Maleisisch Borneo staat bekend om de diverse junglegebieden en unieke dieren die er leven. Als je op zoek bent naar een ongerepte jungle waar je nauwelijks andere toeristen tegenkomt, overweeg dan Sungai Kapur Virgin Forest Reserve in je reisschema. Met wat geluk kun je hier bijvoorbeeld de zeer bedreigde Irrawaddy-dolfijn en de Bengaalse tijgerkat tegenkomen (spoiler: dat deden wij!). Wij verbleven drie dagen in Sungai Kapur Virgin Forest Reserve en in dit blog vertel ik je alles over onze ervaringen en wat je als gezin kunt verwachten.
Praktische informatie over Sungai Kapur Virgin Forest Reserve op Borneo met kinderen
Sungai Kapur Virgin Forest Reserve, gelegen in het oosten van Sabah, Borneo. De meeste reizigers komen vanuit Lahad Datu, een stad die per vliegtuig bereikbaar is vanuit onder andere Kota Kinabalu. Vanaf Lahad Datu kun je per minibus in twee uur het reservaat bereiken.
Wij kwamen echter vanuit de Kinabatangan-rivier, wat betekent dat we eerst naar Lahad Datu moesten reizen, waar we overstapten op een kleiner busje. De reis duurt dan ongeveer vier uur, waarvan het laatste uur over hobbelige, ongeplaveide wegen door palmplantages voert. Helaas is de oorspronkelijke eeuwenoude jungle tijdens de koloniale tijd door de Engelsen vernietigd om plaats te maken voor deze plantages. Gelukkig is het Sungai Kapur Virgin Forest Reserve inmiddels een beschermd gebied, en de lokale bevolking doet er alles aan om de jungle te behouden.
Het reservaat beslaat ongeveer 122.500 hectare en biedt onderdak aan diverse dieren zoals neusapen, zonneberen, orang-oetans, Borneo-dwergolifanten, nevelpanters, adelaars en gibbons. Toch is de kans klein dat je al deze dieren zult zien. Zo laten nevelpanters zich amper zien (zelfs de gidsen spotten ze zelden) en trekken de olifanten slechts in bepaalde periodes door het regenwoud. Toch kun je hier veel bijzondere dieren en vogels tegenkomen. Wij zagen onder andere de zeer bedreigde Irrawaddy-dolfijn, de Bengaalse tijgerkat, een civetkat, vleerhonden, vuurvliegjes en diverse soorten apen.
Excursies in Sungai Kapur Virgin Forest Reserve met kinderen
Omdat er maar weinig accommodaties zijn, is het gebruikelijk om een compleet pakket te boeken, inclusief accommodatie, vervoer en excursies. Wij boekten ons verblijf via Borneo Eco Tours en genoten van diverse avonturen, zoals riviercruises, avondsafari’s en wandelingen.
Riviercruises
Dé reden om naar dit gebied te trekken is de combinatie van regenwoud en de riviermonding naar de zee. Tijdens ons verblijf maakten we daarom twee prachtige riviercruises: één in de ochtend (om wildlife te spotten) en één laat in de middag voor een geweldige zonsondergang. Beide cruises vertrekken vanaf de jetty, waar de lodge ons met een open jeep naartoe bracht (ongeveer 5 à 10 minuten rijden).
Middagcruise
De middagcruise begint op de Lasun-rivier. Onderweg passeren we het eiland ‘Palau Evens’, vernoemd naar de Britse ontdekkingsreiziger John Evans, die ervoor zorgde dat dit deel van het regenwoud ongekapt is gebleven tijdens de kolonisatie. Voordat we in de riviermonding naar de Sulu Zee uitkomen, genieten we van de serene omgeving. We zijn helemaal alleen; onderweg komen we slechts één bootje tegen. We spotten zeearenden, diverse soorten neushoornvogels en apen. Deze krab-etende makaken hebben ontdekt hoe ze met hun staart krabben kunnen vangen! Verder komen we weinig andere diersoorten tegen, maar dat is ook niet waar deze excursie voor bedoeld is. De omgeving is magisch mooi. We zien de zon ondergaan, terwijl de lucht van blauw naar oranje kleurt en dan langzaam naar zwart vervaagt. Ondertussen lichten er steeds meer sterren op; hoe donkerder het wordt, hoe zichtbaarder ze zijn.
Op de terugweg naar de jetty worden we verrast door lichtjes: het plankton in de rivier licht op in het opspattende water van onze boot, de Melkweg toont zich boven ons, en de duizenden vuurvliegjes in de palmbomen creëren een magisch schouwspel. Als het ook nog begint te onweren in de verte, zijn we allemaal doodstil. Deze avond blijft voor altijd in onze herinnering als één van de meest magische plekken waar we ooit zijn geweest.
Ochtendcruise
De ochtendcruise staat volledig in het teken van het spotten van de zeer bedreigde Irrawaddy-dolfijn. Deze unieke dolfijnsoort leeft nog maar in drie rivieren: de Ayeyarwady, de Mekong en op Maleisisch Borneo. Volgens onze gids zijn er wereldwijd nog slechts 300 Irrawaddy-dolfijnen, waarvan naar schatting ongeveer 100 in deze regio. In de ochtend komen ze vaak de baai binnen zwemmen, omdat ze daar gemakkelijker (met laag water) op vissen kunnen jagen. Hoewel we hoopvol zijn, is het geen garantie dat we de dieren zullen zien. Maar vandaag hebben we geluk! We spotten een groep van vijf dolfijnen, inclusief een kleintje. Ze zijn druk in de weer met jagen en houden een veilige afstand van onze boot.
In het verleden is er in deze regio op dolfijnen gejaagd, wat ervoor heeft gezorgd dat ze doorgaans schuw zijn en liever uit de buurt van boten blijven. Waar gewone dolfijnen vaak nieuwsgierig naar boten toekomen, is de Irrawaddy-dolfijn nog steeds getraumatiseerd door de jacht. Gelukkig blijft onze bootman op gepaste afstand en vaart hij niet snel naar de dieren toe. We kunnen ze gedurende lange tijd volgen, ook al blijven ze vrij lang onder water (tot 3 à 4 minuten) voordat ze weer naar de oppervlakte komen om te ademen. Na een tijdje raken we ze uit het oog, maar een half uur later vinden we ze opnieuw. Dit keer zijn ze duidelijk uitgegeten en spelen ze met elkaar, waardoor ze zich veel vaker laten zien. Met een verrekijker kunnen we zelfs hun bijzondere koppen goed bestuderen. Dit is werkelijk een onvergetelijke ervaring.
Op de terugweg naar de jetty nemen we nog een afslag naar een zijtak van de rivier. Onze gids Sylvester heeft nog een verrassing voor ons: hij wil ons vleerhonden tonen. Deze indrukwekkende dieren zijn de grootste fruitvleermuizen ter wereld, met een spanwijdte van maar liefst 1,5 meter. Hun kop heeft iets weg van een vos, wat de Engelse naam ‘Flying Fox’ verklaart. Ze voeden zich met het fruit dat hier groeit, zoals ramboetan en durian. Gaaf!
Avondexcursies
Gedurende ons verblijf in Sungai Kapur Virgin Forest Reserve met kinderen ondernemen we elke avond een excursie die na het avondeten (rond een uur of 20.30) vertrekt.
Avondexcursie per jeep
We rijden in een open jeep, wat perfect is voor een vrij uitzicht op de natuur. De tocht voert ons over een onverharde weg tussen de palmolieplantages en het regenwoud in. Dit is een praktische keuze, want met een auto kom je de jungle niet in, en juist in dit gebied heb je de meeste kans om civetkatten en Bengaalse tijgerkatten te spotten. Ondanks dat hun naam ‘kat’ bevat, zijn deze dieren meer verwant aan roofdieren dan aan huiskatten. De civetkat staat bijvoorbeeld bekend om zijn scherpe klauwen en jachtinstinct, terwijl de Bengaalse tijgerkat een behendige nachtroofdier is.
De gids zit voorop de jeep en speurt met een krachtige spot de omgeving af, op zoek naar beweging in de nacht. De excursie duurt ongeveer een uur, en wij hadden geluk: we spotten een uil, een civetkat en zelfs een Bengaalse tijgerkat! De civetkat liet zich het beste zien, compleet met een prooi in zijn bek – waarschijnlijk een ongelukkige gekko – die hij rustig verorberde voordat hij weer de jungle in gleed.
Avondexcursie wandelend
De tweede avond gaan we met gids Sylvester wandelend het regenwoud in. Hij weet zich uitstekend te navigeren en luistert naar de dierengeluiden, het geritsel, en gebruikt zijn zaklamp om kleine en grote dieren te spotten. Ongelofelijk hoeveel hij weet over de natuur. En dat zijn er een hoop! Zo zien we bijvoorbeeld de kleine, maar luidruchtige Borneo-boomkikker, een vogelspin, een actieve vleermuis in een holle boom en tientallen spinnen, sprinkhanen, reuzenmieren en andere insecten.
Het hoogtepunt van de wandeling? We spotten niet één, maar twee civetkatten! De tweede konden we zelfs langdurig volgen terwijl hij behendig over de takken van een hoge boom klom en daar plaatsnam om zich te gaan wassen! Als we aan het einde van de excursie omhoog kijken, zien we weer de Melkweg oplichten. Deze spannende avondsafari is misschien wel de tofste excursie die we hier ondernamen.
Vogelexcursies en wandelingen
Tijdens ons verblijf neemt gids Sylvester ons maar liefst drie keer lopend mee het regenwoud in. De eerste keer is dat een verkennende wandeling. Doordat de ondergrond enorm nat is, heeft hij regenlaarzen voor ons meegenomen. En dat blijkt hoognodig! We staan regelmatig tot onze kuiten in de modder en in plassen. Onze negenjarige zoon vindt de wandeling daardoor nog veel leuker! Sylvester liet ons kennis maken met de vegetatie en de enorm hoge en grote bomen in dit regenwoud. We spotten al direct een neushoornvogel. Deze wandeling smaakte direct naar meer!
De rangers hebben in de directe omgeving van Utan Rainforest Lodge twee vogelspothutten gebouwd. Je loopt er in ongeveer 10 minuten naartoe. Het is op deze plek dat we zowel de bijzondere Borneo Grondkoekoek als de Witkruinshamalijster hebben gespot. Vooral de grondkoekoek is een bijzondere vogelsoort. Er woont namelijk maar één paartje in Sungai Kapur Virgin Forest Reserve , je moet dan ook geluk hebben om ze te spotten. De rangers hebben daar een truc voor bedacht: met een boxje met vogelgeluiden lokken ze de vogels naar de vogelhut. Wij hadden geluk, want we konden ze uitstekend bespioneren vanuit de bedekte vogelhut! Ook de Sabahbospatrijs is via deze lokroep naar de vogelhut gelokt.
Utan Rainforest Lodge
Tijdens ons verblijf in het Sungai Kapur Virgin Forest Reserve verbleven we in de Utan Rainforest Lodge, een kleinschalige accommodatie net buiten de officiële grens van het regenwoud. De lodge biedt een prachtig uitzicht over de jungle en is een heerlijke plek om te verblijven. De kamers zijn ruim en comfortabel, met een tweepersoonsbed en een extra bed voor onze zoon. Zelfs met het extra bed was er voldoende ruimte voor al onze spullen.
De badkamer was modern en voorzien van een fijne inloopdouche met warm water. Dat was geen overbodige luxe, want door de hoge luchtvochtigheid in de jungle was een verfrissende douche altijd welkom.
Op het terras van de kleinschalige lodge kun je elke dag genieten van het uitzicht op de jungle. We zagen elke dag apen vanaf ons terras, en zelfs vanuit het zwembad konden we de apen zien klimmen en spelen in de bomen. Het zwembad, gevuld met regenwater, bood heerlijke verkoeling na een dag vol avonturen in de jungle.
Het eten in de lodge werd in buffetvorm geserveerd, met elke maaltijd een andere keuze aan gerechten. Zelfs als vegetariërs hadden we elke keer voldoende opties. Er wordt niet apart voor kinderen gekookt, maar er was altijd rauwkost en vers fruit beschikbaar.
Een leuk detail van de lodge is de lobby, waar een televisie constant filmpjes afspeelt van dieren die door wildcamera’s in het regenwoud zijn vastgelegd. Het was fascinerend om te zien welke dieren er allemaal in de omgeving voorkomen. Ook stond er een stapel gezelschapsspellen klaar, en elke avond speelden we een potje Uno om de dag af te sluiten.
Zoek je hulp bij het boeken van een vakantie in Sabah of naar Sungai Kapur Virgin Forest Reserve? Kijk dan eens bij Borneo Eco Tours, 333travel of, Riksja Travel.
GezinOpReis bezocht Sungai Kapur Virgin Forest Reserve in samenwerking met Sabah Tourism en Borneo Eco Tours. Op de websites https://sabahtourism.com/ en https://www.borneoecotours.com/ kun je meer tips en informatie terugvinden over deze regio. Zoals je gewend bent, gaan we alleen samenwerking aan met partners die ons volledige redactionele vrijheid geven. Lees ook onze andere blogs over Borneo met kinderen.
