Tussen Zuid-Afrika en Mozambique ingeklemd ligt het Koninkrijk Swaziland (tegenwoordig ook Eswatini genoemd). Blogger Esmeralda bezocht Swaziland al tweemaal tijdens een rondreis door Zuid-Afrika en hield daar een extra stempel in haar paspoort én warme herinneringen aan over. Lees in deze blog wat je niet mag missen in het op één na kleinste landje van Afrika!
Swaziland is met slechts 17.000 km2 niet al te groot. Veel reizigers rijden snel door Swaziland heen vanuit het Krugerpark richting St. Lucia en de stranden aan de Indische Oceaan, maar het is zonde om het kleine land alleen maar als doorreisroute te gebruiken. De Swazi verwelkomen je graag in hun land en ondanks de kleine oppervlakte is er een heleboel te doen en te beleven als je van cultuur en natuur houdt.
Op safari in de wildparken van Eswatini met kinderen
Hlane Royal National Park
Tijdens onze laatste reis naar Swaziland bezochten we Hlane Royal National Park, waar we twee nachten sliepen. Hoewel dit park het grootste nationale park van Swaziland is, heeft het met 300 km2 maar een bescheiden afmeting Het woord “hlane” betekent “wildernis” in Swazi en dat dekt de lading heel goed. Het park is veel minder massaal dan de grotere nationale parken in Zuid-Afrika en voelt nog een beetje onontdekt. Er zijn maar twee rest camps in Hlane: Bhubesi Camp en Ndlovu Camp. Wij verbleven in de laatste.
Minder massaal betekent ook wat primitiever. We sliepen in een groot, houten huis met een rieten dak, wat heel toepasselijk The Big Hut heette. The Big Hut had een woonkamer, drie slaapkamers, een badkamer en een keuken (zelf koken is mogelijk) en tot slot olielampen. De accommodaties in Hlane hebben namelijk geen stroom, dus zodra de zon ondergaat steekt het personeel de olielampen in het kamp aan. Eten, tandenpoetsen en naar bed in de schemer van deze lampen geeft een heel bijzondere sfeer. Helaas betekent geen stroom ook dat er geen airco of ventilator is, dus waren de twee nachten in The Big Hut erg klam. Dat we dichtbij ook nog leeuwen hoorden brullen, zorgde voor wat extra benauwdheid, maar het uitzicht bij het ontbijt de volgende morgen maakte dat helemaal goed!
In het rest camp is één restaurant waar een buffet wordt geserveerd voor het ontbijt en diner. Vanuit het restaurant kijk je uit over de waterplaats. Toen we de eerste morgen naar het ontbijt liepen, ontdekten we maar liefst 11 neushoorns die daar heerlijk in het ochtendzonnetje lagen te doezelen. Het was ongelofelijk hoe dichtbij die enorme dieren waren en je snapt dat we die dag heel uitgebreid ontbeten hebben. Alle gerechten worden ter plekke gemaakt en smaakten heerlijk, met ook voor Cas veel keus. Het personeel was niet bij onze tafel weg te slaan en op de tweede avond werd hij door twee serveersters “ontvoerd” naar de keuken om terug te komen met zijn broekzakken vol lolly’s en een ijsje. Niet verrassend dus dat er wel een traantje verscheen toen we na drie dagen verder reisden.
Naast neushoorns kun je in Hlane Royal National Park ook olifanten, luipaarden, giraffes en leeuwen spotten. Als je wilt kun je dat gewoon vanuit je eigen auto doen. Je mag hier namelijk zelf rijden, maar je kan ook een georganiseerde game drive boeken. De leeuwen zitten in een apart deel van het park waardoor het ook toegestaan is om met jongere kinderen een georganiseerde game drive te doen buiten dat gedeelte.
Sjoerd heeft met zijn vader hier ook een mountainbiketocht gedaan met een gids, wat aan te raden is met kinderen vanaf 10 jaar. Op onze laatste dag brachten we ook een bezoek aan een lokaal dorpje om wat meer te leren over de cultuur van de Swazi. Cas viel daar erg in de smaak met zijn blonde haren en werd door de lokale meisjes als een soort trofee rondgezeuld door het dorp. Helaas was de Chief afwezig en kregen we een rondleiding door zijn plaatsvervanger die niet zo spraakzaam was. Het was een leuk tripje ter afwisseling, maar als je echt wat over de cultuur wilt leren dan kun je beter naar het openluchtmuseum Mantenga Cultural Village gaan.
Mkhaya Game Reserve
Hlane Royal National Park maakt deel uit van Big Game Parks Swaziland, waar naast Hlane ook Mkhaya Game Reserve en Mlilwane Wildlife Sanctuary bij horen. Het eerste park heeft meer wilde dieren, waaronder de zeldzame zwarte neushoorn, maar is alleen te bezoeken met kinderen vanaf 10 jaar en de accommodatie is er erg simpel. Wat dan wel weer goedgemaakt wordt doordat je letterlijk tussen het wild slaapt.
Mlilwana Wildlife Sanctuary
Mlilwane is erg geschikt voor gezinnen en je kunt hier in een traditionele beehive slapen (een rieten hut in de vorm van een iglo). Verder is er een klein zwembad en een restaurant en ook hier kun je kiezen tussen zelf rijden of op pad gaan met een gids. Met oudere kinderen kun je ook gaan mountainbiken of zelfs paardrijden. Het park ligt centraal in Swaziland en is daardoor prima te combineren met een bezoek aan de Ezulwini Vallei.
Zowel Mlilwane als Hlane zijn ook te bezoeken zonder dat je er overnacht. In dat geval betaal je entree voor een dagbezoek. Voor meer informatie, actuele toegangsprijzen en het boeken van overnachtingen check je de website van Big Game Parks Swaziland.
Cultuur snuiven in de Ezulwini Vallei
De Ezulwini Vallei in het noordwesten van Swaziland is het culturele en toeristische hart van het land. De groene vallei is ongeveer 30 kilometer lang en je vindt hier de oude hoofdstad van Swaziland, Lobamba, het Mlilwane Wildlife Sanctuary en het Mantenga Nature Reserve, waar ook een openluchtmuseum is.
Het reservaat is heel geschikt voor wandelingen met kinderen. De paden zijn goed begaanbaar en je hoeft niet veel te klimmen. Onderweg kun je antilopes, wrattenzwijntjes en apen tegenkomen, maar in het Mantenga reservaat zitten geen roofdieren en je kunt er dus met een gerust hart op ontdekking gaan. Op ongeveer een half uur lopen van de ingang liggen de Mantenga Falls, één van de bekendste watervallen van Swaziland. Picknicken met dit geweldige uitzicht is een aanrader en in het zomerseizoen mag je zelfs (op eigen risico) zwemmen in de poel onder de waterval.
Matenga Nature Reserve is erg leuk om een paar uurtjes in rond te dwalen. Wij combineerden het met een bezoek aan Matenga Cultural Village. Hier is een traditioneel Swazi dorpje uit 1850 nagebouwd, compleet met chief, families en veestapel. Er staan een aantal traditionele beehives die zijn ingericht als slaapvertrek, keuken, werkplaats, stal voor het vee of ontvangstruimte van het opperhoofd. We verbaasden ons over de smalle ingang van de beehives waar alleen Cas doorheen kon zonder te hoeven bukken, maar we kregen al snel uitgelegd dat dit was om de vijand tegen te houden. Het is immers makkelijker iemands hoofd af te hakken als hij gebukt binnenkomt!
Tijdens de rondleiding waren er verschillende demonstraties, bijvoorbeeld van het maken van sieraden en wapens, hoe ze koken en er was ook een medicijnman waar je op spreekuur kon. Het leukste vonden we de zang- en dansvoorstelling die twee keer per dag wordt gegeven. Het was moeilijk om stil te blijven zitten, maar gelukkig mag je ook meedoen. Hoewel dit openluchtmuseum natuurlijk wel op toeristen gericht is, krijg je er toch een goed beeld van hoe de lokale stammen bijna 200 jaar geleden leefden.
Tijdens ons eerste bezoek aan Swaziland sliepen we in Mvubu Falls Lodge, een standaard accommodatie met ruime kamers, een zwembad en een prima restaurant. De ligging is perfect om de Ezulwini Vallei te verkennen. De eigenaresse nam ons mee naar een dorpje om ons in contact te brengen met de lokale bevolking. De Swazi zijn van nature heel gastvrij en dol op kinderen, dus je legt snel contact met ze als je er als gezin reist, wat wij zelf erg leuk vonden.
Canopytour in Malolotja Nature Reserve
Ten westen van de populaire Ezulwini Vallei ligt het Malolotja Nature Reserve. Hoewel het misschien niet helemaal op de route ligt, is het zeker de moeite om hier een stop te maken als je wat oudere kinderen hebt die wel van wat spanning houden. In het reservaat is het namelijk mogelijk om met Canopytours South Africa de enige canopytour in Swaziland te doen.
We hebben deze zelf niet geprobeerd, maar waagden ons wel aan de vergelijkbare canopytours in de Drakensbergen en de Magoebaskloof in Zuid-Afrika. Mocht je die tijdens je rondreis in Zuid-Afrika niet in je route kunnen inpassen, dan is de canopytour in Malolotja Nature Reserve zeker een aanrader! Alles over canopytours en ziplijnen in Zuid-Afrika lees je in een aparte blog.
Praktische tips voor Eswatini met kinderen
Als je vanuit Zuid-Afrika Swaziland ingaat, passeer je een officiële grensovergang. Ter plaatse krijg je een uitreisstempel van Zuid-Afrika en een visumstempel voor Swaziland in je paspoort. Je paspoort moet minimaal nog 3 maanden geldig zijn en er moet een vrije pagina zijn voor de stempels. Je betaalt een paar euro aan tol om de grens te mogen passeren. Let er wel op dat je een verklaring voor je huurauto hebt dat je toestemming hebt om de grens over te gaan. Zonder dit papier kom je het land namelijk niet in! Onze ervaring is dat we binnen een half uurtje de grens over waren zonder enige problemen.
De Swazi hebben een eigen munteenheid, de lilangeni, die evenveel waard is als de Zuid-Afrikaanse rand. Je kunt bijna overal ook met randen betalen, maar wees gewaarschuwd dat je wisselgeld in de lokale munt krijgt en dat die nergens buiten Swaziland te gebruiken is! Pinnen is mogelijk in de grotere plaatsen en onze ervaring is dat creditcards eigenlijk overal worden geaccepteerd, ook in de nationale parken.
De wegen in Swaziland vonden wij een stuk slechter dan in de meeste overige delen van Zuid-Afrika. Vooral het stuk tussen Hlane Royal National Park en de grens richting Kwazulu-Natal bestond meer uit gaten dan uit weg. Dit is helaas geen uitzondering en dus hebben we het vermeden om in het donker te rijden. We kwamen er ook achter dat de geplande reistijd door de slechte wegen bijna verdubbelde, wat dus zeker iets is om rekening mee te houden.
Hoewel de lokale bevolking hier een stuk armer is dan in Zuid-Afrika, is eigenlijk alles gewoon verkrijgbaar in de grotere plaatsen zoals Mbabane en Manzini. Babyvoeding en luiers zijn wel schaars, koop dit dus voor je de grens overgaat! Eten en drinken verschilt weinig van het eten in buurland Zuid-Afrika: veel vleesgerechten, maar ook pasta en veel groenten. Fruit is overal langs de kant van de weg te koop en verser en lekkerder dan bij ons! Voor kinderen is er in restaurants meestal een kindermenu, maar verwacht daar weinig creatiefs. Meestal blijft het bij kipnuggets, friet en spaghetti. Een uitzondering was het restaurant in Hlane, waar het buffet uitgebreid en heerlijk was.
De gezondheidszorg in Swaziland is van een lager niveau dan in Zuid-Afrika en vaccinaties tegen hepatitis A en DTP worden aanbevolen. Swaziland is malariagebied en hier geldt dus ook: win op tijd een deskundig medisch advies in.
Swaziland is het hele jaar door te bezoeken, maar onze Nederlandse zomer is de beste reistijd. De gemiddelde temperatuur ligt dan rond de 20 graden en het is meestal zonnig en droog. Vanaf oktober tot en met april valt er regelmatig behoorlijk wat regen en kan het tropisch warm worden. Wij hadden eind februari temperaturen van boven de 30 graden en af en toe een pittige onweersbui.
Toen we in 2013 voor het eerst de grens passeerden tussen Zuid-Afrika en Swaziland was het alsof we terug in de tijd reden. De Swazi leven nog wat primitiever en traditioneler en er is meer armoede dan in Zuid-Afrika. De mensen zijn er echter erg vriendelijk, behulpzaam en dol op kinderen. Ze zijn erg trots op hun cultuur en vertellen je er graag over. Dat, en de kleinschalige wildparken, maken Swaziland met kinderen erg leuk voor een paar dagen.
