Ravenna – stad van de mozaïeken

Ravenna, stad van de mozaïeken. Het is de voormalige hoofdstad van het West-Romeinse rijk en staat op de UNESCO-Werelderfgoed lijst. Ik wist dat dit een stad was naar mijn smaak maar niet dat ik zo onder de indruk zou zijn. Het was het perfecte culturele uitje tijdens mijn korte vakantie met dochter aan de Adriatische kust van Emilia Romagna. Een kustregio waar je natuurlijk veel stranden, geweldige pretparken maar ook natuur kunt vinden.

Een paar jaar later ging ik weer terug naar Ravenna om de stad nog beter te leren kennen. Hoeveel tijd heb je nodig in Ravenna? Een dagje is genoeg om de allermooiste mozaïeken in Ravenna te bezoeken. Maar niet om dan ook nog naar musea te gaan, naar het strand van Ravenna of naar het nabijgelegen Classe. Blijf minimaal een nachtje slapen en neem je tijd voor deze prettige stad.

Werelderfgoed Ravenna bezienswaardigheden

De eerste keer dat ik in Ravenna was, hadden we maar weinig tijd, dus we hebben ons toen gefocust op de belangrijkste bezienswaardigheden in Ravenna die zich bevinden in het oude hart van de stad. Ravenna heeft maar liefst acht gebouwen die op de Werelderfgoed lijst staan en in een halve dag bezoeken we er vijf. Wanneer ik een paar jaar weer in de regio Emilia Romagna ben, bezoek ik Ravenna nogmaals (nu zonder mijn dochter) en bezoek ook de rest buiten het centrum van Ravenna.

Het is ook zeker de moeite waard om de stad met een gids te ontdekken. Die kan je meer vertellen over de geschiedenis van de stad. Dat maakt de mozaïeken een stuk interessanter. Bekijk hier direct verschillende opties voor rondleidingen met een gids.

Om het ook interessant te maken voor mijn toen vierjarige dochter bezochten we ook wat plekken die speciaal leuk zijn voor kinderen. Bezoek je Ravenna met kinderen dan kun je bij diverse bezienswaardigheden het boekje “Ravenna for Kids, a city guide with Pimpa” kopen. Dit Engelstalige boekje is speciaal geschreven om Ravenna met kinderen leuk te maken. Er zitten kleine opdrachten en knutselwerkjes in die je samen met je kind kunt doen tijdens een wandeling door Ravenna.

De nieuwe basiliek van Sant’Apollinare

De nieuwe Basiliek van Sant’Apollinare was onze eerste stop in Ravenna. Bij het binnenlopen was ik direct onder de indruk van de muurschilderijen van mozaïek. Hoewel ik op dat moment enorm onder de indruk was, bleken dit achteraf gezien niet de mooiste mozaïeken van Ravenne te zijn. Het gebouw is in vergelijking met sommige anderen zelf een beetje kleurloos als je dat kunt geloven. Doordat er later veel bijgebouwd is, voelt het ook niet echt als een geheel maar een mix van stijlen. Toch was het één van mijn favoriete plekken in Ravenna vanwege het verhaal achter het gebouw.

De basiliek werd in eerste instantie namenlijk gebouwd door Theoderic (493-526), een aanhanger van de Arian religie. Voordat onze gids hier wat over vertelde, had ik hier nog nooit van gehoord en als het aan de Byzantinen had gelegen die de regio daarna overnamen, was dat zo gebleven.

De mozaïeken van Theoderic werden aangepast om alle herinneringen aan hem te doen vergeten. Een deel van wat je nu ziet, is dus origineel maar bijvoorbeeld de rij met mannen en vrouwen zijn latere toevoegingen en hier zijn de originele weggehaald. Als je er eenmaal op gaat letten, vallen dingen op. Zo is het mozaïek met het paleis van Theorderic nog wel bewaard gebleven maar zijn de mensen die in de nissen stonden verwijderd. Dit is niet helemaal gelukt waardoor halve handjes de pilaren vast houden.

Je kunt het beste een combinatie ticket kopen voor de vijf belangrijkste Unesco werelderfgoed bezienswaardigheden in Ravenna.

Neonian doopkapel

De Neonian Baptistery (doopkapel) is één van de meeste bekende bezienswaardigheden in Ravenna vooral vanwege de plafondschilderingen. Het is een achtvormig gebouw met in het midden een groot marmeren doopvont. De mozaïeken lopen door tot de halverwege de muur. Er zijn scenes te zien uit de bijbel zoals het hele passende verhaal waar Johannes de Doper Jezus doopt.

Kapel van Sant’Andrea in het Archiepiscopal Museum

We bezochten niet het volledige museum maar wierpen even een snelle blik in de kapel van Sant’Andrea. Wanneer je Ravenna bezoekt is het handig om een combinaticket te kopen. Dit ticket geeft toegang tot het Archiepiscopal Museum (Chapel of Sant’Andrea and the Ivory Throne), Neonian Baptistery, Basilica of Sant’Apollinare Nuovo, Basilica of San Vitale en het Mausoleum of Galla Placidia.

Mausoleum van Galla Placidia

Onze laatste culturele stop wanneer we voor het eerst Ravenna bezoeken, is ook na een dag tussen de Ravenna Mozaïeken een waardige afsluiter. Misschien wel de mooiste van allemaal. Van buiten lijkt het helemaal niks bijzonders.

Een klein sober, nietszeggend gebouwtje maar binnen ben je in de hemel. Figuurlijk maar ook letterlijk, want boven je hoofd een prachtig mozaïek van de sterrenhemel. Waar niet alle mozaïeken mijn vierjarige dochter aanspraken, is ze hier helemaal onder de indruk. Het geheel is nog mooier doordat er geen echte ramen zijn maar een klein beetje licht door alabaster platen naar binnen komt.

Dit gebouw werd gebouwd voor Galla Placidida, de zus van de Romeinse keizer Honarus die in 450AD stierf, maar het is nooit door haar gebruikt. In plaats daarvan kunnen wij het nu bewonderen en de magische atmosfeer voelen.

Basiliek van San Vitale

Op hetzelfde terrein als het Mausoleum van Galla Placida staat ook de basiliek van San Vitale. In elke andere stad zou dit al een topattractie zijn. Maar hier is het het alsof alle prachtige bezienswaardigheden in Ravenna zich samen hebben ingespannen voor de overtreffende trap. Ik kreeg bijna een overdosis indrukken. Zoveel kleuren, zoveel beelden, overal is wat te zien. Geen wonder dat mijn dochter gewoon maar op een trappetje ging zitten kijken. Ze staat alleen nog maar op om een rondje te lopen over het doolhof dat getekend is in marmer op de vloer van de Basiliek.

Mijn ogen schieten alle kanten uit. De gids blijft praten over de historie van het gebouw. Zo spreekt hij over de mensen die dit gebouwd hebben maar eigenlijk is het te veel informatie; ik neem het haast niet op. Uiteraard neem ik een kijkje bij het beroemdste mozaïek in het gebouw. Een 1500 jaar oud mozaïek laat een vrouw zien met een bijzondere hoofdtooi. Het was de keizerin Theodora en het is ongewoon om een vrouwenfiguur te zien op zo’n prominente plek.

Arian doopkapel & Mausoleum van Theoderic

De Arian doopkapel en het Mausoleum van Theoderic zijn twee kleine bezienswaardigheden in Ravenna. Ze staan ook op de werelderfgoedlijst maar zijn geen onderdeel van het combinatie ticket. Je betaalt hier 1 a 2 euro bij een machine die wel wat weg heeft van een parkeerautomaat.

Beide zijn kleine ronde gebouwtjes. De Arian doopkapel heeft nog een mooi plafond met mozaïeken.

Andere bezienswaardigheden Ravenna

Je zou het bijna vergeten na zoveel prachtige basilieken en gebouwen met mozaïeken, maar Ravenna is meer dan Werelderfgoed. Het is een stad met een ontspannen sfeertje en grotendeels autovrij. Al moet je wel uitkijken, want net als in het nabijgelegen Ferrara zijn er veel fietsers.

Piadinerie

Een van de bekendste lokale gerechten in dit deel van Italië is het Piadina brood. Een plat brood dat typisch is voor de Romagna regio. Op verschillende plekken in de stad zijn er bakkers die vanuit niet meer dan een gat in de muur (piadinerie) dit de hele dag verse verkopen. Wij hebben heerlijke gegeten in een schattig klein restaurantje. Voor een toetje ga je natuurlijk naar een ijssalon rondom het centrale plein het Piazzo del Popolo.

Tombe van Dante

Naast de mozaïeken heeft Ravenna nog een andere belangrijke historische troef. De poëet Dante is hier gestorven en begraven. Nu ligt het strand van Ravenna kilometers van de stad maar vroeger was de kust veel dichterbij. De regio rondom Ravenna was erg drassig en Dante stierf aan de malaria die hij hier opliep. 

Dante ligt hier nog steeds begraven en zijn tombe is te bezoeken. Wel met dank aan de lokale Franciscanen. Zij namen de botten meerdere keren weg uit het graf en verstopten het voor de Florentijnen die ze kwamen halen, bij het naderen van Napoleon en tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Domus dei Tappeti di Pietra

Kun je geen genoeg krijgen van de mozaïeken in Ravenna. Bezoek dan ook de Domus dei Tappeti di Pietra. Pas in 1993 werden vloeren gevonden onder de Sant’Eufemia Kerk. Er zijn gebouwen met vloeren te zien uit verschillende tijdperken.

Basiliek di San Francesco

Tot slot nog een laatste tip voor wie Ravenna met kinderen bezoekt. In de Basiliek di San Francesco kun je een bijzondere ontdekking doen. Naast de donkere kelderdeur zit een doosje, gooi wat geld in en het licht gaat aan. Wat je ziet is een kelder met mozaïeken waar de vissen in rond zwemmen. “Mama hoe kan dat nou?”.

Door het waterniveau in de stad is deze onder water komen te staan en de de kerkeigenaren dachten dat het wel grappig was er vissen in te stoppen. Mijn dochter is het daar helemaal mee eens en we geven ze wat stukjes brood tot het licht weer uitgaat.

Omgeving Ravenna

Ravenna Strand

Vroeger lag Ravenna aan zee maar in de loop van de eeuwen is de kust opgeschoven. Nu is het een kleine 10 kilometer naar het dichtstbijzijnde strand.

Het strand van Ravenna is lang en breed. Op het strand kun je meerdere strandtenten vinden. Die bieden faciliteiten zoals strandbedjes, toiletten en voor kinderen een speeltuintje. Langs de kust van Ravenna zijn ook diverse hotels te vinden.

Basiliek van Sant’Apollinare in Classe

Zo’n acht kilometer buiten Ravenna in Classe kun je de Basiliek van Sant’Apollinare vinden. Deze staat samen met de zeven al eerdere genoemde bouwwerken op de werelderfgoed lijst. Deze kerk is in vorm en uitstraling verrassend vergelijkbaar met de Basiliek van Sant’Apollinare in Ravenna zonder de boeiende geschiedenis.

Museum Classis Ravenna

In het zelfde plaatsje zit ook museum Classis Ravenna. Een modern archeologiemuseum want eind 2018 werd geopend. Bij binnenkomst zie je al dat het een bijzonder gebouwd is. De collectie is interessant en op een aansprekende manier met uitleg in het Engels weer gegeven.

Mirabilandia pretpark en waterpark

Een kleine twintig minuten buiten Ravenna kan je het gave Mirabiliandia vinden. Een groot pretpark met een waterpark. Je kunt je hier makkelijk een of twee dagen vermaken. Van toffe adrenaline attracties tot rustige theekopjes dit pretpark is leuk voor jong en oud. Kaartjes koop je het beste hier van tevoren online.

Leren koken in Forlimpopoli

Lijkt het je ook leuk om zelf echt Italiaans te koken? Zo’n 40 minuten buiten Ravenna in het kleine plaatsje Forlimpopoli zit Casa Artusi. Met een klein museum/bibliotheek over Pellegrino Artusi die het eerste echte Italiaanse kookboek heeft uitgebracht. In de kookschool kun je zelf gerechten koken met hulp lokale vrijwilligers en natuurlijk kun je ook eten in het restaurant. Check de website voor de data en prijzen van de workshops.

Praktische tips Ravenna Italië

De afstand Bologna-Ravenna is minder dan 100km en dit is het dichtstbijzijnde vliegveld. Er zijn enkele hotels in Ravenna maar het is ook goed mogelijk de stad te bezoeken als dagtrip vanuit een andere plaats. De trein Ravenna-Bologna stopt ook in kleinere kustplaatsjes zoals in Cervia waar wij tijdens onze eerste bezoek verbleven.

Ravenna centrum is compact, in het oude deel van de stad wonen zo’n 10.000 mensen. Dit deel is prima te belopen. Maar wil je ook de wat verder buiten het centrum gelegen attracties bekijken, dan kun je het beste een fiets huren. Bij Ravenna Toerisme kunnen ze je helpen aan een kaart van de stad.

Hotel in Ravenna

Ik sliep in Ravenna in Palazzo Bezzi, een van de vier sterren hotels in de stad. In Ravenna zijn vrijwel alleen maar kleinschalige hotels. Dit hotel in een oud huis heeft een hele goede ligging. Aan de rand van het oude centrum en op loopafstand van het treinstation. Met een fijne kamer, ruime badkamer en een goed ontbijtbuffet heb je hier alles wat je nodig hebt. In de zomer kun je chillen op het dakterras en het hotel heeft ook een Wellness centrum met sauna. Er zijn ook enkele familiekamers met slaapbank bij Palazzo Bezzi. Bekijk hier de beschikbaarheid en prijs.

Dit blog is onderdeel van de Riviera dei Parchi campagne van iambassador in samenwerking met Emilia Romagna Tourism. Zoals je van ons gewend bent delen we altijd eerlijk onze eigen mening en ervaringen.