Znojmo is een fotogeniek stadje met een middeleeuws centrum. Er zijn voor zo’n klein stadje behoorlijk veel bezienswaardigheden. Zo genoot ik van het spectaculaire uitzicht over het Podyjí Nationaal Park en de kathedraal van Znojmo, onder het genot van verschillende wijnen. Ik liep een een leuke wandelroute voor gezinnen en ontdekte een ondergronds tunnelstelsel.
Znojmo ligt tussen Wenen en Brno en dan ook vlakbij de grens met Oostenrijk. Die ligging in Zuid-Moravië tussen deze twee belangrijke steden maakte het ook een rijke stad op de middeleeuwse handelsroute. Het is bij Nederlandse toeristen nog geen bekende bestemming, dus je hebt ook nog echt het idee een verborgen pareltje te ontdekken. Het is er wel eentje met een prima aanbod van hotels en restaurants.
Wat te doen in Znojmo?
Znojmo is een heel fijn stadje om rond te lopen. Het oude centrum is niet al te groot. Znojmo werd gesticht door koning Ottokar I van de Přemysliden-dynastie. De oude stad is goed bewaard gebleven met mooie steegjes, kleurige gebouwen. zoals de gotische stadhuishuistoren en oude stadsmuren.
Op diverse plekken heb je een prachtig uitzicht over de rivier en het nationale park. Wil je naar de rivier lopen, dan is er wel behoorlijk wat hoogteverschil. Mocht je met jonge kinderen zijn of gewoon geen zin hebben om veel te lopen, dan is er ook een toeristisch treintje welke een rondje rijdt door Znojmo.
Kasteel van Znojmo
Een van de mooiste plekjes in Znojmo is het plein voor het kasteel van Znojmo. Hier is een grote open ruimte en heb je fantastisch uitzicht op de rivier en op de St. Nicholaskerk. Er staan bankjes zodat je hier ook lekker lang kunt zitten en er is een klein restaurantje met een terras. Ook is er een klein speeltuintje waar jonge kinderen blij van worden.
Het kasteel zelf is ook te bezoeken, maar alleen met een rondleiding. Je kunt kiezen uit meerdere routes door het kasteel. Jammer genoeg moest ik kiezen tussen het kasteel of de Rotonda omdat ik geen tijd meer had voor beide. Het kasteel heeft naar verluid nog maar één echt mooie historische ruimte heeft. Hoewel hier al in de 11e eeuw een kasteel stond, is het gebouw dat er nu staat een veel recenter bouwwerk. Als je meer tijd hebt, dan zijn er ook nog verschillende andere historische musea in Znojmo te bezoeken, zoals het museum van Zuid-Moravië of het Huis van de kunst. Bekijk voor meer informatie de website.
Rotonda van St. Katharina
Op het plein staat ook de Rotonda van St. Katharina, een gebouw dat zeker niet direct opvalt. Het is een simpel rond bouwwerkje. Binnen zijn echter enkele van de oudste historische fresco’s van Tsjechië te zien. Deze stammen nog uit de 11e eeuw. Omdat ze heel kwetsbaar zijn, mag je binnen niet fotograferen en is de Rotonda ook alleen open als de luchtvochtigheid niet te hoog is. Dus niet wanneer het regent. Ook mag je binnen niet praten.
Een bezoekje aan de Rotonda kan ook alleen op gezette tijden en in kleine groepen. Je hebt dan een kwartiertje om binnen te kijken. De Engelstalige audioguide geeft een goede uitleg van de fresco’s, waardoor de figuren die hierop te zien zijn voor mij ook mee tot leven komen. Het gaat grotendeels om Bijbelse verhalen, maar wat de historische waarde nog groter maakt, is dat ook de Boheemse koning Vratislaus en zijn opvolger Conrad I geschilderd zijn.
Wijn proeven bij Enotéka
Dit deel van Tsjechië is een echte wijnregio, onder de kathedraal zie je bijvoorbeeld de wijnranken van de stad. Natuurlijk is het dan ook hartstikke leuk om wat lokale wijnen uit te proberen. Dat kan bij diverse wijnproducenten rondom Znojmo, maar ook gewoon in het stadje zelf bij Enotéka. Je kunt hier ook gewoon met goed fatsoen je kinderen meenemen zonder dat iemand raar opkijkt.
Om bij het kasteel van Znojmo en bij de Rotonda te komen, loop je langs de gebouwen van een voormalige Hostana-bierbrouwerij. Deze zijn tegenwoordig smaakvol opgeknapt. In een van de ruimtes staan zelfbedieningswijnkoelers. Voor mij was het de eerste keer dat ik dit concept tegen kwam. Je koopt een pasje en zet daar budget op, vervolgens kun je een wijn kiezen. Je ziet de prijs staan en kunt kiezen uit drie verschillende hoeveelheden, van een bodempje tot een half glas. Er worden 120 lokale wijnen aangeboden. Voornamelijk witte wijnen, omdat de regio daar bekend om staat. Er groeien hier vooral Sauvignon, Grüner Veltliner en Riesling druiven. Al is er ook een kleine selectie met rode en rosé wijnen.
Een hele handige en leuke manier om je eigen lokale favoriet te vinden. Uiteraard kun je dan ter plekke ook een volledige fles kopen. Wil je niet random proeven, dan liggen er ook boekjes met Engelse uitleg over de verschillende wijntypes. Daarnaast zijn ook de medewerkers erg kundig en kunnen ze je ook wat adviseren. Zo koos ik er zelf voor om juist te kiezen voor de bijzondere lokale specialiteiten, anders dan anders.
Je kunt je wijn meenemen naar een andere ruimte waar je ook een hapje kunt eten en een niet alcoholisch drankje kunt bestellen. Enkele van de meest populaire wijnen zijn ook hier weer bij te vullen of je loopt even heen en weer naar de grote proefruimte. Bij mooi weer kun je ook op het buitenterras zitten.
Een andere plek om te eten en wijn te ontdekken in Znojmo is Slepičák restaurant met een wijnbar. Ze hebben hier een grote keuze aan lokale wijnen en ook een heel betaalbaar lunchmenu.
Wijnhuis Znovín Znojmo biedt je de mogelijkheid om wijn te proeven en te kopen op hun locatie in het voormalige Louka klooster. Dit ligt wel zo’n 2 kilometer buiten het oude centrum. Bij mooi weer is het een prettige wandeling langs de rivier.
Leren over lokaal bier
Hoewel dit dus een echte wijnregio is, blijft het natuurlijk wel Tsjechië en is er dus ook altijd bier. In een ander deel van de originele Hostana-brouwerij kun je een rondleiding krijgen langs de historische koperen ketels. Hier leer je meer over het proces van bier maken.
Bij restaurant reZtaurace kun je terecht voor eten en verschillende wijnen, waaronder de lokale trots: Znojemské Pivo.
St. Nicholaskerk
De imposante St. Nicholaskerk laat goed zien hoe rijk Znojmo vroeger geweest moet zijn. De St. Nicholaskerk is vrij toegankelijk wanneer er geen diensten zijn. Vlakbij de kerk ligt nog een andere populaire foto plek van Znojmo. Je kunt hier Znojmo, de wijnvelden en de ondergaande zon in één beeld vangen.
Ondergronds Znojmo
Je zou het niet verwachten, maar onder Znojmo ligt een gangenstelsel van wel 27 kilometer. De ligging tussen Wenen en Brno zorgde niet alleen voor rijkdom door de handel, maar ook dat Znojmo regelmatig te maken had met oorlogen en grensconflicten. In eerste instantie werden de kelders waarschijnlijk gegraven om groenten, wijn en andere producten koel te bewaren, maar het bleek ook een perfecte verstopplek te zijn.
Ook in Brno kun je een wandeling maken door de kelders van de stad. Anders dan daar waren in Znojmo de kelders ook in de middeleeuwen al met gangen aan elkaar verbonden. Onder de grond konden mensen wonen en handel drijven. De tunnels werden zo gebouwd dat ze ook goed te verdedigen waren. Volgens de verhalen werd een vijand ook verslagen door zich overdag te verstoppen en dan ’s nachts die nietsvermoedende soldaten die geen weet hadden van de wereld onder hun voeten te vermoorden. Bekijk onze uitgebreide blog vol met spannende activiteiten in de prachtige stad Brno.
In de kelders waren ook meerdere waterputten die voor drinkwater zorgden. Er was zelfs een slim systeem waardoor de rook van de vuren die onder de grond werd aangestoken via de schoorstenen van de huizen weer naar buiten gingen. Toen de inwoners van Znojmo op de rotsen stuitten die te hard waren om zelf verder uit te graven, huurden ze mijnwerkers in. Die werden rijkelijk betaald om de tunnels nog groter te maken.
Een klein deel van de tunnels is nu toegankelijk tijdens een tour. Je kunt kiezen voor een reguliere tour of voor een van de adrenalinetours. Voor die tours moet je kind wel minimaal 12 jaar of minimaal 15 jaar zijn afhankelijk van de gekozen route. Tijdens de reguliere tour kun je gewoon rechtop lopen en bezoek je een aantal ruimtes die ingericht zijn om je een idee te geven van hoe het hier ooit uit heeft gezien. Hoewel veel ook wel met beton gestut is voor de veiligheid.
Bij een adrenalinetour kom je in de smallere en spannender gedeeltes in de diepere lagen van de tunnels. Je moet dan ook een helm op met een zaklamp. Ook moet je door tunnels met een laagje water. Kortom, echt een adrenalinetour. Bekijk voor alle informatie de website.
Speeltuin bij de stadmuren
Ben je in Znojmo met kinderen, dan kun je in het parkje bij de oude stadmuren een prima speeltuin vinden. Een aantal keer per jaar, vooral in juli en augustus, vinden hier ook speciale evenementen plaats. Denk aan een theatervoorstelling voor kinderen, lessen boogschieten of demonstraties met roofvogels. Delen van de muren en verdedigingstorens kunnen worden bezocht als onderdeel van een rondleiding. Het toerisme informatiecentrum kan je hier meer over vertellen.
Motorvoertuigen museum
Het motorvoertuigen museum in Znojmo is gelegen aan de rivier. Het is zeker een museum dat ook potentie heeft om met kinderen interessant te zijn. Er zijn veel mooie historische auto’s die op een leuke manier tentoongesteld zijn met mannequins in de stijl van de jaren vijftig en zestig.
Het ontbreekt alleen helaas totaal aan uitleg over waar ik nou naar kijk. Daardoor ben ik dan ook vrij snel uit het museum. Mocht je zelf veel interesse hebben in oude auto’s, dan is het denk ik interessanter. Er is ook nog een aparte ruimte met speelgoed. Het gaat dan vooral om autootjes die achter glas staan.
Varen op de Thaya rivier
Znojmo ligt aan de Thaya rivier. Je kunt met een kajak tochten maken over de rivier. Er zit een verhuurder aan het water naast het motorvoertuigenmuseum. Voor meer informatie bekijk de website.
Wandelen in Podyjí Nationaal Park
Znojmo ligt aan het Podyjí Nationaal Park, het kleinste nationale park van Tsjechië. Omdat het park op de grens ligt met Oostenrijk was het tijdens de koude oorlog niet zomaar toegankelijk. Daardoor is het bosgebied rondom een riviertje heel goed bewaard gebleven. In het park is ook nog een herinneringsmonument aan die tijden, compleet met prikkeldraad en bunker.
Er zijn in het Podyjí Nationaal Park veel wandel- en fietsroutes uitgezet. Vanuit Znojmo loop je letterlijk het park in.
Ik had helaas geen tijd voor een super uitgebreide wandeling, dus met daarom liep ik de speciale wandelroute voor gezinnen. Die start net voorbij het Motorvoertuigenmuseum. Eerst is er een bosspeeltuin om lekker te klimmen en klauteren. Daarna gaat het pad verder langs een beekje en zijn er op verschillende plekken speelse elementen, zoals enorme insecten van hout en een memoryspel. Dat maakt deze wandeling natuurlijk extra leuk voor gezinnen. Omdat de wandeling langs de rivier loopt, is er ook weinig hoogteverschil en kun je hier ook met een stevige kinderwagen lopen.
In Tsjechië zijn wandelroutes heel netjes gemarkeerd. Toch is het verstandig om vooraf even bij het toerismebureau te informeren naar een kaart of tenminste naar de lengtes van de verschillende wandelroutes of kijk op de website www.mapy.cz/en.
Je kunt ook met je auto naar een ander punt rijden om daar een wandeling te starten. Een beroemd uitkijkpunt in het nationale park is uitkijkpunt Nine Mills (negen molens) waar je de kloof inkijkt, maar ook enkele van de oudste wijnterrassen ter wereld ziet liggen. Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat hier al meer dan 5000 jaar geleden een vorm van landbouw plaatsvond. Dit is ook een van de weinige plekken waar er een brug voor wandelaars en fietsers is om de Thaya rivier over te steken.
Het Podyjí Nationaal Park loopt door tot het plaatsje Vranov met een heel erg mooi kasteel en een stuwmeer, waaromheen veel sportieve activiteiten worden georganiseerd. Lees ook onze blog over het kasteel en de outdooractiviteiten in Vranov.
Hotel in Znojmo
Op zoek naar een goed hotel in Znojmo? Ik verbleef twee nachten (niet achter elkaar) in Znojmo in twee verschillende hotels. Eerst in hotel Lahofer in het oude centrum. Dit kleinschalige hotel zit in een verbouwd huis in het voormalige joodse getto van Znojmo. Elke kamer heeft daardoor een andere uitstraling. Ze hebben hier ook familiekamers voor drie en vier personen. Bekijk hier de prijs en beschikbaarheid.
Daarnaast sliep ik in Hotel Mariel Znojmo, op loopafstand van zowel het oude centrum als het treinstation van Znojmo. Ook hier zijn er nette, moderne (zij het wat kleine) kamers. Dit hotel heeft ook een goed restaurant op de begane grond. In de ochtend kun je een gerecht kiezen van de ontbijtkaart en is er geen buffet. Ook hier zijn weer drie en vierpersoonsfamiliekamers beschikbaar. Bekijk de prijs en beschikbaarheid.
Wat te doen rondom Znojmo?
Ben je in Znojmo met kinderen, dan is het leuk om naar Vranov te gaan. Hier is aan het stuwmeer van alles te doen. Denk aan activiteiten zoals kajakken, waterfietsen of suppen op het merk. Klimmen in het klimbos of van een brug afspringen om er onderdoor te schommelen. Je leest er alles over in mijn blog over Vranov.
Een meer ongebruikelijk attractie, Excalibur City, vind je op de grens met Oostenrijk. Ooit begon hier een klein winkeltje om goedkope drank en sigaretten te verkopen. Nu is er een shopping outletmall, meerdere casino’s, het pretprak Merlin’s Kinderwelt en een bijzonder museum. Merlin’s Kinderwelt is een pretpark met familieattracties gericht op gezinnen met jonge kinderen tot een jaar of tien.
En dat bijzondere museum? Dat is Terra Technica, een museum met een extreem bijzondere collectie jukeboxen, hele dure sportauto’s en zeldzame flipperkasten dat ik hier toch niet had verwacht. De jukeboxen zijn een hobby van de oprichter van Excalibur City die dankzij zijn succesvolle bedrijf het geld had om hele zeldzame exemplaren te kopen. Maar niet alleen dat, in het museum staat bijvoorbeeld ook een originele Batmobil, een van de drie auto’s die echt zijn gebruikt in de film. Een andere verzamelaar voegde de jukeboxen toe.
Voor de volledige collectie is een compleet nieuwe museum gebouwd waarbij ook heel veel aandacht is besteed aan de stijling. Compleet met een bijpassend restaurant. Je kunt een tour door het museum maken. Met kinderen zou ik dat niet doen, je leert wel heel veel, maar alleen maar kijken en niks zelf doen is toch niet zo leuk. Beter is het om een zakje met muntjes te kopen. Daarmee kun je een aantal flipperkasten en jukeboxen laten werken. Voor wie vooral zelf wil gamen, staan er ook nog wat oude spelcomputers, hoewel die wel vrij duur zijn. Voor 5 minuten op een sega megadrive betaal je een euro.
Mocht je op doorreis zijn, dan is er tegenover het museum ook nog een hotel. Het Jukebox Hotel is een netjes en betaalbaar hotel in diezelfde Amerikaanse stijl als het museum.
Wil je meer van de wijnregio rondom Znojmo ontdekken? Dan zijn er nog verschillende wijnhuizen om te bezoeken. Ik heb zelf de Lahofer wijnmakerij en de Thaya wijnmakerij bezocht. Lahofer heeft een een heel bijzonder nieuw gebouw met een golvend dak. Toen ik hier was, waren er heel veel mensen aan het fotograferen. Logisch, want zo’n apart gebouw tussen de wijnvelden is een mooie achtergrond voor foto’s. Natuurlijk kun je hier ook verschillende wijnen proeven en het is ook mogelijk om hier een hapje te eten.
Ook de Thaya wijnmakerij heeft recent een nieuw gebouw geopend, maar weer in een totaal andere stijl. Het gaat hier veel meer om een culinaire ervaring dan om de foto’s. Ze hebben dan ook een restaurant waar je echt uitstekend kunt eten. Hier at ik de beste maaltijd van mijn tijd in en rondom Znojmo. De maaltijd kun je combineren met de wijnen van dit wijnhuis, maar er staan ook andere merken op de kaart. Geen zin om daarna meer te rijden? Er zijn hier zelfs een aantal hotelkamers. Bij mooi weer kun je ook op het dakterras zitten.
Beide wijnhuizen hebben soms tours achter de schermen waarbij het proces van wijn maken te zien is.
Mijn trip naar Znojmo werd gedeeltelijk georganiseerd door Tourist Authority – South Moravia.
