zijn we op tijd terug om te ontspannen bij het zwembad van ons hostel. Ook fijn, even een paar uurtjes niks doen. We lopen nog even naar de hoofdstraat van Bonito en wat een gezellig stadje is dat! Terrasjes op straat, veel winkeltjes om in te neuzen, en alles is heel schoon. Je kunt hier ook prima ’s avonds over straat. De afgelopen dagen had Marcel nogal last van hoofdpijn; hij is een van die mensen die pas op vakantie tot rust komt en dan juist ziek wordt. Niet erg handig, maar gelukkig is hij er nu echt vanaf.
Onze tweede dag begint met een bezoek aan een grot. Het is heel mooi, maar we moeten vooral erg lang wachten omdat elke groep uitgebreid foto’s wil maken bij het meer. Daarna maken we weer een wandeling langs watervallen. Minder spectaculair dan die van gisteren, maar nog steeds heerlijk om in te zwemmen. We zien hier ook meer dieren: leuke aapjes, knaagdieren en nieuwe vogels. Ik had vrij laat nog wat gewijzigd in onze planning, waardoor we een extra dag in Bonito (en een dag minder in Campo Grande) hebben en zo de eerdere tour hebben toegevoegd. Daardoor doen we nu twee wat vergelijkbare activiteiten.
Onze laatste dag in Bonito moet het hoogtepunt worden, en gelukkig is dat ook echt zo. We gaan snorkelen in de Rio da Prata. Het water is super helder met meters zicht en vol gekleurde zoetwatervissen. Vandaag is het 35 graden, het water is 25 graden en de vissen komen heel dichtbij; echt genieten. We komen ook zomaar nog een anaconda tegen die lekker met zijn staart in het water ligt. Even later wordt het nog spannender als we een kaaiman zien die in het water ligt te chillen. Snorkelen met een krokodil, wie had dat ooit gedacht?
We snorkelen zo’n 2,5 uur, met tussendoor een paar stukjes lopen. Echt ontzettend leuk om te doen. Daarna gaan we meteen door naar de late lunch, wederom een buffet. Inmiddels hebben we allemaal wat Braziliaanse gerechten gevonden waar we blij van worden. Voor Marcel is dat vlees, voor onze dochter rijst met bonen, en mij maak je blij met een curry met banaan en kokos.
Vandaag staat er nog een tweede activiteit op de planning. We gaan naar het grootste sinkhole van Latijns-Amerika. Niet alleen indrukwekkend om te zien, maar ook extra interessant vanwege de ara’s die hier wonen.
Onze laatste dag bestaat uit uitslapen, tenminste, zo voelt het; we worden pas om 11:00 opgehaald. Daarna volgt een transfer naar Campo Grande, waar we om 17:30 een vlucht hebben via São Paulo (helaas zijn er geen rechtstreekse vluchten) naar Rio de Janeiro.
We zitten nu bijna op de helft van onze tijd in Brazilië. Volgende keer neem ik je mee naar Rio de Janeiro, Ilha Grande, Paraty en São Paulo. Je kan onze reisavonturen ook volgen via Instagram.
