De Tumpak Sewu is een geweldig mooie waterval in Indonesië. Het bestaat uit een heleboel watervallen die in een hoefijzervormig oerwoudravijn naar beneden donderen. Een echt natuurwonder, dat in werkelijk nog mooier is dan op de spectaculaire foto’s.
Nadat je Tumpak Sewu hebt bekeken, kun je ook nog een wandeling maken langs meer watervallen, zoals Goa Tetes.
Deze dagtour vanuit Malang was een absolute hoogtepunt van onze tijd op Java. Het was echter wel een stuk pittiger en avontuurlijk dan ik gedacht had. Voor die mooie plaatjes moet namelijk hard gewerkt worden. Tenzij je alleen naar het uitkijkpunt gaat, maar dat zou ik zonde van de trip vinden. De Tumpak Sewu waterval op Java ligt behoorlijk afgelegen en is juist daarom nog niet zo druk. Vanuit Malang ben je minimaal twee uur onderweg (enkele reis), meestal meer vanwege de files. Wil je naar de Tumpak Sewu waterval met kinderen? Lees dan vooral wat je kunt verwachten en bedenk of dit haalbaar is voor jullie kind.
Tumpak Sewu waterval
Hoe kom je er en wat neem je mee?
De Tumpak Sewu waterval ligt ten zuidoosten van Malang, buiten de gebruikelijke toeristische routes op Java. De meeste mensen bezoeken de watervallen dan ook als dagtrip vanuit Malang. Of ze boeken een langere tour waarbij je zowel naar Tumpak Sewu, de Bromo en soms ook nog de Ijen vulkaan gaat. Ook wij kozen uiteindelijk voor een dagtrip met privé chauffeur vanuit Malang. Ons hotel heeft dit voor ons geregeld.
Ik heb nog wel gekeken naar de openbaar vervoersopties. Er gaan bussen van Malang naar Pronojiwo en je kunt dan uitstappen in Lumajang. Deze bussen rijden echter erg onregelmatig en je schijnt dan zeker 3,5 tot 4 uur onderweg te zijn. Dit kan dus niet als dagtrip.
Er zijn in de omgeving (nog) geen hotels, maar nu de waterval steeds populairder wordt, vind je er wel enkele homestays. Voorbeelden zijn D’corner Homestay of het vlakbij de ingang gelegen Yanto homestay. Of kies voor net iets meer faciliteiten en zelfs een zwembad bij Artha Cottages. Zo’n homestay kan je ook ophalen in Lumajang en naar de watervallen brengen. Vervolgens neem je de dag erop weer de bus terug naar Malang of, wat ik ook nog heb overwogen, de bus naar Pronojiwo.
Daar zou je dan misschien weer een andere bus kunnen pakken richting Klakah. In de praktijk las ik echter dat mensen er voor kiezen om vervoer (bijvoorbeeld via de homestay) te regelen en dan in 4-5 uur met een auto naar Probolinggo of Jember reizen. In ons geval zouden we dan vanuit Jember weer een trein willen pakken voor de laatste 3 uur naar Banyuwangi. Het werd allemaal wel heel ingewikkeld, terwijl we vanuit Malang in 2 uur naar Probolinggo konden reizen en dan een comfortabele en snelle trein helemaal naar Banyuwangi konden nemen.
Ons hotel regelde de auto en ze gaven ook handdoeken en een lunch mee. Wat waren we achteraf blij met de handdoeken. Niet alleen om af te drogen, maar ook om op te zitten in de auto terug, zodat onze vieze doorweekte modderkleding de auto niet helemaal smerig maakte. De lunch was ook wel handig, al kun je ter plekke ook nog wat snacks kopen.
Verder moet je absoluut een drybag meenemen. De iPhone’s van tegenwoordig kunnen spatwater wel verdragen, maar je moet ook letterlijk door watervallen klimmen. Ik ben heel blij dat we onze elektronica niet alleen in een rugzak, maar ook in een drybag konden stoppen. Als je dan toch uitglijdt en de rugzak valt ook in het water (die kans is best groot), heb je geen stress over je telefoon, camera en/of drone.
Ga niet op slippers. Wij gingen op wandelschoenen. Daar was ik ook niet zo happy mee, want omdat het water zo hoog stond, moesten we die schoenen regelmatig uitdoen. Uiteindelijk had dit ook gewoon geen zin meer en waren de schoenen toch al helemaal doorweekt. Goede hikingsandalen, zoals Teva’s, zouden mijn voorkeur hebben. Verder gewoon een korte broek en een t-shirt. Neem eventueel wat frisse kleding mee om in de auto te leggen. Bij Tumpak Sewu kun je niet zwemmen, maar bij enkele andere watervallen waar we langs kwamen kun je wel een beetje badderen.
Tumpak Sewu uitkijkpunt
Wanneer we aankomen bij Tumpak Sewu parkeren we de auto op de kleine parkeerplaats bij de oostelijke ingang. Hier is ook nog een toiletgebouwtje en een winkeltje dat wat snacks verkoopt. We volgen de bordjes en lopen naar het uitzichtpunt. Dit is een makkelijke en korte wandeling van nog geen tien minuten. Onderweg kom je ook de aftakking naar beneden tegen en er zijn hier zelfs nog wat simpele warungs. Ook betalen we hier de entree van ongeveer een euro per persoon.
Het uitzicht vanaf het uitkijkpunt is echt fantastisch. Tenminste, als je geluk hebt. Door de mist verdwijnt de waterval op sommige momenten volledig uit het zicht. Dit schijnt ’s ochtends vroeg minder vaak te gebeuren, maar wij zijn om 7:30 vertrokken vanuit Malang en hadden geen zin om heel vroeg te gaan. We moeten dus even geduld hebben en dan verdwijnt de mist ook weer en is het extra mooi. Bij het uitzichtpunt is een hek, dus ook voor kinderen is het veilig.
Dit is ook een goede plek om te vliegen met een drone als je die hebt. Kijk alleen wel uit dat je niet te dichtbij de watervallen gaan, want deze kunnen het signaal verstoren. Onderweg naar beneden zien we iemand die een drone uit de bomen probeert te schieten en ook online lezen we diverse verhalen over je drone hier verliezen.
Naar de bodem van de waterval
Dan is het tijd om naar beneden te lopen en de waterval vanaf die kant te bekijken. We beginnen nog met een betonnen pad, maar al snel maakt die plaats voor metalen laders. Goed vasthouden en vooral rustig aan doen. Onze chauffeur heeft ons gebracht, maar die is na het uitkijkpunt weer terug gegaan naar de auto. We hebben geen gids bij ons, maar dat is ook niet nodig. Er is maar één weg naar beneden.
Soms is er geen ladder en is er alleen maar een modderig pad en soms zijn er ladders van bamboe. Het is een behoorlijk avontuurlijke wandeling, maar het is wel te doen, ook voor onze 9 jaar oude dochter. Dan komt de echte uitdaging en realiseer ik me dat dit absoluut geen gewone wandeling is. Er is een waterval waar we overheen en doorheen omlaag moeten klimmen. Met alleen een touw voor houvast. Waar we eerst nog alleen liepen, is hier een opstopping want iedereen vraagt zich af hoe ze dit moeten doen. Gelukkig zijn er dus ook veel handjes om elkaar te helpen.
Ik geef de rugzak aan mijn man, die is altijd handiger dan ik. Dat is maar goed ook, want ergens halverwege glijd ik uit op een gladde steen en kan ik mijzelf nog net vast houden. Dit is behoorlijk eng. Zeker als iemand voor je neus valt. Achter ons loopt een gezin met twee jonge kindjes, waarvan eentje in een kinderdrager zit. Dat lijkt me hier toch echt doodeng.
Uiteindelijk komen we beneden in de kloof aan. Heel naïef denk ik nu dat we het moeilijkste gehad hebben. In de kloof wijst een bordje naar links naar Goa Tetes of naar rechts naar Tumpak Sewu. Ook hier is nog een hele kleine warung die wat flesjes water en snacks verkoopt. Daarachter zien we een kolkende rivier met een touw.
De man van de winkel wijst de weg. We moeten toch echt die kant uit. Online las ik over een brug, maar toen wij hier waren was die brug er niet meer. In plaats daarvan moeten we door een rivier die echt flink power heeft. Voor onze 9-jarige dochter moet het nog heftiger zijn, maar heel langzaam lopend komt ze er ook doorheen. Het is echt niet veilig om een jong kind hier zelf te laten lopen, dan word je zo meegesleept door het water.
Wij zijn hier in juli, het droge seizoen. Ik snap ook gelijk waarom je Tumpak Sewu in het regenseizoen niet kunt bezoeken. Dat is veel te gevaarlijk. Na de eerste oversteek moeten we nog een tweede keer de rivier oversteken. Gelukkig is dat net iets minder diep en krachtig. Dan zijn we er ook, de kloof maakt een bocht en we staan bij de watervallen. Wow, wat een kracht. Echt een adrenalinekick, dat stuivende water om je heen en een enorm gebulder. Supergaaf om hier te staan!
Goa Tetes waterval
Je kunt dezelfde weg weer terug lopen, maar waarom zou je dat doen? Nadat je helemaal naar beneden bent gelopen, moet je de Goa Tetes waterval in dezelfde kloof natuurlijk ook bekijken. Hiervoor moeten we eerst weer twee keer de rivier oversteken en langs de warung. Een bordje Goa Tetes wijst de weg.
We weten dat we er bijna zijn als we langs een mannetje komen waar we voor Goa Tetes entree moeten betalen. Dit is ook een gave waterval, maar na het spektakel van Tumpak Sewu is het logisch dat deze toch de mindere van de twee is.
Het pad wordt nu wel erg onduidelijk, maar ik heb gelezen dat je niet per se dezelfde weg terug hoeft te lopen en dat er voorbij Goa Tetes ook een pad omhoog moet zijn. Ik hoop natuurlijk op een makkelijker pad. Uiteindelijk komen we bij een ondiep meertje aan de voet van een waterval. Als je wil zwemmen, dan is dit een goede plek. Naast het meertje is een pad omhoog.
Het pad is al heel snel heel heftig. Hebben we eerst nog een metalen ladder, daarna klauteren we maar gewoon over en door een waterval met alleen een geknakte ijzeren reling. Ik heb het opgegeven om mijn schoenen droog te houden. We lopen allemaal gewoon in onze wandelschoenen tot boven onze enkels of soms tot halverwege je knieën in het water. We moeten constant alert zijn, want sommige stenen zijn glad geworden door het water en door de algen. Je ziet ook niet altijd waar je het beste je voeten neer moet zetten.
Het is pittig, maar zodra ik mentaal heb geaccepteerd dat het nou eenmaal zo is, is het ook heel vet. We klimmen gewoon in een waterval. Het zonnetje komt door en we zijn hard aan het werk, maar het water geeft direct verfrissing. Onze dochter klaagt niet, ze houdt juist van dit soort avonturen. Alleen eerlijk is eerlijk, Tumpak Sewu met kinderen bezoeken is echt niet voor elk gezin weggelegd. Je kind moet echt wel een goede conditie hebben en het ook leuk vinden om zichzelf uit te dagen.
Uiteindelijk komen we bij een aantal grotten in de waterval. Je schijnt hier in te kunnen klimmen, maar wij doen dat niet. Erin komen lukt nog wel, maar we moeten er ook weer uit. Inmiddels zijn we ook al een heel stuk uit de kloof geklommen en beneden ons is soms niets meer dan de diepte.
De omgeving is supergroen en tropisch. We horen vooral het bulderende water, maar hier moeten vast ook heel veel dieren leven. Uiteindelijk komen we weer op een beter pad. Hier vinden we nog een laatste uitkijkpunt en zelfs nog een winkeltje. Via een weggetje met wat huizen lopen we weer terug naar de auto. Wat een avontuur! Uiteindelijk zijn we zo’n 4 uur aan het wandelen geweest inclusief een paar korte stops. Reken daarbij de reistijd van en naar Malang en je snapt waarom dit echt een dag vullende activiteit is.
Meer tips? Lees ook onze andere blogs over Indonesië met kinderen en de blog over Batu Malang.
