Brno is de tweede grootste stad van Tsjechië na Praag, maar lang niet zo bekend. Wat is er eigenlijk te doen in Brno met kinderen? Er zijn een leuke dierentuin en een modern wetenschapsmuseum genaamd VIDA! Science Centre.
Voor Brno zelf heb je wat mij betreft aan twee of maximaal drie dagen genoeg. In de zomer en in het weekend is er meer te doen dan doordeweeks en in het laagseizoen. Gebruik je Brno als basis voor uitstapjes in de omgeving, dan kun je natuurlijk langer blijven. Aangezien Brno veel binnen (of zelfs ondergrondse) bezienswaardigheden heeft, is het een stad die je het hele jaar door goed kunt bezoeken.
Brno heeft een vliegveld, maar geen rechtstreekse verbindingen meer met Nederland. De stad is wel met de trein of Flixbus goed bereikbaar. Bekijk hiervoor de sites van NS International en van Flixbus met verbindingen naar onder andere Praag en Wenen. Met de auto kan natuurlijk ook. Brno ligt zo’n 200 km ten oosten van Praag.
Wat te doen in Brno met kinderen?
Het oude centrum van Brno met het ondergrondse labyrinth
Waar sommige steden in Tsjechië bij mij direct in de smaak vielen, had ik in Brno meer tijd nodig. Het weer werkte ook niet mee, maar het komt wellicht ook doordat ik de eerste dag vooral plekken bezocht rondom het centrum, zoals moderne winkelcentra vlakbij het station en musea in de buitenwijken. Brno is nogal een mix van bouwstijlen en een van de stijlen waar het bekend om staat, het “functionalisme”, is niet mijn smaak. Als dit je echter wel aanspreekt, breng dan vooral een bezoek aan Villa Tugendhat of aan een van de andere villa’s in Brno, zoals de Art Nouveau villa Jurkovič.
Pas toen ik de tweede dag echt het oude centrum indook, vond ik in mijn ogen fotogenieke plekken, zoals het plein met de groentemarkt. Omgeven door paleizen in de Barok stijl en de gekleurde huizen uit de renaissance. Dit is een van de oudste historische plekken van Brno en onder de markt wacht een verrassing: een labyrint aan kelders en gangen.
Om de groente en andere producten, die hier al eeuwenlang verkocht werden, koel te houden, werden er kelders gegraven. Eerst onder de huizen, maar later ook hele stukken onder het marktterrein. Soms wel meerdere lagen onder elkaar. De kelders waren niet met elkaar verbonden, maar het kwam wel eens voor dat je tijdens het graven per ongeluk op de kelder van je buurman stuitte.
Binnen de stadsmuren van Brno was in de middeleeuwen weinig ruimte voor uitbreiding. Nadat de stadsmuren verdwenen, werd het echter logischer opslagplekken boven de grond te bouwen. Een deel van de kelders raakten dan ook in de vergetelheid. Huiseigenaren maakte de toegang dicht, zodat ze ook geen last hadden van het ongedierte dat hier rondliep en nieuwe kopers wisten niet eens van het bestaan van de kelders onder hun huis.
Totdat deze vol begonnen te lopen met water en begonnen te verzakken, waardoor zich er opeens gaten openden op de weg. Een tragisch dodelijk ongeluk bleek uiteindelijk de druppel. De overheid moest wel wat doen en de kelders werden deels hersteld en vormen nu een toeristische attractie. Ik vond het een interessante tour waarbij je meer leert over de geschiedenis van de stad. Verschillende plekken zijn ook ingericht om een idee te krijgen van hoe het er toen uitzag. Al zitten daar wel wat foutjes in, want aardappelen, mais en chilipeppers zullen hier zeker niet gelegen hebben in de middeleeuwen.
Dierentuin van Brno
Als je naar Brno met kinderen gaat, dan is de dierentuin een van die plekken waar je prima een halve dag kunt doorbrengen. Die dierentuin ligt buiten het stadscentrum, maar is goed bereikbaar met de tram.
De dierentuin van Brno kent wel wat hoogteverschil, iets om met jonge kinderen rekening mee te houden. Gelukkig is er een treintje welke jou bovenaan afzet, zodat je daar aan de verkenning van de dierentuin kunt beginnen. In tegenstelling tot veel andere dierentuinen is hier ook niet één lange route, maar zijn er vier loops.
Zo kun je richting Afrika met olifanten en waar de savanne dieren zo’n enorm verblijf hebben dat het lastig is om ze te zien. Natuurlijk wil ik ook de ijsbeer zien. Deze loop heeft weinig dieren, maar is wel erg groen en uiteindelijk kom ik dus bij de ijsbeer die lekker aan het zwemmen is.
Voor mijn bezoek had ik gelezen dat sommige mensen de dieren in de dierentuin zielig vinden. Er is inderdaad een klein stukje met nog wat oudere verblijven die naar de standaard van vandaag klein zijn. In het grootste deel van de dierentuin hebben de dieren ruimte genoeg. Zoveel dat het soms echt zoeken is waar ze verblijven.
Ik ben aangenaam verrast door de vele speeltuinen die ik tegen kom in de dierentuin. Ze zijn echter wel allemaal gericht op wat jongere kinderen tot een jaar of acht. Voor enkele speelplekken, zoals de trampolines en een nettenparcours, moet je wat extra betalen. Deze zijn ook niet altijd open. Bij veel speelplekken staan ook bankjes en een kiosk. Ideaal, zo kun je zelf even wat drinken terwijl de kinderen spelen.
De dierentuin van Brno is vooral een mooi weer dierentuin, al is er ook een binnen gedeelte met reptielen en vissen. Bekijk de website voor de entreeprijs en openingstijden.
VIDA! Science Center
Het beste en meest moderne museum voor gezinnen in Brno is zeker weten het VIDA! Science Center. Zelfs als je geen museum persoon bent, mag je dit niet missen tijdens een verblijf in Brno met kinderen.
Vergelijk het bijvoorbeeld met een NEMO in Amsterdam. Het is en interactief museum waar je lekker zelf op ontdekking kunt gaan. Alle uitleg wordt zowel in het Tsjechisch als in het Engels gegeven.
Voor jonge kinderen is er een apart gedeelte waar ze onder andere dammen kunnen bouwen in het water. Voor oudere kinderen zijn er ingewikkeldere onderwerpen, zoals elektriciteit en het menselijk lichaam.
Het museum bestaat uit twee verdiepingen, waarbij de tweede verdieping grotendeels open is. Hier kun je met een spannend fietsje door de lucht fietsen. Ook vind je hier een prima restaurant en zijn er nog enkele opstellingen. Hoe lenig ben jij? Kan jij zonder de touwen aan te raken door een kamer lopen? Dat blijkt een stuk makkelijker voor kinderen met hun kleine lichamen dan voor een volwassene.
Het VIDA! Science Center heeft ook een workshop en showroom. Hier worden voorstellingen gegeven en kun je zelf ook onder begeleiding experimenten uitvoeren. Verder is er nog een klein buitengedeelte.
Technisch museum Brno
Behalve het Science museum is er in Brno ook nog een technisch museum. Een beetje verwarrend wellicht, maar beide musea zijn wel significant anders. Het technisch museum is een beetje een ratjetoe van verschillende thema’s verspreid over verschillende verdiepingen.
Wanneer ik binnen kom, kom ik eerst in de ruimte met oude auto’s en motoren. Gelukkig kun je bij de ingang een folder pakken met uitleg in het Engels. Anders had ik nooit geweten waar ik naar had gekeken. Nu komen de auto’s meer tot leven. Zo staat hier een van de eerste elektrische auto’s die ooit bedacht en geproduceerd werd, in Tsjechië nog wel. Het prototype werkte echt, maar was haar tijd zo ver vooruit dat het nooit in productie is genomen.
Op andere verdiepingen komen weer andere thema’s aan bod. Zo zijn er allemaal ingerichte winkeltjes zoals die er vroeger uitzagen. Ik had toen best naar de kapper gewild, maar van die tandarts weet ik het niet zeker. Dit gedeelte is ook voor kinderen interessant.
Ook het gedeelte met oude computers is interessant, waar je op sommige computers games van vroeger kunt spelen. Ook muziek komt aan bod met als hoogtepunt een robot die verschillende muziekinstrumenten bespeelt.
Verderop gaat het over de boekdrukkunst. Ik twijfel even wat religieuze kunst te maken heeft met techniek, maar het gaat over de ontwikkeling van de metaalbewerking.
Het museum heeft ook nog een interactieve ruimte voor gezinnen. Hier kunnen kinderen zelf testjes doen en hierdoor dingen ontdekken. De opstellingen zijn al redelijk oud en duidelijk veel gebruikt. Voor een echt wetenschapsmuseum raadt ik dus VIDA! aan, maar ben je daar al geweest, dan is dit ook een aardige plek om rond te kijken.
Natuurhistorisch museum Brno
Ga je naar Brno met kinderen, dan denk je wellicht dat het natuurhistorisch museum een leuke optie is om te bezoeken. Zeker wanneer je de foto’s ziet van de enorme mammoet in het museum. Helaas is dit dan ook meteen het enige wat echt boeiend zal zijn voor de meeste kinderen.
Verder zie je vooral botten en potscherven en omdat alle informatie alleen in het Tsjechisch wordt gegeven, is het ook lastig om er verder een verhaal van te maken. Ik stond daarom in een kwartiertje weer buiten. In het park waarin het natuurhistorisch museum zit, kun je wel een thematische speelplek vinden.
Ossuarium Brno
Dit was misschien wel de meest interessante plek van Brno, het ossuarium. Ik kan me voorstellen dat dit je niet direct wat zegt, maar stel je een crypte voor, versierd met schedels en botten van de overledenen die hier ooit bijgezet waren.
Begraven kan je het niet echt noemen. In de middeleeuwen waren er periodes met zoveel doden, door verschillende plagen zoals de pest, dat er snel een plek gevonden moest worden om deze kwijt te kunnen. Zeker nadat de St James kerk en het naastgelegen kerkhof vol raakten. Bizar genoeg raakt het ossuarium daarna in de vergetelheid en werd deze pas 2001 bij toeval weer ontdekt toen iemand er tijdens werkzaamheden in viel. Ik had vast gegild als ik tussen allemaal schedels terechtkwam, maar blijkbaar bleef deze persoon volgens de verhalen heel cool.
Een deel van de botten zijn op een andere plek herbegraven zodat er nu ruimte is ontstaan om deze plek te bezoeken. Dit is erg mooi gedaan, met een hele serene en mystieke sfeer. Je zult uiteraard zelf moeten inschatten of je kind al die schedels vooral boeiend gaat vinden of toch een beetje (te) eng. De ingang naar het ossuarium vind je naast de St James kerk.
City Tower Brno
Beklim de City Tower in Brno voor een mooi uitzicht over het oude deel van de stad. Voordat je hier naar binnen loopt, zie je buiten een enorme krokodil hangen. Een grappig verhaal, want dit is de draak van Brno. Dit vervelende beest leefde in een nabijgelegen riviergebied en werd natuurlijk eng gevonden. Totdat hij uiteindelijk gevangen werd.
Kasteel van Brno
Het op de heuvel gelegen kasteel van Brno is uiteraard een van de meest opvallende gebouwen van de stad. Gebouwd als kasteel, maar ook lange tijd in gebruik geweest als gevangenis. Loop zeker naar boven voor het uitzicht.
In het kasteel Špilberk zit ook een museum. Je kunt onder andere de kazematten bekijken en de toren beklimmen. In het kasteel vinden ook regelmatig evenementen plaats.
Open Garden
Open Garden is een mooi community project in Brno. Het is een gezamenlijke tuin die ook is opengesteld voor niet bewoners. Het ligt bovendien aan de rand van het oude centrum van Brno en is daardoor ook voor toeristen makkelijk te bezoeken.
Ik moet even kijken waar het nou precies is, omdat je door een met graffiti versierd tunneltje een parkeerplaats op moet lopen en pas daarna zie je de tuinen. Je kunt hier ook komen via het park rondom het kasteel van Brno.
In de tuinen zijn diverse (educatieve) speelmogelijkheden voor kinderen. Maak muziek met hout, ga op de wipwap of speel met waterpomp. Er wordt zowel in het Engels als in het Tsjechisch informatie gegeven. Er zijn geitjes te zien en er staan lekker veel bankjes. Verder worden er in de tuinen groentes verbouwd en staan er diverse fruitbomen. Het is niet de bedoeling dat je hier zelf plukt. Aan het begin van de open garden zit een kiosk waar je wat te eten en te drinken kunt krijgen.
10-Z bunker
Ook de 10-Z bunker is een ondergrondse bezienswaardigheid in Brno. In de tijd van de Koude Oorlog was dit een enorm bunkercomplex waar een deel van de bevolking van Brno het in ieder geval drie dagen zou moeten kunnen uithouden in het geval van een nucleaire aanval.
Na jaren van verval is de Z-10 bunker nu in gebruik als origineel, zij het erg simpel, hostel. Zo moet je aan een touwtje trekken om warm te douchen en hebben de kamers natuurlijk ook geen ramen.
Een deel van de bunker is in historische staat gelaten, dan wel terug gebracht, en kan je nu tijdens een tour bezoeken. Zo’n tour is vooral interessant met wat oudere kinderen die ook snappen waar het om gaat. Zo komen we binnen via de sluis waar je je moest wassen om geen besmetting van buiten mee naar binnen te nemen.
We zien de enorme generator die energie moest leveren om de lucht te zuiveren en ook voor warmte zorgde. Er zijn verschillende ruimtes om te bekijken, waaronder de historische radio ruimte. Vanuit hier kon er contact gemaakt worden met de buitenwereld om te zien hoe het daar ging. Behalve voor militaire oefeningen is de bunker natuurlijk gelukkig nooit gebruikt.
Het is vooral de gids die met zijn verhalen over deze periode in de geschiedenis en de bunker tot leven laat komen. Check de website voor tijden van de tours in het Engels.
Kunstmusea en galerijen in Brno
Er zijn in Brno verschillende kunstmusea, die noemen ze ook vaak een galerij. Ik had eigenlijk een kijkje willen nemen bij Pražák Palace met daarin de Moravian galerij met moderne kunst.
Deze leek mij ook het meest aansprekend voor kinderen, vanwege de kunst, maar ook omdat ze hier een tentoonstellingsruimte hebben met glijbaan. Jammer genoeg was deze galerij gesloten toen ik in Brno was.
Wel bezocht ik het Governors Palace, een mooi historisch gebouw met daarin een vaste collectie en ook vaak tijdelijke tentoonstellingen. Toen ik er was, werd er ook zeker aan gezinnen gedacht met een interactieve game die je kon spelen in een van de zalen.
Voor de deur van dit gebouw staat een vreemde zwarte kolom. Dit is een astronomische klok. Ben je rond 11.00 uur in de buurt dan kun je zien hoe deze werkt. Er valt dan ook altijd een knikker uit een van de openingen.
Vlindertuin Brno
In Brno zit een vlindertuin, in het centrum van de stad in een soort winkelcentrumpje. Ik nam een kijkje, maar moet eerlijk zeggen dat het voor Tsjechische begrippen best duur is. Het is een ruimte die net wat groter is dan een gemiddelde Nederlandse woonkamer met daarin tropische planten en heel veel vlinders.
Klimbos Brno
Mocht je in de zomer in Brno zijn en wat actiefs willen doen met je gezin, dan is het leuk om te weten dat er in Brno ook een klimbos is. Meer informatie over het klimbos van Brno, zoals de openingstijden, vind je op de website.
Zwemmen in Brno
Mocht je willen zwemmen in Brno, dan zijn er meerdere kindvriendelijke opties. In de zomer zijn er een aantal buitenbaden waar je kunt zwemmen. Het Starez Aquapark is een groot zwembadcomplex met glijbanen waar je het hele jaar door kunt zwemmen. Bekijk voor meer informatie de website.
Kindvriendelijk hotels in Brno
Op zoek naar een kindvriendelijk hotel in Brno? Er zijn verschillende opties. Ik verbleef zelf in VV hotel en appartementen. Net buiten het oude centrum vlak naast het treinstation. Het handige van deze locatie is dat het niet alleen op loopafstand van het treinstation is, maar ook dat ze er veilige parkeerplekken hebben. Iets dat best lastig te vinden is en lang niet alle hotels in Brno hebben.
De kamers zelfs zijn netjes en ze hebben dus ook appartementen die prima zijn voor gezinnen. Het is allemaal niet heel sfeervol, zowel van binnen als van buiten, maar wel praktisch. Je loopt in 5 à 10 minuten naar het oude centrum toe. Bekijk hier de prijs en beschikbaarheid.
Liever wat meer betalen, maar dan ook meer sfeer en in het oude centrum zitten? Bishop Apartments heeft zeer goed beoordeelde appartementen in het centrum van Brno. Bekijk hier de opties.
Uitstapjes rondom Brno
Je kunt Brno prima als basis gebruiken voor uitstapjes in Zuid-Moravië. Hoewel het ook juist wel leuk is om in een sfeervol kleiner stadje te verblijven.
Een van de makkelijkste uitstapjes is naar het kasteel Veveří. Vanuit Brno centrum kun je de tram of bus nemen naar de haven. Brno ligt namelijk aan een reservoir. In de zomerperiode gaan er regelmatig boten die over het meer naar het kasteel varen. Je kunt ook met het openbaar vervoer helemaal naar het kasteel.
Ik bezocht zelf het sfeervolle stadje Znojmo, wat ook een perfecte uitvalsbasis is voor wandelingen in het Podyjí nationaal park. Je leest er meer over in mijn blog over Znojmo. Ook is de plaats Vranov een absolute aanrader, alles over deze bestemming lees je in de uitgebreide blog.
Wil je nog meer ondergrondse avonturen beleven? Dan is de Moravian Karst een aanrader. Dit is het grootse toegankelijk grottencomplex in Tsjechië. Met oudere kinderen kun je hier ook een adrenaline tour doen.
Meer tips? Ga naar al onze blogs over Tsjechië met kinderen.
Ik bezocht Brno op eigen gelegenheid en kosten, alleen voor enkel musea kreeg ik toegang als onderdeel van de conferentie die ik in Brno bezocht.
