Verspreid door Gelderland vind je meerdere kastelen en landgoederen die de moeite waard zijn om te bezoeken. Wij bezochten Kasteel Doorwerth, gelegen aan de uiterwaarden van de Rijn nabij Arnhem. Kasteel Doorwerth heeft het label ‘kidsproof museum’ gekregen van de Museumkids. Hoog tijd om zelf een bezoekje te brengen.
Kasteel Doorwerth
Kasteel Doorwerth is een gerestaureerde waterburcht uit de 13e eeuw. Aan weerszijde van het kasteel vind je landgoed Duno en Zilverberg. Beide zijn populaire wandelgebieden, met onder andere een Klompenpad.
Oorspronkelijk was kasteel Doorwerth een houten burcht, maar toen deze in 1260 afbrandde, is het kasteel herbouwd met stevige metselstenen. Door de eeuwen heen is het kasteel meerdere keren verwoest door oorlogen en/of branden. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog, met name door de Slag om Arnhem in September 1944, werd er zware schade aangericht aan het kasteel. Na de Tweede Wereldoorlog heeft de restauratie 37 jaar geduurd tot het kasteel dat we nu kunnen bezoeken .
Zodra we vanaf 1 van de 3 gratis parkeerplaatsen via een zij-ingang het kasteelterrein betreden, kijken we onze ogen al gelijk uit. We hadden eigenlijk van tevoren niet verwacht dat het kasteel alsnog zo groot zou zijn en zelfs uit meerdere gebouwen zou bestaan. Zo vind je er naast een kasteel bijvoorbeeld ook een voormalig koetshuis, dat afgehuurd kan worden voor bijvoorbeeld bruiloften, en een voorburcht. In deze voorburcht vind je vandaag de dag kasteelcafé De Zalmen.
Na een kort rondje lopen we richting het kasteel langs een gigantische Robinia boom (in de volksmond beter bekend als een acacia boom), die al een aantal eeuwen oud is. Volgens de verhalen is deze boom de oudste en dikste in zijn soort in West-Europa en gepland als vredesboom. Het precieze jaartal zorgt voor discussie, want volgens het ene verhaal is geplant voor de Vrede van Nijmegen (1579) en volgens het andere verhaal voor de Vrede van Utrecht (1678). Feit is dat de boom gigantisch is!
Zodra we verder lopen, springt de grote blauwe deur van het kasteel gelijk in het oog. Zodra je erdoorheen loopt, sta je op een binnenpleintje en via een trap kom je bij de ingang. Het voelt gelijk alsof je even terug in de tijd stapt.
Kasteel Doorwerth met kinderen
Bij de entree worden we heel vriendelijk ontvangen en krijgen gelijk een folder met looproute en informatie. Voor de kleine kinderen is er in het kasteel een speurtocht uitgezet met de naam “Ik zie, ik zie”. Bij ons bezoek aan Doorwerth was onze dochter hier nog te klein voor, maar we konden het niet laten om de speurtocht even te bekijken. Bij de speurtocht ga je op zoek naar elementen uit het kasteel door middel van foto’s en plaatjes uit het boekje. Ideaal voor kinderen die nog niet kunnen lezen en wat ons betreft een leuke manier om een bezoek aan het kasteel boeiender te maken.
Voor de iets oudere kinderen vanaf 6 jaar is er overigens ook de “Ontdekkingstocht” die je door het kasteel leidt. Hierbij ga je op zoek naar het antwoord op verschillende vragen. Beide speurtochten kosten 2 euro per boekje.
Naast de speurtochten worden er meerdere keren per jaar evenementen georganiseerd speciaal voor kinderen. Denk hierbij aan “Doe de Ridderproef” (een spannende speurtocht voor iedereen die een echte ridder wilt worden) en “Professor Bombasticus” (een spannende speurtocht met magische proefjes). Kijk voor de aankomende evenementen op de website.
Op verkenningstocht door het kasteel
Je verkent het kasteel door middel van een vaste route die je langs de verschillende vertrekken en expositiezalen leidt. De route start in de hal, de huidige hoofdingang van het kasteel en leidt vervolgens naar de eetkamer.
De eetkamer is volledig ingericht aan de hand van overgebleven 17e eeuwse schilderijen. Bijzonder is hier het behangsel van textiel. Dit is een replica gebaseerd op beschrijvingen uit 1681. Textiel als behang liet zien dat de eigenaar welvarend genoeg was om dit luxeproduct te bekostigen, maar had ook een functie om de kou te weren. Doordat de eetkamer gebaseerd is op schilderijen krijg je een heel goed beeld van hoe het vroeger geweest moet zijn.
Ook de bedkamer waar we hierna inlopen is ingericht aan de hand van de 17e-eeuwse schilderijen. Zo is het bed zelfs helemaal nagemaakt aan de hand van de oude afbeeldingen. Wist je trouwens dat zo’n bedkamer in de vroege Middeleeuwen door de kasteelheer gedeeld werd met zijn familie en leden van de huishouding? Hij sliep hier dan ook niet, wat de naam wel doet vermoeden, maar ontving hier gasten en handelde er zaken af. Voor het slapen trok hij zich terug in zijn privé vertrekken.
Onze wandeling door het kasteel brengt ons vervolgens naar de zaal. In de 13e eeuw was het kasteel zelf een woontoren ter grootte van deze zaal. In de zaal werd gewoond, geslapen en gegeten door de kasteelheer en zijn huishouding. Daarnaast werden hier in periode van vrede feesten en partijen gehouden.
Via één van de vele trapjes komen we aan in de wapenkamer. Goed om te weten, is dat het kasteel de nodige trappen bevat en dat mede hierdoor kinderwagens niet zijn toegestaan. Je kunt deze wel gratis afgeven bij de garderobe. Als je Kasteel Doorwerth met kleine kinderen of met een baby bezoekt, is een draagzak aan te raden.
In de wapenkamer zelf zullen kinderen hun ogen uitkijken. Wat spreekt meer tot de verbeelding van jongens en meisjes dan de verschillende (replica) uitrustingen die ridders droegen? Daarnaast vind je er vaandels met familiewapens. Ook leuk voor kinderen is dat ze een maliënkolder kunnen uitproberen en verschillende andere voorwerpen kunnen optillen die belangrijk waren voor ridders. Wel zwaar hoor zo’n maliënkolder! Je zal het maar een hele tijd moeten dragen en dan ook nog moeten rennen, paardrijden en/of vechten.
In de zuidvleugel van het kasteel vind je een grote expositieruimte die gewijd is aan de geschiedenis van het kasteel, de jacht en bosbouw. De drie thema’s bevinden zich verspreid door de ruimte en zijn aangegeven door verschillende kleurtjes. Onze dochter keek haar ogen uit bij wat er allemaal te zien was, zoals gekleurde pakken en verschillende opgezette dieren. Er valt voor kinderen genoeg te zien, al zullen de informatieborden waarschijnlijk te uitgebreid zijn.
Een bezoek aan een kasteel is niet compleet zonder een bezoekje aan de oude keuken. De keuken die je hier kunt bekijken, is ingericht als een 19e-eeuwse keuken, compleet met enorme bakoven en ingebouwd ijzeren fornuis. Het is het hart van een kasteel en is hier zo ingericht (compleet met nep muis en eten) dat het lijkt alsof de kok op elk moment tevoorschijn kan komen. Aan het einde van de route na de keuken kom je aan in de gewelvenkelder. Hier kunnen kinderen een ridderkleed passen en worden er kinderfeestjes gegeven.
Gevangenis
Zodra je denkt dat je alles gezien hebt in het kasteel, kom je voor de uitgang nog langs de oude gevangenis. Brrr, daar wil je echt niet gevangen zitten! De gevangenis heeft een spijker plafond dat gebruikt kon worden om gevangen te martelen. Bovendien ligt de gevangenis zo laag dat wanneer het hoogwater was de gevangene letterlijk tot zijn lippen in het water stond. Je bekijkt de gevangenis door een kijkraampje in de deur en gelijk valt je dan ook de gevangene, een skelet, op. Spannend!
Museum Veluwezoom
In het kasteel vind je tevens het museum Veluwezoom. Tijdens je route door het kasteel kom je hier doorheen en het zit dan ook bij de prijs inbegrepen. In dit museum vind je voornamelijk schilderijen en tekeningen van de oudste kunstenaarskolonie in Nederland, Oosterbeek. De schilderijen en tekeningen die je hier ziet, geven voornamelijk landschappen weer. Het museum is heel anders dan de rest van het kasteel en waarschijnlijk zullen de meeste kinderen hier snel doorheen willen.
Buiten speurtocht
Buiten het kasteel kun je, ook als je het kasteel zelf niet bezoekt, een gratis speurtocht van ongeveer 1 km doen die aangegeven is met borden. Zodra je van één van de parkeerplaatsen komt, zie je de bordjes al van de speurtocht “Het tafelzilver van knecht Jan Vinken”. Het verhaal van de speurtocht is simpel: Jan Vinken is opgesloten in het kasteel omdat hij tafelzilver heeft gestolen. Met deze speurtocht volg je het spoor van het bestek om het gestolen tafelzilver terug te vinden.
De speurtocht leidt je rond Kasteel Doorwerth en is ook goed te doen voor de kleine beentjes en met een kinderwagen. Hij is precies lang genoeg om te zorgen dat ook de kleinste kinderen hun aandacht erbij kunnen houden en duurt een klein half uurtje. De route eindigt heel handig bij de speeltoestellen, zodat kinderen zich na het concentreren even lekker kunnen uitleven.
Moestuin
Rondom het kasteel is in 1643 een dijk aangelegd om het kasteel te beschermen tegen het water van de Rijn. Binnen de grenzen van deze dijk vind je een moestuin die ingedeeld is in vierkanten. In de vierkanten vind je groenten, kruiden en klein fruit. De moestuin is lange tijd belangrijk geweest voor de voedselvoorziening van de bewoners van het kasteel en vandaag de dag worden er nog steeds gewassen verbouwd die gebruikt worden in de gerechten van kasteelcafé De Zalmen.
Kasteelcafé De Zalmen
Kasteelcafé De Zalmen is een fijne plek om even lekker wat te eten en/of drinken voor of na een bezoek aan kasteel Doorwerth. Ze gebruiken hier zoveel mogelijk producten uit de moestuin en boomgaard van het kasteel. Zelf sloten wij hier ons rondje door het kasteel af met een heerlijke biologische koffie en een stukje taart. Naast verschillende soorten gebak is er ook een internationale kaart met verschillende belegde en/of warme broodjes.
Je hapje en je drankje kun je binnen in het kasteelcafé nuttigen of op het naastgelegen terras met uitzicht op het kasteel.
Landgoed Duno
Als je na een bezoekje aan het kasteel nog niet uitgekeken bent en nog energie genoeg hebt, kun je kiezen voor een wandeling over landgoed Duno van ongeveer 5 km. Je vindt hier vele beekjes en riviertjes en onderweg heb je prachtig uitzicht op Arnhem en de Rijn. Een hoogtepunt van de wandeling is de Azalealaan, een voormalige oprijlaan met aan weerszijden taxussen en azalea’s.
Daarnaast start vanaf het kasteel ook het Klompenpad “Dorenweertsepad” van 13km, welke niet geschikt is voor kinderwagens.
Escape route
Wist je dat je in Kasteel Doorwerth ook een escape route kunt spelen? Helaas is het momenteel niet mogelijk vanwege Covid-19, maar mocht het weer mogelijk zijn en je houdt van raadsels en speuren, dan is dit een aanrader.
Zeker voor de oudere kinderen en volwassenen is het een leuke manier om bezig te zijn in het kasteel. Het doel van de escape route is om te voorkomen dat het verhaal van Gelderland wordt gewist. Dit doe je natuurlijk door codes te kraken en puzzels op te lossen.
De prijs voor de escape route is ook heel schappelijk, de huidige bekende prijs is 10 euro per team/gezin. Deze prijs komt wel bovenop de entreeprijs van het kasteel zelf.
Praktische informatie Kasteel Doorwerth
Er is voldoende gratis parkeergelegenheid bij het kasteel door middel van drie parkeerplaatsen vanaf waar je binnen enkele minuten op het kasteelterrein staat. Ook fietsen kun je goed parkeren naast het kasteel. Met het openbaar vervoer kun je het kasteel per bus bereiken vanaf Arnhem en het is dan ongeveer 15 minuten lopen vanaf bushalte Doorwerth Winkelcentrum de Weerd.
Belangrijk om te onthouden is dat buggy’s en kinderwagen niet toegestaan zijn in het kasteel. Wel kun je deze gratis bij de garderobe achterlaten. Ga je met een klein kind of baby, dan is een draagzak aan te raden.
In het kasteelcafé De Zalmen vind je een babyverschoontafel. Niet op het vrouwentoilet, zoals vaak gebruikelijk is, maar op het herentoilet.
Kijk voor de openingstijden en entreeprijzen op de website. Het kasteel is gratis te bezoeken op vertoon van een geldige museumjaarkaart of donateurspas van Geldersch Landschap en Kasteelen. Zeker als je vaker dan één keer per jaar een kasteel of landschap wilt bezoeken dat aangesloten is bij het Geldersch Landschap is een donateurspas een aanrader.
Meer tips nodig? Lees ook ons blog met de leukste kindvriendelijke kastelen in Nederland.
